1
00:00:25,840 --> 00:00:32,542
We zijn op bezoek bij Annet Gommans-Verstappen.
Ze is geboren in Oirlo en is thans 73 jaar.

2
00:00:32,543 --> 00:00:40,600
Kun je iets vertellen van jullie
familie van vlak voor de oorlog?

3
00:00:40,600 --> 00:00:46,100
Mijn familie bestond uit vader en moeke,
acht kinderen waarvan ik de tweede ben.

4
00:00:47,330 --> 00:00:55,350
We hadden zeven meisjes en een jongen.

5
00:00:55,370 --> 00:00:57,980
Wat deed je vader?

6
00:00:57,980 --> 00:01:03,390
Mijn vader was secretaris-zaakvoerder
van de Boerenbond en

7
00:01:03,390 --> 00:01:14,520
zodoende kwamen er ook best veel
zakenmensen in en bij ons thuis.

8
00:01:14,520 --> 00:01:19,880
Volgens mij zijn we zodoende
ook aan die kinderen gekomen.

9
00:01:19,880 --> 00:01:28,860
Heel even terug naar je familie. Katholieke
familie, zijn jullie streng opgevoed?

10
00:01:28,860 --> 00:01:39,060
Nou ja, we moesten wel een paar keer naar de
kerk. Maar dat vonden wij niet erg. Dat was zo.

11
00:01:39,310 --> 00:01:39,610
Je vader was actief in het dorp?

12
00:01:39,610 --> 00:01:46,720
Vader was actief, was bij veel verenigingen.
Ja, hij, was de eerste Prins Carnaval van Oirlo.

13
00:01:46,720 --> 00:01:54,400
Toen de oorlog uitbrak. Jij was nog jong. Heb jij
je ouders wel eens horen vertellen over de oorlog?

14
00:01:56,300 --> 00:02:05,720
Dat was eigenlijk allemaal heel geheimzinnig.
Daar hebben wij eigenlijk niets van meegekregen.

15
00:02:05,720 --> 00:02:11,660
En ook, we hadden veel familie
die ook wel eens op vakantie kwam.

16
00:02:11,660 --> 00:02:14,660
Zodoende denk ik dat we het
daarom ook niet in de gaten

17
00:02:14,660 --> 00:02:20,320
hadden, dat degene die bij ons
kwamen Joodse kinderen waren.

18
00:02:20,320 --> 00:02:25,550
Op zeker moment krijgen jullie er ineens
twee broertjes erbij. Twee Joodse broertjes.

19
00:02:25,550 --> 00:02:27,150
Ja, ja.

20
00:02:28,110 --> 00:02:30,610
Wat kun je je herinneren toen
ze bij jullie binnenkwamen?

21
00:02:30,610 --> 00:02:37,370
Ze zijn gebracht door een tante Thea.
Kan mij nog herinneren dat ze zo heette.

22
00:02:37,490 --> 00:02:41,840
En daarvan hebben wij verder
ook nooit meer iets gehoord.

23
00:02:41,840 --> 00:02:47,930
De kinderen zijn bij ons
gebleven en deden met ons mee.

24
00:02:47,930 --> 00:02:54,090
Net als onze neven en nichtjes
met ons gedaan zouden hebben.

25
00:02:54,090 --> 00:02:58,120
Wij hadden het echt niet in de gaten
dat het om Joodse kinderen ging.

26
00:02:58,120 --> 00:02:58,859
Wisten jullie het niet?

27
00:02:58,860 --> 00:03:00,900
Neen, we wisten het echt niet.

28
00:03:02,200 --> 00:03:07,800
Er hing wel een geheimzinnige sfeer in huis maar
daar durfden wij ook helemaal niet naar te vragen.

29
00:03:07,800 --> 00:03:11,690
We moesten er maar stil over zijn.

30
00:03:11,690 --> 00:03:20,940
Hadden die kinderen hun
eigen naam of een valse naam?

31
00:03:20,940 --> 00:03:27,680
Bij ons heetten ze gewoon Karel en
Benny. Die toen gebracht werden.

32
00:03:27,680 --> 00:03:30,990
Waar kwamen die vandaan?

33
00:03:30,990 --> 00:03:33,750
Uit Arnhem.

34
00:03:33,750 --> 00:03:38,830
Weet je via wie ze bij
jullie terecht zijn gekomen?

35
00:03:38,830 --> 00:03:46,570
Ik heb het idee dat mijn vader, hij was
secretaris-zaakvoerder van de Boerenbond.

36
00:03:48,040 --> 00:03:54,400
Er was een zakkenhandelaar
die vader zakken verkocht.

37
00:03:54,440 --> 00:04:02,700
En die heeft dat met mijn vader besproken, daar
waren die kinderen van. Eén althans, Karel.

38
00:04:05,430 --> 00:04:15,600
Door de zakelijke contacten zijn die kinderen bij
ons gekomen. Benny was weer familie van Karel.

39
00:04:15,600 --> 00:04:19,190
Het waren neefjes. Ze
heetten beiden Weijand.

40
00:04:21,280 --> 00:04:27,190
Op die manier zijn ze bij ons
binnen gekomen, door het zaken doen.

41
00:04:27,190 --> 00:04:30,710
Niet via Hanna van de Voort?

42
00:04:30,710 --> 00:04:35,180
Neen. Wel iemand anders die
daarvoor bij ons gekomen is.

43
00:04:35,790 --> 00:04:43,880
Daar is een mooi verhaal van, dat vind ik dus.
Van Lohre. Dat waren twee oudere Joodse meisjes.

44
00:04:43,880 --> 00:04:50,120
Die kwamen bij ons in huis om te werken in
de huishouding. Ons wassen, strijken en zo.

45
00:04:50,210 --> 00:04:55,040
Jullie hadden dus twee
meisjes? Hoe heetten die?

46
00:04:55,090 --> 00:05:04,950
Lohre en Jo. En Lohre, die is dus via
Hanna van de Voort bij ons gekomen.

47
00:05:05,770 --> 00:05:10,320
Dat heeft een voorgeschiedenis.

48
00:05:10,320 --> 00:05:24,610
Want Lohre was in Blerick bij een groentewinkel,
ze stond in de zaak. Die man was een weduwnaar.

49
00:05:24,950 --> 00:05:29,510
In die zaak werkte nog een
ander meisje, dat in de zaak

50
00:05:33,270 --> 00:05:35,979
hielp en die dacht met de
weduwnaar te kunnen trouwen.

51
00:05:35,980 --> 00:05:47,970
Maar die weduwnaar had een oogje op Lohre. En
dat merkte dat ander meisje dat daar werkte.

