1
00:00:08,070 --> 00:00:12,460
Kunt u om te beginnen vertellen
hoe of omschrijving hoe uw

2
00:00:12,460 --> 00:00:34,650
leven er uitzag kort voor de
Razzia, waar u werkte, eh…?

3
00:00:34,650 --> 00:00:41,610
Dat was het bombardement
van 1943 had ik meegemaakt.

4
00:00:41,610 --> 00:00:53,200
Toen werkte ik bij ik werkte er 2 weken en als
het luchtalarm ging, dan mocht je naar buiten.

5
00:00:53,780 --> 00:00:59,530
En dan liep ik altijd
liep ik altijd de kant van

6
00:00:59,530 --> 00:01:09,560
Van Nelle op en kwamen die meiden van
Van Nelle, die kwam ik dan ook tegen.

7
00:01:09,560 --> 00:01:14,045
Dus als het dan veilig werd gegeven, dan
duurde het een hele tijd voordat we weer terug

8
00:01:14,046 --> 00:01:22,179
waren bij En op die dag was alles afgesloten,
toen mochten we niet meer naar buiten.

9
00:01:22,180 --> 00:01:32,770
Toen hadden die Duitsers geulen willen laten graven
op de binnenplaats en toen was en die sloeg de

10
00:01:32,770 --> 00:01:41,940
ruiten kapot en die zei “kom op jongens, naar
buiten!”. Dus ik met die kameraad van me naar buiten.

11
00:01:41,940 --> 00:01:44,599
Eerst in een goederenwagon gezeten, eerst in
een wagon op de straat. Toen onder de wagon.

12
00:01:44,600 --> 00:01:57,120
Toen zijn we omdat er gevaar was, toen zijn
we gevolgd naar een tram op het Marconiplein.

13
00:01:57,120 --> 00:01:59,860
Daar zijn we in gaan zitten tot de
conducteur zei dat er gevaar was.

14
00:01:59,860 --> 00:02:01,684
Toen zijn we onder de tram gaan liggen en
toen zei hij van “jongens, u kan naar buiten,

15
00:02:01,685 --> 00:02:12,050
daar is een schuilkelder open”. Toen zijn
we naar de schuilkelder en toen die kameraad

16
00:02:12,050 --> 00:02:18,480
van me, die liep voor me en die bleef met
zijn blouse aan het prikkeldraad hangen.

17
00:02:19,150 --> 00:02:28,340
En die draaide zijn eigen om en die kreeg een
bomscherf in zijn borst, dus die was gelijk dood.

18
00:02:28,340 --> 00:02:35,252
En toen was het bombardement afgelopen
en toen ging ik die schuilkelder uit

19
00:02:35,253 --> 00:02:37,615
en er stond een klein meisje van een
jaar 5 die stond er te huilen en toen

20
00:02:37,615 --> 00:02:40,162
zei ik “waar woon je?”. Toen zegt ze
“daar”. Toen wees ze de Hudsonstraat in.

21
00:02:40,163 --> 00:02:53,691
En toen kwam er een andere vrouw en die zegt
“waar heb je dat kind vandaan?”. Ik zeg “dat

22
00:02:53,692 --> 00:03:03,360
weet ik niet, dat stond daar zo”. Ik zeg “maar
ze zegt dat ze daar woont, op de Hudsonstraat”.

23
00:03:03,360 --> 00:03:10,000
En toen zegt ze “daar woont ze niet
meer, want ‘r huis is gebombardeerd”.En

24
00:03:10,000 --> 00:03:16,910
toen.., ja, en toen.., toen de Matenissenstraat
door, tussen de brandende straten.

25
00:03:16,910 --> 00:03:24,620
De Matenissen of… En toen reden de
trams niet meer, dus toen heb ik

26
00:03:24,750 --> 00:03:28,660
vanaf Rotterdam-West hard gehold
naar Rotterdam-Zuid waar ik woonde.

27
00:03:28,660 --> 00:03:34,720
Want je weet verder niet wat
er gebeurde. Dat was het begin.

28
00:03:34,720 --> 00:03:40,740
Kunt u vertellen wat er
gebeurde op de dag van de Razzia?

29
00:03:42,160 --> 00:03:46,552
Ik ging ’s morgens met Henk Barendrecht,
dat was een buurjongen, die werkte

30
00:03:46,552 --> 00:03:49,090
ook in de Diergaarde, dus toen liep
je altijd naar de Randweg, nu lijn 3,

31
00:03:49,090 --> 00:03:59,820
en toen kwam er een man naast ons en
die zei “jongens, ga maar naar huis,

32
00:03:59,820 --> 00:04:02,280
want de trams rijden niet.

33
00:04:02,710 --> 00:04:11,750
En toen zagen wij auto’s aankomen met Duitsers
erop met geweren en een mitrailleurinstelling.

34
00:04:11,750 --> 00:04:18,311
Dus toen zijn we naar huis gegaan en toen
na een poosje werd er gebeld, toen kwam er

35
00:04:18,340 --> 00:04:26,160
een Duitse soldaat binnen en die gaf dan een
bevel af waarop stond wat er ging gebeuren.

36
00:04:26,550 --> 00:04:29,370
En toen zei mijn vader zei “mijn zoon is
pas 17 jaar, moet hij dan mee?”. En toen zei

37
00:04:29,370 --> 00:04:45,090
die Duitser, die zegt “ik heb twee kinderen
van die leeftijd en die zitten aan het

38
00:04:45,090 --> 00:04:48,070
Front”. Hij zegt “dat is veel erger!”. Dus
mijn vader was bij de Marine geweest, dat

39
00:04:48,070 --> 00:04:53,874
was nog een oude Marine zak zo, dus daar
ging alles in en toen wij naar het stadion.

40
00:04:53,874 --> 00:04:54,159
Dus. Ja, eerst verzamelploeg

41
00:04:54,160 --> 00:05:02,020
in de straat.

42
00:05:02,600 --> 00:05:06,901
Ja, en ik wist niet thuis
te blijven, want naast

43
00:05:07,020 --> 00:05:12,400
ons woonde opoe van Drissius
en dat was een Duitser.

44
00:05:12,860 --> 00:05:21,125
En hun dochter en die kleine was van
de Jeugdstorm, dus mijn vader zei “ja,

45
00:05:21,126 --> 00:05:22,610
als je thuisblijft, dan word je toch
verraden”. Dus ik naar het stadion.

46
00:05:22,610 --> 00:05:32,200
Nou, dus het Feijenoord Stadion en we werden
toen neergezet, er de hele dag gestaan.

47
00:05:32,200 --> 00:05:41,420
En toen ’s middags moest
je langskomen, toen moest je

48
00:05:41,420 --> 00:05:44,600
je pas afgeven en toen ’s
nachts werd er daar geslapen.

49
00:05:44,600 --> 00:05:51,610
Tot de volgende morgen en toen zijn
we met een hele bende zijn we naar de

50
00:05:51,610 --> 00:05:56,675
Maashaven gelopen en daar lagen de rijnaken
en toen zijn we in de rijnaken gestapt.

51
00:05:56,676 --> 00:05:56,800
Ja, dat was

52
00:05:56,800 --> 00:06:09,037
een vieze boel beneden
natuurlijk. Er was geen WC o.i.d.

53
00:06:09,038 --> 00:06:14,360
Het enigste, dat was… Er werd heel veel
gezongen, allemaal.., allemaal schoolliedjes ja.

54
00:06:18,610 --> 00:06:24,350
En we zijn geloof ik, hoe heet
het?, naar IJsselstein of zo, ja.

55
00:06:25,950 --> 00:06:30,950
Daar zijn we toen even
aangelegen en daar werd toen in

56
00:06:30,950 --> 00:06:35,786
IJsselstein werd er heel veel
vrachten en eten gebracht.

57
00:06:35,787 --> 00:06:50,770
Daar hebben we toen een paar uur gelegen
en toen zijn we naar Amsterdam gevaren.

58
00:06:50,770 --> 00:06:52,290
In Amsterdam kwamen we ’s avonds aan en
daar kregen we wat brood of wat en een

59
00:06:52,290 --> 00:06:58,779
beetje drinken en toen we ’s avonds laat
zijn we in rijnaken gestapt en toen zijn we

60
00:06:58,780 --> 00:07:01,840
naar Kampen gevaren.