52
00:05:47,970 --> 00:05:55,840
Zij heeft toen iemand gewaarschuwd en gemeld dat
Lohre daar werkte en dat dat een Joods meisje was.

53
00:05:56,330 --> 00:06:01,400
En dat is in elk geval door iemand
doorgegeven aan Hanna van de Voort.

54
00:06:01,400 --> 00:06:07,520
Die heeft haar vervolgens opgehaald en
zodoende is zij met Hanna bij ons gekomen.

55
00:06:07,520 --> 00:06:11,160
zij was toen 22 jaar?

56
00:06:11,160 --> 00:06:17,780
Ja, ja. Ik heb er wel een foto van. Maar
zoiets, ja. Misschien wel iets jonger.

57
00:06:17,800 --> 00:06:19,870
Samen met Jo?

58
00:06:20,220 --> 00:06:22,329
Ik heb ze eigenlijk niet tegelijk zien binnen
komen. Hoe dat gegaan is kan ik niet precies zeggen.

59
00:06:22,330 --> 00:06:24,270
Wisten jullie dat het
Joodse kinderen waren?

60
00:06:27,250 --> 00:06:31,720
Neen, daar wisten wij niets
van. Ze kwamen gewoon bij ons.

61
00:06:31,720 --> 00:06:37,578
We hadden vroeger altijd wel hulpjes
in huis. Die kwamen ook om te helpen.

62
00:06:37,360 --> 00:06:38,870
Zij hielpen in huis mee?

63
00:06:38,870 --> 00:06:42,240
Ja, groot gezin.

64
00:06:42,240 --> 00:06:47,450
En Jo vertelde ons later
nog toen wij in Israël

65
00:06:47,450 --> 00:06:50,650
waren; “Jullie moesten ’s
zondags altijd zo mooi zijn.

66
00:06:50,650 --> 00:06:55,590
Dan moesten de kleedjes gestreken
worden voor op de naaimachine

67
00:06:55,590 --> 00:07:02,010
en de tafels”. Dat moest allemaal
keurig netjes worden verzorgd.

68
00:07:02,070 --> 00:07:05,440
Dat deden ze dan.

69
00:07:05,440 --> 00:07:12,425
Twee volwassen vrouwen en twee kinderen.
Vier Joodse onderduikers in huis?

70
00:07:12,426 --> 00:07:17,060
Heeft dat nooit gebotst met jullie?

71
00:07:18,000 --> 00:07:26,310
Nee, nee. Dat ging eigenlijk
vanzelf. Ze deden gewoon met ons mee.

72
00:07:26,310 --> 00:07:33,760
En Karel is op zeker moment
naar Castenray gegaan, naar een

73
00:07:33,760 --> 00:07:37,760
Strijbosch was dat Strijbosch
An daar is hij heen gegaan.

74
00:07:38,140 --> 00:07:47,390
Of het teveel werd thuis, weet ik niet. Of dat
er iets was gebeurd, dat er eentje even weg moest.

75
00:07:47,390 --> 00:07:53,520
Of zo. Dat ging
allemaal in het geheim.

76
00:07:53,520 --> 00:07:55,520
De ouders van de jongens
kwamen wel eens op bezoek?

77
00:07:55,520 --> 00:07:57,312
Ja, die kwamen wel eens op bezoek.

78
00:07:57,410 --> 00:07:59,880
Wie waren die ouders?

79
00:07:59,880 --> 00:08:11,860
Dat was tante Rosa, zo noemden wij ze dan, en oom
Adel. Dat waren de vader en moeder van Karel.

80
00:08:12,470 --> 00:08:18,300
En tante Nannie en oom,
ik moet even nadenken.

81
00:08:18,300 --> 00:08:22,530
Tante Nannie en oom Frits waren
de vader en moeder van Benny.

82
00:08:23,560 --> 00:08:26,179
Die zaten ook ergens
ondergedoken. In de buurt?

83
00:08:26,250 --> 00:08:29,010
Ik denk het.

84
00:08:29,010 --> 00:08:30,237
Die kwamen af en toe
op bezoek bij jullie?

85
00:08:30,410 --> 00:08:33,670
Ja, af en toe even kijken.

86
00:08:33,670 --> 00:08:35,010
Wat een drukte.

87
00:08:35,010 --> 00:08:40,440
Ja, maar dat ging bij ons allemaal. Ons huis
was van elastiek. Dat is het altijd geweest.

88
00:08:42,070 --> 00:08:47,040
Was je vader of moeder niet bang
dat ze ooit verraden zouden worden?

89
00:08:47,040 --> 00:08:49,220
Mijn vader, nee.

90
00:08:49,220 --> 00:08:53,860
Ik zeg nu wel eens dat als het nu
weer zou gebeuren, bij wijze van

91
00:08:53,860 --> 00:08:59,816
spreken, Marokkanen of Turken of
wat ook, dan zouden ze het ook doen.

92
00:08:59,817 --> 00:09:08,020
Op dat moment was dat er. Daar
dacht men niet verder bij na.

93
00:09:08,020 --> 00:09:13,530
Waarom deden ze dat? Namen
ze Joodse kinderen in huis?

94
00:09:14,410 --> 00:09:26,500
Om te helpen. Het was wel beangstigend wat er
in die tijd gebeurde. Ze deden het om te helpen.

95
00:09:26,500 --> 00:09:29,650
Jullie wisten er niets van?

96
00:09:29,650 --> 00:09:31,680
Wij wisten er niets van.

97
00:09:34,610 --> 00:09:41,010
Ook niet dat het spannend was? Jullie konden niets
verraden omdat jullie er niets van af wisten?

98
00:09:41,010 --> 00:09:41,939
Neen, ze liepen en deden gewoon alles met ons
mee. Zij werden geknipt als wij geknipt werden.

99
00:09:41,940 --> 00:09:48,430
Zij gingen in bad als wij in bad gingen.
Er was niets anders. Niets anders.

100
00:09:48,430 --> 00:09:48,840
Ze waren één met de familie?

101
00:09:48,840 --> 00:09:56,270
Ja, ze hoefden ook nooit verstopt te
worden of zo. Neen, dat was bij ons niet.

102
00:09:57,280 --> 00:10:05,000
Waren er in Oirlo meer Joodse
kinderen, Joodse onderduikers??

103
00:10:05,000 --> 00:10:14,410
Ja. Maar dat hebben wij op dat moment ook
niet geweten. Dat wisten wij ook niet.

104
00:10:14,410 --> 00:10:18,040
Daar kom je pas later achter.

105
00:10:19,130 --> 00:10:19,767
Dat er kinderen bij Swinkels en Peters
Tinus waren, en wellicht op meer plaatsen.

106
00:10:19,850 --> 00:10:22,750
Maar dat wisten wij niet.
Daar werd niet over gesproken.

107
00:10:22,750 --> 00:10:23,469
Ze gingen ook naar school?

108
00:10:23,470 --> 00:10:28,640
Dat kan ik mij niet herinneren.
Dat kan misschien toch wel.

109
00:10:28,640 --> 00:10:31,666
Onze Joep was een jongen,
en wij allemaal meisjes.

110
00:10:31,667 --> 00:10:38,350
Je had toen de jongensschool
apart en de meisjesschool apart.

111
00:10:38,350 --> 00:10:45,050
Dat zou onze Joep moeten weten of de jongens
ook naar school gingen. Dat kan ik niet zeggen.

112
00:10:45,050 --> 00:10:48,900
Die jongens sliepen
bij Joep op de kamer?

113
00:10:49,300 --> 00:10:56,640
Ik denk van wel. Ik denk het wel.
Ja, dat moest allemaal apart.

114
00:10:56,640 --> 00:11:02,439
En de communie en de catechismus. Deden ze dan
ook mee? En bidden aan tafel voordat je ging eten?

115
00:11:02,440 --> 00:11:11,650
Ja dat wel. Dat wel. Dat deden ze allemaal
gewoon mee. Daar stonden ze zelfs op.

116
00:11:11,650 --> 00:11:19,392
Dat was voor hen ook iets aparts,
denk ik. Het was gewoon gezellig.

117
00:11:19,200 --> 00:11:22,940
Waren de jongens gehecht aan jullie?

118
00:11:22,940 --> 00:11:23,570
Ja, ja.

119
00:11:23,570 --> 00:11:26,270
En aan jullie vader en moeder?

120
00:11:27,330 --> 00:11:37,150
Ja. Dat bleek vooral later, vind ik. Hoe
ze zich later naar ons toe gedroegen.

121
00:11:37,150 --> 00:11:52,520
Dat contact was er altijd, met ons allemaal
met hun kinderen en met de volwassenen.

122
00:11:52,520 --> 00:11:52,870
Zijn er leuke dingen voorgevallen?

123
00:11:52,870 --> 00:12:05,880
Ja, leuke dingen. Een ding kan ik mij herinneren.
Benny zat op de wc vlak bij de keuken.

124
00:12:05,880 --> 00:12:06,635
Benny ging naar de wc.

125
00:12:06,636 --> 00:12:13,092
“Martin” dat was in die tijd ook nog een
kapper die bij ons in huis was werd er geroepen:

126
00:12:15,810 --> 00:12:23,660
“Martin?” Ja.” “Martin, mag ik een papiertje?”
Waarvoor heb je dat voor nodig”, vroeg Martin.

127
00:12:23,750 --> 00:12:27,949
“Voor dat ding af te poetsen waar mijn twee
benen aan hangen.” Dat vergeet je niet.

128
00:12:27,950 --> 00:12:38,070
Dat vergeet je niet. Dat leuke. Er zijn zo
natuurlijk wel meer leuke dingen geweest.

129
00:12:38,070 --> 00:12:39,770
Kan me ze niet meer herinneren.

130
00:12:39,770 --> 00:12:42,269
Gingen ze ook mee op familiebezoek?

131
00:12:42,270 --> 00:12:43,630
Ja.

132
00:12:43,630 --> 00:12:50,060
Je opa en oma woonden ook in
Oirlo, gingen ze dan mee op bezoek?

133
00:12:50,060 --> 00:12:56,340
Ja. Die deden alles gewoon met
ons mee. Verstoppertje spelen.

134
00:12:56,630 --> 00:13:03,850
Ik weet nog dat Ton Peters verliefd was
op Benny, zij vond dat een mooie jongen.

135
00:13:03,850 --> 00:13:09,750
Het waren ook hele mooi jongetjes.
Ze speelden gewoon in de buurt. Ja.

136
00:13:11,130 --> 00:13:15,930
Er was in Oirlo verder wat
dat betreft niets aan de hand.

137
00:13:16,260 --> 00:13:19,280
Je merkte van de oorlog niet veel?

138
00:13:19,280 --> 00:13:24,840
Toen niet. Maar later, net
voordat ze ze op kwamen halen wel.

139
00:13:24,840 --> 00:13:32,150
Trouwens, die jongens hebben
ze niet bij ons meegenomen.

140
00:13:32,150 --> 00:13:43,910
Die twee vrouwen, Jo en Lohre, heb je daar wel eens
iets mee meegemaakt. Dat je ze moest wegbrengen?

141
00:13:43,910 --> 00:13:49,200
Ja. Ik ben eens met Jo helemaal te
voet naar Blitterswijck gelopen.

142
00:13:49,400 --> 00:13:58,630
Daar was volgens mij een neef van Jo
ondergedoken. En die wilde ze gaan bezoeken.

143
00:13:58,630 --> 00:14:02,392
Dat hebben we te voet gedaan.
Dat was een hele lange weg.

144
00:14:02,392 --> 00:14:15,930
Van Oirlo uit binnendoor,
langs de kerk achterlangs

145
00:14:15,930 --> 00:14:19,900
in Meerlo en dan bergop
kwamen we in Blitterswijck.

146
00:14:20,340 --> 00:14:26,530
Ik herinner mij nog een treurwilg
en water. Een boerderij was het.

147
00:14:26,530 --> 00:14:29,320
Hadden je ouders je tot
voorzichtigheid gemaand?

148
00:14:29,320 --> 00:14:33,098
Neen, ik mocht mee van Jo. Ik mocht mee,
ik moest mee. Dat zocht Jo zorgvuldig uit.

149
00:14:33,099 --> 00:14:50,930
Ik mocht met haar mee. Dat gebeurde, het
was niet dat we ons moesten verstoppen.

150
00:14:50,930 --> 00:14:53,070
Het was een gezellige
familie bij jullie?

151
00:14:53,070 --> 00:15:05,900
Ja, dat was het echt. Dat vonden hun
ook. Ja. Dat vertelden ze later ook zelf.

152
00:15:05,900 --> 00:15:10,990
Wisten de buren en familie dat
jullie Joodse onderduikers hadden?

153
00:15:10,990 --> 00:15:13,196
De familie denk ik wel,
maar de buren wisten niets.

154
00:15:13,197 --> 00:15:21,465
Ik weet niet of die wisten
wat voor kinderen wij hadden.