61
00:07:02,420 --> 00:07:12,769
Wat heel eng was, want toen wij aan het varen
waren kwamen er allemaal bommenwerpers over.

62
00:07:12,769 --> 00:07:19,040
Maar ja, uiteindelijk zijn we in Kampen,
in een kazerne terechtgekomen, ja.

63
00:07:20,330 --> 00:07:27,360
En nou, al die mensen in die kazerne.
En toen zaten wij in bovenste kamer.

64
00:07:27,360 --> 00:07:35,940
En toen gingen we naar beneden om te eten hè,
dan kreeg je eten van die mensen uit Kampen.

65
00:07:37,650 --> 00:07:46,002
En toen gingen we naar beneden en toen
was er de afwasinrichting en toen werd

66
00:07:46,002 --> 00:07:49,270
er uitgenomen, dus wij weer naar buiten
en toen werd één van onze jongens die

67
00:07:51,830 --> 00:07:52,648
bij ons was, die werd gelijk meegenomen,
die mocht niet mee terug naar boven.

68
00:07:52,649 --> 00:08:00,160
En toen zijn wij naar boven gegaan en

69
00:08:00,160 --> 00:08:03,770
de hele nacht daar geslapen,
zoveel als je kon slapen.

70
00:08:03,770 --> 00:08:08,660
En toen de volgende morgen
zijn we in een trein gestapt.

71
00:08:09,860 --> 00:08:12,888
En met die trein, dat was
ja, een ouderwetse trein.

72
00:08:12,888 --> 00:08:14,354
Het had eigenlijk nog twee, het had een
eigen deur, je kon niet in een wagon lopen.

73
00:08:14,810 --> 00:08:37,310
En dan gingen we met 12 man zaten we daarin. Dus
op de grond. En daar hebben we 100 uur in gezeten.

74
00:08:37,310 --> 00:08:42,827
Toen zijn we verschillende dagen zijn
we gestopt bij verschillende stations.

75
00:08:42,827 --> 00:08:53,250
Maar soms mocht je er even uit om je
behoefte te doen en om te drinken.

76
00:08:53,720 --> 00:08:59,700
En uiteindelijk zijn we ’s nachts, ik weet die
plaatsen niet meer uit mijn hoofd, maar toen zijn we

77
00:08:59,700 --> 00:09:07,080
’s nachts zijn we in
Bocholt uit de trein gezet.

78
00:09:07,080 --> 00:09:10,860
En daar was het zó hartstikke
donker, je moest degene die voor je

79
00:09:10,860 --> 00:09:15,510
liep moest je vasthouden, anders kon
je niet zien waar je terechtkwam.

80
00:09:16,000 --> 00:09:21,490
En toen zijn we terechtgekomen
in een soort houten huisje.

81
00:09:21,490 --> 00:09:29,560
En daar hebben we toen voor het eerst
geweest, de eerste nacht hadden we niks.

82
00:09:29,560 --> 00:09:39,320
En toen de tweede nacht hadden ze stro gebracht.
Dus toen hebben we daar op stro geslapen.

83
00:09:39,320 --> 00:09:49,370
Dus niet veel te eten. En als het
’s avonds kregen we aardappelsoep.

84
00:09:50,230 --> 00:10:00,890
Aardappelensoep van schillen, van
aardappelschillen, ja. En.., en

85
00:10:00,890 --> 00:10:07,806
brood, toen kregen alle ploegen van 10 man en 10
man, kregen we een Duits hè, en één portie boter.

86
00:10:07,806 --> 00:10:13,116
En dat per 10 man, dus dat werden
er 10 stukjes brood gesneden.

87
00:10:13,116 --> 00:10:30,690
Maar ja, die waren niet allemaal even groot,
dus er was… Je moest je eigen omdraaien en dan

88
00:10:30,690 --> 00:10:39,790
wees iemand anders, die wees dan een stuk brood
aan en dan moest ik zeggen voor wie het was.

89
00:10:39,790 --> 00:10:59,596
En één portie boter, dan nam
je een stukje brood en dan had

90
00:10:59,597 --> 00:11:03,183
je bovenin je brood was en daar
deed je het stukje boter op.