155
00:15:21,465 --> 00:15:24,970
We hadden wel vaker andere kinderen uit
het zuiden in huis. Voor vakantie en zo.

156
00:15:25,370 --> 00:15:30,160
Het viel niet zo op. Viel niet zo op.

157
00:15:30,160 --> 00:15:32,049
Het was bij jullie
altijd een zoete inval?

158
00:15:32,050 --> 00:15:32,930
Ja.

159
00:15:34,470 --> 00:15:43,040
Wisten je ouders van de gevaren,
als ze hun te pakken zouden krijgen?

160
00:15:43,040 --> 00:15:52,610
Dat zou ik niet weten of zij daar van tevoren
aan hebben gedacht. Maar het is wel gebeurd.

161
00:15:55,160 --> 00:15:56,850
Of ze daar van tevoren
aan gedacht hebben?

162
00:15:56,850 --> 00:16:08,060
Maar dat is gekomen door de Joden zelf die in
Oirlo waren. Die te vrijpostig zijn geweest.

163
00:16:08,060 --> 00:16:17,166
Die gingen ’s avonds naar het café en die gingen
daar verlovingsringen verkopen, goud en zilver.

164
00:16:17,166 --> 00:16:22,310
Die waren heel ruig. Er werd wel eens gezegd;
“Houden jullie je eens een beetje rustig.

165
00:16:22,310 --> 00:16:32,160
Want dadelijk verraden jullie de anderen.”
En zo is het ook een keer gebeurd, dus.

166
00:16:32,160 --> 00:16:35,050
Het waren kennelijk rijke Joden
als die zo konden handelen?

167
00:16:35,050 --> 00:16:48,410
Dat denk ik, ja. Daar zaten ze wel op
te kijken in Oirlo, een trouwring of zo.

168
00:16:48,410 --> 00:16:55,740
Is Oirlo zo verraden, of
althans de Joodse kinderen?

169
00:16:55,740 --> 00:17:06,274
In Oirlo was een NSB-er. Achteraf kunnen we er
blij om zijn dat we er eentje in Oirlo hadden.

170
00:17:06,274 --> 00:17:07,520
Die heeft het wel aangegeven.

171
00:17:07,520 --> 00:17:07,720
Waarom blij dat Oirlo een NSB-er had?

172
00:17:07,720 --> 00:17:26,440
Onze vader is daarna toch vrijgekomen
door die man. Een paar dagen.

173
00:17:26,440 --> 00:17:31,950
Ik geloof meteen ’s avonds nadat ze die
kinderen bij ons hebben weggehaald.

174
00:17:31,950 --> 00:17:39,640
Die man kwam bij ons en zei:
“Marie, Frans komt terug.” Dus.

175
00:17:40,400 --> 00:17:49,719
Doordat een paar Joodse ouderen te
vrij waren op straat en in het café,

176
00:17:49,719 --> 00:17:54,740
kwamen ze er achter dat er in Oirlo
Joodse kinderen en Joodse families waren.

177
00:17:54,960 --> 00:17:56,650
Daardoor zijn die
kinderen in Oirlo opgepakt.

178
00:17:56,650 --> 00:17:58,010
Ja.

179
00:17:58,010 --> 00:18:01,920
Kun je je nog herinneren dat dat
bij jullie gebeurde? Vertel eens?

180
00:18:01,920 --> 00:18:14,820
Ja, je hoorde van alles rondom ons huis, bij het
kippenhok, de draad. Het was hartstikke druk.

181
00:18:14,820 --> 00:18:22,435
We moesten de deur openmaken. Er werd
op de rolluiken geklopt en gebonkt.

182
00:18:22,436 --> 00:18:32,760
Ze kwamen naar boven, de dekens
werden van de bedden getrokken.

183
00:18:32,760 --> 00:18:42,000
Met lampen werd gekeken waar dat tuig
zat. De kasten werden leeggegooid.

184
00:18:42,000 --> 00:18:45,800
Ze hebben bij ons alles overhoop gehaald
en de twee meisjes werden meegenomen.

185
00:18:45,800 --> 00:18:51,780
Ze hebben toen die twee
meisjes meegenomen?

186
00:18:51,780 --> 00:18:52,920
Ze hebben de twee oudsten,
de meisjes, meegenomen.

187
00:18:52,920 --> 00:18:57,580
De jongens hebben ze niet gevonden?

188
00:18:57,580 --> 00:19:12,380
Die waren toen niet bij ons. Die waren niet bij
ons toen. En Lohre dacht nog even slim te zijn.

189
00:19:12,380 --> 00:19:19,770
Wij hadden achter een schuifdeur, die ging
open en daar wilde ze het veld in rennen.

190
00:19:19,890 --> 00:19:27,980
Ze vroeg of ze mocht plassen. Als achter
de deur open gaat piep ik er tussenuit.

191
00:19:27,980 --> 00:19:36,670
Toen rende ze zo in de armen van… Het hele
huis was omsingeld. Ik zie nog die hoge petten.

192
00:19:36,670 --> 00:19:38,730
Van die hoge. En die laarzen.

193
00:19:38,730 --> 00:19:47,730
Ik heb ook heel lang niet
naar een film kunnen kijken,

194
00:19:47,730 --> 00:19:48,479
bevrijdingsfilms later
niet naar kunnen kijken.

195
00:19:48,480 --> 00:19:49,701
Daar heb ik heel lang
niet naar kunnen kijken.

196
00:19:49,680 --> 00:19:51,970
Vanwege die Duitse uniformen?

197
00:19:51,970 --> 00:19:55,980
Ja. Die NSB-ers! Stonden zo aan je
bed. Die kerels schreeuwden maar.

198
00:19:55,980 --> 00:20:01,419
Je was toen een kind van 8, 9
jaar? Dat gaat door merg en been?

199
00:20:01,420 --> 00:20:02,390
Of ik het kon merken?

200
00:20:02,640 --> 00:20:11,250
Het ging door merg en been?

201
00:20:11,250 --> 00:20:22,270
Oh ja! Dat moment is er nog zuiver.
En toen ging ik naar beneden.

202
00:20:22,270 --> 00:20:26,720
In de gang zat ons moeder met onze Riet op haar
arm. Onze moeder bleef daar ook maar zitten.

203
00:20:26,900 --> 00:20:31,020
De pastoor die kwam, grootvader kwam.

204
00:20:31,020 --> 00:20:35,620
Grootvader heeft nog
boterhammen gebracht naar de

205
00:20:35,620 --> 00:20:43,430
auto, weet ik wat het was,
een soort vrachtwagentje.