91
00:11:03,280 --> 00:11:16,460
Dat was dan je rantsoen. Dan
gingen we de eerste keer toen we

92
00:11:18,250 --> 00:11:19,187
er waren, dat was vlakbij, gingen we
loopgraven maken en mitrailleursnesten.

93
00:11:19,188 --> 00:11:21,103
Op een gegeven moment was het op
en toen moesten we naar Händen.

94
00:11:21,103 --> 00:11:24,600
Maar in Händen gingen we en dan ging je vanuit
Händen ging je eerst lopen om boomstammen te halen.

95
00:11:24,600 --> 00:11:29,080
En die werden dan weer lopend
teruggebracht met een mannetje of

96
00:11:29,080 --> 00:11:32,580
zes eronder, en toen werden er
mitrailleursnesten van gemaakt ja.

97
00:11:32,580 --> 00:11:34,220
Toen op een gegeven moment ’s nachts
in Händen kwamen er paarden voorbij.

98
00:11:34,220 --> 00:11:37,470
Dat verstond ik even niet?

99
00:11:37,471 --> 00:11:45,596
Paarden. En toen kwamen de Jabo’s,
dat waren bommenwerpers, en..,

100
00:11:45,597 --> 00:11:46,067
en die gingen schieten. En ik ben nog nooit
van mijn leven zoveel paarden horen huilen.

101
00:11:46,068 --> 00:11:55,395
Er waren paarden bij, er werd op
geschoten, en we liepen met zijn vieren voor

102
00:11:55,396 --> 00:12:20,759
een wagen en die voorste ging al zo
en die achterste wilde de benen nemen.

103
00:12:20,759 --> 00:12:32,677
En toen zijn we daarvandaan zijn we
naar Bocholt gebracht, naar de fabriek.

104
00:12:33,060 --> 00:12:40,867
En vanuit die fabriek hebben we dan
verschillende karweitjes gehad.

105
00:12:40,867 --> 00:12:41,028
Onder andere bij een timmermanswerkplaats,
daar werden hele grote tonnen

106
00:12:41,029 --> 00:12:51,300
gemaakt, ik geloof 3 en een halve meter
hoog, en die werden dan naar dorpen

107
00:12:51,301 --> 00:13:01,359
gereden, omdat die dorpen hadden ze
gemaakt, daar werden die op gezet en

108
00:13:01,360 --> 00:13:04,288
als de wagen kwam, liet twee bollen
beton, die rolden dan tegen mekaar aan.

109
00:13:04,288 --> 00:13:12,225
En dan op een gegeven moment moesten we
ook nog met een ploeg moesten we voorop

110
00:13:12,225 --> 00:13:16,460
zitten bij een vrachtwagen naast en dan
moesten we uitkijken naar vliegtuigen.

111
00:13:16,460 --> 00:13:29,268
En toen op een gegeven moment riep
ik “ja, ja, twee Jabo’s!”. Dus alle

112
00:13:29,269 --> 00:13:37,350
gasten eruit, al die Duitsers, en
toen bleken het roofvogels te zijn.

113
00:13:38,350 --> 00:13:42,340
Dus toen gingen we weer verder
en toen dacht ik dat het

114
00:13:42,390 --> 00:13:48,270
roofvogels waren, en toen
waren het wél twee vliegtuigen!

115
00:13:48,490 --> 00:14:00,160
En die schoten toen. Ja. Dus de andere
dag werden we meegenomen naar het station.

116
00:14:00,160 --> 00:14:06,610
Bocholt was een open stad. Daar was in
heel de oorlog maar één bom gevallen.

117
00:14:06,770 --> 00:14:09,750
En het was gebeurd op 5 mei.

118
00:14:10,600 --> 00:14:24,083
Daar was een gedenkteken
stond er, want alle kerken,

119
00:14:24,083 --> 00:14:26,582
scholen en openbare gebouwen,
dat waren ziekenhuizen.

120
00:14:26,583 --> 00:14:29,860
Dat was allemaal naar het
Front hè in Frankrijk.