206
00:20:43,430 --> 00:20:53,870
Die stond bij Gommans onder de bomen tegenover
de Boerenbond. En daar zaten ze allemaal op.

207
00:20:53,870 --> 00:20:55,210
Grootvader heeft bij ons nog boterhammen
gehaald en die naar vader gebracht.

208
00:20:55,210 --> 00:21:07,330
De twee meisjes zijn toen meegegaan en je vader
is toen opgepakt? Wat zeiden ze tegen je moeder?

209
00:21:07,330 --> 00:21:12,040
Onze moeder vroeg om erbarming:
Zo staat het nog op een briefje.

210
00:21:13,620 --> 00:21:17,370
“Wat, dan had je man maar niet
zo’n lelijk tuig in huis moeten

211
00:21:17,370 --> 00:21:26,450
halen”, schreeuwden deSS-ers,
schrijft ons moeder later…..

212
00:21:26,450 --> 00:21:28,010
Toen ging hij weg en
niemand wist waarheen?

213
00:21:28,010 --> 00:21:31,300
Neen. Toen hebben ze nog lang in
de middag bij de Boerenbond gestaan.

214
00:21:31,300 --> 00:21:34,190
Het was ’s nachts toen
ze die opgepakt hebben.

215
00:21:34,530 --> 00:21:41,870
Wij hebben de hele morgen in de gang gezeten, ze
durfden ook nergens meer heen. Het was heel raar.

216
00:21:41,870 --> 00:21:44,670
Hebben ze ook bij andere
plaatsen kinderen opgehaald?

217
00:21:44,670 --> 00:21:48,703
Ja, ze zijn ook naar Swinkels
gegaan. Dat weet ik ook.

218
00:21:48,704 --> 00:21:56,240
Iedereen werd bij de Boerenbond gefouilleerd
en alles werd daar afgenomen. Ja.

219
00:21:59,700 --> 00:22:07,570
Wat is er met je vader gebeurd?

220
00:22:07,570 --> 00:22:13,710
Die heeft in Eindhoven
gezeten, daar is hij in de

221
00:22:14,950 --> 00:22:17,049
gevangenis gegaan en daar
moest hij een keer voorkomen.

222
00:22:17,050 --> 00:22:28,390
Hij herkende daar een man achter de
tafel. Ook iemand die met hem zaken deed.

223
00:22:28,390 --> 00:22:33,010
Die zat daar, en daar stond onze
vader voor. Maar vader zei niets.

224
00:22:33,890 --> 00:22:41,010
Die man spoorde hem verder ook
niet aan over wat er gebeurd was.

225
00:22:46,070 --> 00:22:51,430
Ja, die confrontatie heeft
vader daar dan gehad.

226
00:22:51,430 --> 00:22:54,430
Wat daar verder is gezegd,
durf ik ook niet te zeggen.

227
00:22:54,470 --> 00:23:04,830
Ik weet wel dat hij een keer in zijn cel op een
plank heeft gelegen, een brits noemde ze dat toen.

228
00:23:04,830 --> 00:23:09,286
Moest hij naar buiten over de speelplaats,
op de luchtplaats met de handen

229
00:23:09,580 --> 00:23:11,959
in de lucht een stoel dragen met
een geweer achter hem in de aanslag.

230
00:23:11,959 --> 00:23:19,005
Zo moest hij een tijdje lopen. Want hij mocht
overdag niet op een plank liggen. Dat mocht niet.

231
00:23:19,006 --> 00:23:32,330
Vader dacht dat heeft hij nog vaak gezegd en
dat heeft hij ook tegen die mensen gezegd:

232
00:23:32,330 --> 00:23:38,560
“Neem mij maar mee, als je de kinderen
maar vrij laat.” Maar dat werd niet gedaan.

233
00:23:38,560 --> 00:23:42,700
Want ze hebben je vader vrij gelaten?

234
00:23:43,040 --> 00:23:44,850
Ja, uiteindelijk. Ja.

235
00:23:44,850 --> 00:23:46,380
Na een paar dagen al?

236
00:23:46,380 --> 00:23:47,320
Ja.

237
00:23:48,340 --> 00:23:52,240
Wat was dat eigenlijk voor een
briefje waar je het over had?

238
00:23:52,240 --> 00:23:58,310
Dat was een briefje. Dat was een
notaboekje van de Boerenbond.

239
00:23:58,310 --> 00:24:03,521
En daar heeft moeder een blaadje
afgescheurd en er even wat op geschreven.

240
00:24:03,521 --> 00:24:16,190
Wij hebben het ook pas later gevonden. Het trok
ons heel erg aan. Zal ik het eens voorlezen?

241
00:24:16,190 --> 00:24:19,260
Ja, lees het maar voor.

242
00:24:19,950 --> 00:24:23,160
“Het was in de donkere
nacht van 4 juli 1944.

243
00:24:23,160 --> 00:24:29,670
Het was ’s morgens om vier uur toen we
werden opgeschrikt door 12 tot 14 SS’ers.

244
00:24:30,040 --> 00:24:38,430
We waren juist weer naar bed gegaan vanwege de
vliegtuigen die zo hier en daar gingen bommenwerpen.

245
00:24:38,720 --> 00:24:41,370
Er werd vreselijk op de
deuren en rolluiken gebonkt.

246
00:24:41,370 --> 00:24:45,790
En geroepen: “Maak open, doe
de deur open of ik schiet?” Mijn

247
00:24:45,790 --> 00:24:50,090
man, zo wit als een lijk, ging
naar de deur en maakte open.

248
00:24:50,180 --> 00:24:56,200
Er stormden 12 SS-ers naar binnen, terwijl
er twee voor en achter de wacht hielden.

249
00:24:56,360 --> 00:25:00,830
Ze schreeuwden: “Jullie hebben
Joden in huis, waar zijn ze?” En

250
00:25:00,830 --> 00:25:05,500
meteen liepen ze naar de kelder
en naar boven, voor en achter.

251
00:25:05,810 --> 00:25:09,340
Ze gooiden de kinderen het
bed uit en al het beddengoed.

252
00:25:09,650 --> 00:25:15,410
De kasten haalden ze leeg en de kinderen gingen
tekeer. Mijn man stond bij de hoofdman te praten

253
00:25:15,630 --> 00:25:21,040
Wij wisten natuurlijk niet dat het Joden
waren. Maar intussen hadden ze ze al gevonden.

254
00:25:22,070 --> 00:25:27,280
De persoonsbewijzen voldeden niet. Ze
moesten mee en mijn man als gijzelaar.

255
00:25:27,610 --> 00:25:32,290
Hij zou de kogel krijgen. Daar
stond ik met mijn zeven kinderen.

256
00:25:32,290 --> 00:25:37,520
De oudste negen en de kleinste had ik
op mijn arm, die was pas vier maanden.

257
00:25:37,900 --> 00:25:43,610
Toen ik hem om erbarming vroeg zei de
hoofdman: “Dat is je man zijn eigen schuld.

258
00:25:43,850 --> 00:25:46,920
Had hij maar niet dat rot
smerig tuig in huis moeten

259
00:25:46,920 --> 00:25:52,310
halen.” Mijn man kwam buiten
verwachting na 12 dagen thuis.”

260
00:25:53,470 --> 00:25:57,789
En dan is er nog een stukje
wat niet zo erg duidelijk is.

261
00:25:57,790 --> 00:26:03,930
Daar heeft Moeke iets geschreven
over de Joden “die ons nog

262
00:26:03,930 --> 00:26:08,230
steeds dankbaar zijn en waar we
nog steeds mee corresponderen.

263
00:26:10,010 --> 00:26:16,130
Maar van de twaalf zijn er maar
vijf terug gekomen. Moeke.”

264
00:26:16,130 --> 00:26:22,170
Jij kunt je dat nog
goed herinneren allemaal?

265
00:26:22,170 --> 00:26:27,078
Ja, ooh. Ze gooiden ons de dekens
af. Met een grote lamp bij het bed.

266
00:26:27,078 --> 00:26:33,530
De kasten werden allemaal leeggehaald. Wij wisten
ook niet wat er aan de hand was, wat er gebeurde.

267
00:26:35,910 --> 00:26:39,140
Geen flauw benul. Het
was heel beangstigend.

268
00:26:39,140 --> 00:26:40,680
Was er toen paniek bij jullie thuis?

269
00:26:40,680 --> 00:26:45,570
Ja, toen was er paniek. Toen
kwam de pastoor later nog.

270
00:26:45,570 --> 00:26:53,179
Wij hebben eigenlijk van ’s nachts vier,
zeg maar, tot ’s middags in de gang gezeten.

271
00:26:53,179 --> 00:26:57,170
We durfden nergens meer heen te
gaan. Hebben we in de gang gezeten.

272
00:26:57,170 --> 00:27:04,610
Onze Moeke zat op een
stoel met onze Riet.

273
00:27:04,610 --> 00:27:07,390
Toen kwam later grootvader,
die heeft boterhammen gehaald.

274
00:27:07,390 --> 00:27:10,290
Want ze bleken nog aan
het spoor te staan.

275
00:27:10,290 --> 00:27:19,720
En de kinderen, toen de razzia plaatsvond. Huilden
die, schreeuwden die of riepen die om hulp?

276
00:27:19,720 --> 00:27:26,420
Die hebben we niet meer gezien. Die zijn er
achter uitgevlogen, die dachten nog vrij te komen.

277
00:27:26,440 --> 00:27:30,240
Maar die hebben ze wel gevangen.
Buiten aan de schuifdeur.

278
00:27:30,240 --> 00:27:38,560
En je moeder heeft dat nadien opgeschreven
en jullie hebben het na de oorlog gevonden?

279
00:27:38,560 --> 00:27:45,290
Ja, we hebben dat na de oorlog gevonden.
Ik geloof dat ik het al verteld heb.

280
00:27:45,290 --> 00:27:56,020
Een paar dagen later kwamen ze vertellen
dat vader zeker terug zou komen.

281
00:27:56,020 --> 00:28:03,920
Karel Weijand was ook een Joods kind in jullie
huis. Wat is daarvan na de oorlog terecht gekomen?

282
00:28:03,920 --> 00:28:12,950
Nou, in het begin kwam hij nog regelmatig. Hij
is eerst met z’n ouders naar Nieuw Zeeland gegaan.

283
00:28:13,220 --> 00:28:22,740
Daar heeft hij gestudeerd. Hij is terug
gekomen en op het verkeerde pad geraakt.

284
00:28:22,740 --> 00:28:31,600
Op dit moment heeft hij wel een huis, maar hij
zwerft veel op straat. Hij heeft twee kleinkinderen.

285
00:28:31,600 --> 00:28:45,940
Een dochter heeft zelfmoord gepleegd. Ik denk
dat het door al die omstandigheden is gekomen.

286
00:28:45,940 --> 00:28:55,300
Allemaal heel triest. Karel hij leeft nog wel
maar wil met niemand meer iets te maken hebben.

287
00:28:55,820 --> 00:28:59,089
Jullie hebben nog wel eens contact?

288
00:29:00,450 --> 00:29:09,140
Heel soms. Met veel moeite.
Hij woont in Arnhem.

289
00:29:11,840 --> 00:29:12,860
Alleen?

290
00:29:13,210 --> 00:29:23,340
Ja. Hij heeft wel eens iemand bij zich die
ook wel helpt en die ook op straat loopt.

291
00:29:23,340 --> 00:29:30,299
Zo is hij bezig. Tanden uit de
mond. Het is niet goed met hem.

292
00:29:31,160 --> 00:29:34,470
Zo’n man heeft natuurlijk
ook veel moeten verwerken?

293
00:29:34,470 --> 00:29:41,613
Heel veel. Hij kon nergens terecht na de
oorlog. Hij is nog veel bij ons geweest.

294
00:29:41,614 --> 00:29:50,020
Toen in die periode ging het nog goed. Hij
is op de een of andere manier nog getrouwd.

295
00:29:55,560 --> 00:29:59,820
Hebben we nog een foto van. Ze
hebben twee kinderen gekregen.

296
00:30:00,850 --> 00:30:04,290
In Oirlo getrouwd?

297
00:30:04,290 --> 00:30:04,790
Neen.

298
00:30:04,790 --> 00:30:06,335
Na de oorlog is hij nog een
tijdje bij jullie blijven wonen.

299
00:30:07,700 --> 00:30:20,119
Ja. Met Karel, tante Rose en ome Harald.
Die zijn nog een hele tijd bij ons geweest.

300
00:30:20,120 --> 00:30:21,020
Omdat ze geen familie
meer hadden in Amsterdam.

301
00:30:21,020 --> 00:30:29,000
Neen, die waren allemaal meegenomen
en niet meer terug gekomen.

302
00:30:29,000 --> 00:30:38,512
Weet jij of de families die Joodse
kinderen opvingen er geld voor kregen?