121
00:14:29,860 --> 00:14:34,160
En toen wij er waren op het station,
we waren bezig met uitladen en toen op

122
00:14:34,160 --> 00:14:37,020
een gegeven moment achter het station
en voor het station ging het dak open.

123
00:14:37,020 --> 00:14:47,900
En daar stond luchtafweergeschut in. En dan van die
jagers, die Engelsen, die kwamen heel laag over.

124
00:14:47,900 --> 00:14:55,180
En toen schoten ze twee vliegtuigen neer.
Dat gebeurde ’s morgens om een uur of 11.

125
00:14:55,180 --> 00:15:00,130
En ’s middags was het
geen open stad meer,

126
00:15:00,320 --> 00:15:06,230
de mannen weer terug en de hele omgeving van het
station hebben ze helemaal platgebombardeerd.

127
00:15:06,230 --> 00:15:14,595
Dus toen moesten we puin ruimen
en mensen eronderuit halen. Ja.

128
00:15:14,595 --> 00:15:23,410
Ja, en.., en tijdens dat bombardement
zijn wij een schuilkelder in gegaan.

129
00:15:23,410 --> 00:15:27,010
Met het bombardement kwam binnen, wij zaten
aan de zijkant en daar zaten ook mensen.

130
00:15:27,010 --> 00:15:41,010
Aan het eind van de met drie kinderen, dat
waren die mensen, die waren gelijk dood.

131
00:15:41,010 --> 00:15:50,680
Die.., die.., die die
viel zo voorover. Ja.

132
00:15:50,680 --> 00:15:55,700
En toen zijn we dus en toen liepen we over
een dijk en toen gingen ze weer bommen gooien.

133
00:15:56,180 --> 00:16:00,030
En ik sprong van de dijk en Jan,

134
00:16:00,030 --> 00:16:04,605
die was en die liep op zo’n en hij
werd geraakt, hij werd geraakt.

135
00:16:04,606 --> 00:16:14,240
Maar dat was een bom, die was in de sloot
gevallen. En hij zat helemaal onder de modder.

136
00:16:14,460 --> 00:16:22,177
Maar hij was niet geraakt. Dus wij
zijn toen opgestaan en verder gegaan.

137
00:16:22,177 --> 00:16:25,100
En toen een eindje verderop,
een vent, het was een

138
00:16:25,100 --> 00:16:29,420
boer, die is gewoon in die
kelder daar blijven zitten.

139
00:16:29,420 --> 00:16:38,250
En toen gingen we gelijk ernaartoe en had hij
een gaatje in zijn voorhoofd. Toen was hij dood.

140
00:16:38,250 --> 00:16:41,100
En toen liepen we een end verder en toen
kwam er een boerin en die vroeg aan ons

141
00:16:41,100 --> 00:16:51,300
“hebben jullie.., hebben jullie mijn man
gezien?”. Ik zeg “ja, die zit daar ergens”. Ja.

142
00:16:51,300 --> 00:17:03,020
Zij was… Dat zijn dingen
die je… Ja joh. Ja.

143
00:17:03,020 --> 00:17:17,450
Verschrikkelijk. En toen waren
wij in een houtzagerij bezig.

144
00:17:18,530 --> 00:17:26,170
En toen kwam er een vrouwtje, die kwam vragen
voor brandhout. Wij mochten met niemand praten.

145
00:17:26,170 --> 00:17:33,631
En we zeiden “we zullen wat brandhout voor jou
apart zetten”. Dus dat vrouwtje kwam ’s avonds

146
00:17:33,631 --> 00:17:41,730
om een uur of 6 geloof ik bij die fabriek, die
zal brandhout halen en toen zegt ze “gaan jullie

147
00:17:41,730 --> 00:17:46,505
mee met mij, naar mijn huis, dan krijg je daar
eten?”. Dus wij met die vrouw mee naar huis, maar

148
00:17:46,505 --> 00:17:56,630
we waren nog maar net boven, toen hadden de
buren, die hadden die Groene Polizei gewaarschuwd.

149
00:17:56,630 --> 00:17:57,840
Dus wij werden meegenomen naar
het politiebureau en we hebben

150
00:17:57,740 --> 00:18:10,910
de hele nacht Ja. We hadden de mazzel dat
we de volgende dag teruggebracht werden. Ja.