303
00:30:43,890 --> 00:30:47,020
Dat weet ik niet.
Durf ik niet te zeggen.

304
00:30:49,020 --> 00:30:58,820
De oorlog is voorbij: hebben jullie
daarna nog contact met de Joodse kinderen?

305
00:31:03,200 --> 00:31:14,580
Ja, heel erg veel. Ja. Al direct. Jo is meteen
naar Israël, toen was het nog Palestina, verhuisd.

306
00:31:14,580 --> 00:31:16,500
Is ze getrouwd?

307
00:31:16,500 --> 00:31:26,558
Uiteindelijk is zij getrouwd in Palestina.
Met een bibliothecaris van de Knesset.

308
00:31:26,559 --> 00:31:39,050
Hij had kromme vingers van het bladeren
in de boeken. Die was goed bij hoor!

309
00:31:39,050 --> 00:31:44,540
Jo is eerst een keer alleen bij ons geweest
vanuit Palestina. Toen had ze nog geen man.

310
00:31:45,490 --> 00:31:55,700
Ze had toen voor ons allemaal wat bij
zich. Voor iedereen iets wat bij ons past.

311
00:31:55,700 --> 00:32:11,290
Wat ik van haar heb gekregen? Een panamahoedje
met een vingerhoedje erin. Het was om te naaien.

312
00:32:11,290 --> 00:32:16,790
Ik was huishoudelijk
altijd bezig, vond ze.

313
00:32:20,200 --> 00:32:27,010
Ik heb ze toen ook afgehaald
en naar het station gebracht.

314
00:32:27,010 --> 00:32:35,210
Ze vertelde dat ze aan het leren was voor ooievaartje.
Dat betekende kraamverzorgster, weet je wel.

315
00:32:35,210 --> 00:32:40,733
Maar daar durfde ze niet over te praten.
Ze was voor ooievaartje aan het leren.

316
00:32:40,733 --> 00:32:53,130
Toen ze voor de tweede keer kwam was ze met haar
man. En toen dacht ik: nu moet ik even goed kijken.

317
00:32:53,180 --> 00:32:54,905
Jo is klein en ik ken hem niet.

318
00:32:54,905 --> 00:33:03,090
En toen kwam ik op het perron en zag dat haar
man nog kleiner was dan Jo. Hij had een bultje.

319
00:33:04,940 --> 00:33:12,480
Was echt prachtig om te zien, die twee bij elkaar.
Toen zijn ze weer een paar dagen bij ons geweest.

320
00:33:13,270 --> 00:33:16,480
Ze hebben gezorgd dat
er een boom geplant is?

321
00:33:16,480 --> 00:33:17,450
Ja.

322
00:33:17,450 --> 00:33:19,160
Vertel dat eens

323
00:33:19,600 --> 00:33:33,890
Bij Yad Vashem in Israël. Daar staat
een boom van onze vader en onze moeder.

324
00:33:33,890 --> 00:33:38,940
Vader en Moeke hebben deze daar zelf geplant.
Daar hebben Jo en Lohre voor gezorgd.

325
00:33:38,940 --> 00:33:42,170
We zijn ook allemaal
naar Amsterdam geweest.

326
00:33:42,170 --> 00:33:43,070
Wat was daar te doen?

327
00:33:43,070 --> 00:33:50,730
Daar hadden we een hele fijne middag met
Samkalden, die was toen burgemeester.

328
00:33:50,730 --> 00:34:08,900
Er speelde een cellist, Hans Bloemen,
uit een psalm. Het was heel emotioneel.

329
00:34:08,900 --> 00:34:18,370
We mochten allemaal mee. Rondom
het gebouw was heel veel controle.

330
00:34:18,450 --> 00:34:21,660
Was er iets specials te doen?

331
00:34:21,660 --> 00:34:26,090
Ja, vader werd daar geëerd met
nog een paar mensen waarvoor

332
00:34:26,090 --> 00:34:31,360
een boom was geplant en die
een speld hadden gekregen.

333
00:34:31,360 --> 00:34:33,320
De Israëlische
onderscheiding Yad Vashem.

334
00:34:34,940 --> 00:34:35,730
Ja.

335
00:34:39,310 --> 00:34:49,510
Die andere Joodse kinderen: Benny en
Karel, heb je daar ook nog contact mee.?

336
00:34:49,510 --> 00:34:53,640
Ja. Daar heb ik ook een
leuk ding van gekregen.

337
00:34:53,640 --> 00:34:59,485
De jongens hebben, toen hun
ouders al lang dood waren.

338
00:34:59,485 --> 00:35:02,510
Ik ben nog op de begrafenis
geweest van tante Nannie.

339
00:35:02,670 --> 00:35:12,650
Die had haar nummer nog op haar arm staan en nooit
weg laten halen. Ze wilde dat het te zien was.

340
00:35:12,650 --> 00:35:15,790
Het nummer van het concentratiekamp?

341
00:35:15,790 --> 00:35:26,220
Ja. Die hebben allemaal een paar jaar geleden
een bepaald bedrag uitgekeerd gekregen.

342
00:35:26,220 --> 00:35:31,790
Benny was toen al erg ziek,
hij was aan het sterven.

343
00:35:31,790 --> 00:35:38,350
Die heeft toen geld gestort
op de Boerenleenbank voor ons.

344
00:35:38,350 --> 00:35:47,810
We moesten allemaal iets kopen ter waarde
van honderd gulden. Een aandenken aan Benny.

345
00:35:47,810 --> 00:35:49,360
Dat was veel geld?

346
00:35:49,360 --> 00:35:59,210
Ja dat wilde hij nog doen uit dankbaarheid
omdat hij in de oorlog bij ons is geweest.

347
00:36:04,200 --> 00:36:06,470
Jullie hebben wel een heel bijzonder
contact gehouden na de oorlog?

348
00:36:06,470 --> 00:36:09,540
Ja. Heel bijzonder. Ieder
jaar kregen wij van wat Lohre.

349
00:36:09,540 --> 00:36:20,630
Dan kwam er een grote doos met advokado’s
of grapefruits of dikke sinaasappelen.

350
00:36:20,630 --> 00:36:23,310
Ieder jaar kwam er zo’n doos.

351
00:36:23,310 --> 00:36:30,280
We hebben jaren geleden gezegd: “Lohre doe het
niet meer”. Ze is ook al achter in de tachtig.

352
00:36:31,000 --> 00:36:31,571
Doe het maar niet meer.

353
00:36:31,572 --> 00:36:40,520
Elke keer als er wat kwam maakten we er een
foto van en stuurden we die weer naar Israël.

354
00:36:40,520 --> 00:36:50,260
Zo hebben we steeds contact gehouden. Toen Jo
is gestorven hebben we ook een brief gekregen.

355
00:36:50,260 --> 00:36:54,520
We hebben contact gehad
tot aan haar dood.

356
00:36:54,520 --> 00:36:55,310
En Karel?

357
00:36:55,310 --> 00:37:10,190
Karel leeft ook nog. Het is triest.

358
00:37:10,190 --> 00:37:10,970
Wat is triest?

359
00:37:10,970 --> 00:37:21,390
Hoe dat hij nu leeft. Dat heeft met zijn verleden
te maken. Zijn moeder was op hem gesteld.

360
00:37:21,390 --> 00:37:25,163
Want zijn Kareltje mocht
elke dag in de douche.

361
00:37:25,163 --> 00:37:36,174
Hij was blij als hij bij ons op vakantie kwam,
want dan hoefde hij niet elke dag onder de douche.

362
00:37:36,174 --> 00:37:42,740
En Karel wist alles, alles uit
de boeken, zei tante Rosa dan.

363
00:37:43,400 --> 00:37:43,879
Waar is Karel nu?

364
00:37:43,880 --> 00:37:57,580
Hij zit in een huis en woont bij een vrouw.
Het is niet zijn vriendin. Die helpt hem wel.

365
00:38:03,210 --> 00:38:08,390
Maar tot de dag van vandaag hebben
jullie nog contact met de families.

366
00:38:09,480 --> 00:38:21,700
Ja. En met zijn vrouw Ria hebben we ook nog
contact. En die kan daar ook niets aan doen.

367
00:38:21,700 --> 00:38:22,591
Die kan die man daar niet uithalen

368
00:38:22,540 --> 00:38:31,960
Hebben je vader en moeder na de oorlog
nog veel gesproken over die periode?

369
00:38:33,380 --> 00:38:42,280
Eigenlijk niet, dat is eigenlijk wel jammer.
Dat gebeurde toen niet. Er werd gewerkt.

370
00:38:42,280 --> 00:38:50,090
En praten dat was eigenlijk niets
doen, hè. Lijkt me zo in die tijd.

371
00:38:50,090 --> 00:38:51,950
Het was gebeurd.

372
00:38:51,950 --> 00:38:55,400
Ja, doorgaan.

373
00:38:56,020 --> 00:38:59,450
En met je broers en zussen?

374
00:38:59,450 --> 00:39:08,170
Onder elkaar, erover praten? Wij hebben de
contacten eigenlijk ook allemaal goed aangehouden.

375
00:39:08,170 --> 00:39:12,070
Denk ik. Ik ben een paar
keer naar Israël geweest.

376
00:39:12,270 --> 00:39:22,190
En dan vertelde je dat weer tegen je zussen en
broer. We kregen altijd weer wat mee om uit te delen.

377
00:39:22,200 --> 00:39:23,430
Was altijd heel leuk.

378
00:39:23,430 --> 00:39:34,300
Hebben jullie een speciale band
gekregen met het Joodse volk?

379
00:39:34,300 --> 00:39:43,570
Je bedoelt echt het Joodse volk? Ja,
dat vind ik wel. Ja, dat vind ik wel.

380
00:39:43,570 --> 00:39:46,340
Een paar huizen verder
woont een Joodse vrouw.

381
00:39:48,140 --> 00:39:51,240
Die kan het niet goed hebben als ik haar vertel dat
wij Joden in huis hebben gehad. Het woord Joden!

382
00:39:51,240 --> 00:40:08,740
Waarom, weet ik ook niet. Ik bedoel, wij zijn
Nederlanders, katholiek. Dat maakt toch niet uit.

383
00:40:08,740 --> 00:40:13,469
Jij bent voor mij wie jij bent. Zij is bij
een tante ondergedoken geweest in de polder.

384
00:40:13,470 --> 00:40:21,758
Voor veel mensen, ook Joodse mensen,
is het moeilijk om erover te praten.

385
00:40:21,758 --> 00:40:41,836
Ja, voor haar ook. Mijn grootmoeder en
grootvader woonden een eindje bij ons vandaan.

386
00:40:41,881 --> 00:40:48,550
Die hadden ook een Joodse jongen
aangenomen. Hij heette Hans Gans.

387
00:40:48,764 --> 00:40:55,387
En op een zeker moment was er ’s avonds een
razzia. Waar moesten ze zo snel dat kind laten?

388
00:40:55,387 --> 00:41:04,058
Heeroom zat er met zijn lange toog aan.
En Hans ging onder de toog bij heeroom.

389
00:41:04,059 --> 00:41:12,577
En toen begonnen ze de rozenkrans te bidden. De
Duitsers zagen het niet en zijn weer vertrokken.

390
00:41:12,577 --> 00:41:21,940
Maar dat was wel een benauwd moment. Maar
uiteindelijk hebben ze ook nog Hans gedoopt.

391
00:41:21,941 --> 00:41:28,290
Hij is nog gedoopt daar. Tijdens of na
de oorlog. Dat durf ik niet te zeggen.

392
00:41:28,290 --> 00:41:40,449
Ja heel bijzonder. Hij is nog
regelmatig bij ons geweest, Hans Gans.

393
00:41:40,450 --> 00:41:43,930
Gedoopt door de priesterzoon
van jouw grootmoeder.

394
00:41:43,930 --> 00:41:50,750
Ja van mijn grootmoeder.
Ja en grootvader.

395
00:41:50,750 --> 00:41:51,890
Hans komt nog regelmatig op bezoek?

396
00:41:51,890 --> 00:41:57,900
Ja, als er iemand begraven wordt
dan is Hans er met zijn vrouw.

397
00:41:57,900 --> 00:42:07,170
Een man die altijd heel
dankbaar is geweest?

398
00:42:07,170 --> 00:42:16,290
Ja, hij is altijd heel dankbaar. Hij is ook gebleven
eigenlijk. Vandaar ook een keer getrouwd of zo.

399
00:42:16,290 --> 00:42:21,730
Hij is niet meer teruggegaan. Hij
vond het boerenwerk wel fijn daar.

400
00:42:21,730 --> 00:42:24,380
Na de bevrijding is hij
even in Oirlo blijven wonen?

401
00:42:24,380 --> 00:42:26,740
Ja, volgens mij wel.

402
00:42:27,610 --> 00:42:30,750
En toen getrouwd en terug
gegaan naar Amsterdam?

403
00:42:30,750 --> 00:42:35,510
Ja, ja.