151
00:18:10,910 --> 00:18:17,940
En dat was net de dag, dat was net de enigste dag
dat alle Hollanders dan 4,50 Mark hadden gekregen.

152
00:18:17,940 --> 00:18:32,880
Maar wij hadden niks. Ja. Ja.

153
00:18:32,880 --> 00:18:46,430
En dat toen ’s avonds weggegaan, het kamp,
had ik en in die fabriek, zaten Italianen

154
00:18:46,430 --> 00:18:55,039
en dat waren Italianen van de Troepen, dus
die waren in gevecht geraakt met de Duitsers.

155
00:18:55,040 --> 00:19:00,330
En die zaten daar in ons kamp.
En die hadden daar een hele diepe

156
00:19:07,040 --> 00:19:07,490
schuilkelder gemaakt.

157
00:19:07,490 --> 00:19:08,800
En toen ’s nachts na dat bombardement op
de dag kwamen ze terug om te bombarderen

158
00:19:08,800 --> 00:19:14,018
en toen kwamen die Italianen en die
gingen allemaal die schuilkelder in.

159
00:19:15,280 --> 00:19:39,461
En ik durfde niet. Ik
bleef in dat huisje zitten.

160
00:19:39,461 --> 00:19:41,648
En toen gooiden ze bommen en
toen vlogen die.., die.., die

161
00:19:41,648 --> 00:19:48,240
gewoon giet.., gietbommetjes, ja,
die vlogen over het huisje heen.

162
00:19:48,930 --> 00:20:00,750
En ik ging Ja. Nou, en toen.., toen weer terug
naar.., naar de fabriek en toen.., en toen werd

163
00:20:00,750 --> 00:20:03,990
er weer gebombardeerd.

164
00:20:03,990 --> 00:20:09,050
Maar er was maar één trap, zo’n smal
trapje, dus toen waren ze aan het vechten,

165
00:20:09,050 --> 00:20:16,830
want er lagen Russen, Fransen, Italianen
en Hollanders om dat trapje af te komen.

166
00:20:17,420 --> 00:20:24,380
Ja, ze waren zó inderdaad en toen was
er een Amsterdammer, die zei “Gijs, heb

167
00:20:24,380 --> 00:20:28,913
je het lef om nou mee te gaan?”. Hij
zegt “dan gaan we door het vuur naar

168
00:20:28,914 --> 00:20:36,505
beneden”. En die man, die heeft me toen
door het vuur naar beneden gebracht.

169
00:20:36,506 --> 00:20:41,150
Toen zijn we omgelopen, toen kwamen
we bij die trap en toen was er

170
00:20:41,150 --> 00:20:44,510
een nieuwe naar beneden gekomen
en kwam er één man naar beneden,

171
00:20:44,510 --> 00:20:54,550
een Hollander, en die riep “au, au,
au, mijn benen!”, en zijn benen.

172
00:20:54,550 --> 00:20:57,900
En toen viel hij op de grond
en toen stond daar een Duitse

173
00:20:57,900 --> 00:21:11,810
soldaat, die trok zijn revolver
en die schoot hem gelijk dood.

174
00:21:11,810 --> 00:21:17,771
En toen zijn we het bos in gevlucht. In het
bos waren ze een noodwinkel aan het bouwen.

175
00:21:17,772 --> 00:21:18,423
Ze vroegen of we mee wilden helpen.

176
00:21:18,423 --> 00:21:25,040
En toen heb ik die rare droom gehad,
dat mijn moeder ineens naast me stond.

177
00:21:25,040 --> 00:21:28,624
En dat ze zei “Gijs, als je met Bep
‘r verjaardag niet thuis bent, dan

178
00:21:28,624 --> 00:21:41,000
kom je nooit meer thuis”. Dus aan het
eind van de dag, dus ’s nachts zijn

179
00:21:41,000 --> 00:21:46,400
we daar opgestaan, naar de grens
gelopen en daar waren we met 12 man.

180
00:21:46,400 --> 00:21:51,990
Uit Amsterdam, en toen moesten
we lootjes trekken wie het

181
00:21:51,990 --> 00:21:57,310
eerste de grens overgingen,
het was een hek, prikkeldraad.

182
00:21:57,680 --> 00:22:03,770
En toen trok Jan, die trok nummer 1.

183
00:22:03,770 --> 00:22:09,964
En toen zei hij dat het niet doorging,
omdat wij de jongste waren en dat was

184
00:22:10,410 --> 00:22:16,810
te gevaarlijk en dan zouden we praten,
dus wij moesten wachten tot de laatste.

185
00:22:17,490 --> 00:22:23,244
Dus wij gewacht tot die anderen weg
waren. En toen als laatste de grens over.

186
00:22:23,245 --> 00:22:31,900
En toen waren wij door het prikkeldraad,
toen was ik nog mijn jas vergeten.

187
00:22:31,900 --> 00:22:37,418
Weer terug gekomen over het prikkeldraad
en toen zei Jan “daar staat een

188
00:22:37,418 --> 00:22:41,580
boerderij, dan gaan we in die hooiberg
slapen”. Dus wij naar die boerderij toe.

189
00:22:42,130 --> 00:22:50,689
Toen waren we er vlakbij, toen kwam er een man naar
buiten en die riep en de honden gingen blaffen.

190
00:22:50,690 --> 00:23:02,510
“Wie is daar?”, “wie is daar?”.
Nou, wij ernaartoe, wij

191
00:23:02,510 --> 00:23:11,090
verteld en toen mochten we
van die man in het hok slapen.

192
00:23:11,090 --> 00:23:14,860
We gingen er onder de grond, daar
hebben we toen ’s nachts geslapen.

193
00:23:14,860 --> 00:23:15,687
En toen de volgende dag, dan zegt hij
“als je nou zo en zo gaat, dan ga je naar

194
00:23:15,688 --> 00:23:20,352
Lichtenvoorde”. Dus wij daarheen, maar
onderweg die boerderij komt er een man en die

195
00:23:20,352 --> 00:23:25,100
zegt “waar gaan jullie naartoe?”. Ik zeg
“nou, we gaan naar huis”. “Waar komen

196
00:23:25,101 --> 00:23:26,731
jullie vandaan?”. “Ja, uit daar”. Hij zegt
“hebben jullie jonger?”. “Ja”, zeiden we.

197
00:23:26,731 --> 00:23:37,380
Hij zegt “kom binnen”. Dus wij
naar binnen, een grote herdershond,

198
00:23:37,600 --> 00:23:39,150
hij zegt tegen die herdershond:
“oppassen, ga liggen, ik ga een

199
00:23:39,150 --> 00:23:45,520
eitje voor jullie bakken”. Dus dan
kregen we een boterham met een ei.

200
00:23:45,520 --> 00:23:58,679
En toen zegt hij “ik ga dan komt hij naar beneden,
Hij zegt “had je naar Aalten gewild”, hij zegt

201
00:23:58,680 --> 00:24:06,330
“want je bent vluchteling”. Hij zegt “in
Aalten, daar wordt je opgepakt en daar kan

202
00:24:06,330 --> 00:24:15,950
je wel verder”. En hij heeft ons een heel
end weggebracht, hij zegt “ga die brug over

203
00:24:15,950 --> 00:24:19,832
en daar staat iemand te wachten uit Aalten
en die neemt jullie mee”. Dus hij ging

204
00:24:19,833 --> 00:24:25,050
terug met die hond en wij gingen die brug
niet over, dus wij namen een andere brug.

205
00:24:25,050 --> 00:24:26,760
Ja, en toen waren we
die andere brug over.

206
00:24:26,760 --> 00:24:37,000
Toen sprongen er van af, acht of zes,
van de Jeugdstorm, die sprongen eruit

207
00:24:37,300 --> 00:24:47,114
en die namen ons mee naar een boerderij
en daar zat de Luftwaffe zat daar.

208
00:24:47,114 --> 00:24:53,310
En die vroegen wat en toen zegt hij
“nou”, hij zegt… Sigaretten brengen.

209
00:24:53,310 --> 00:24:56,990
Hij zegt “dan laat ik
jullie naar Aalten brengen”.

210
00:24:57,560 --> 00:24:59,960
Dus wij naar Aalten.

211
00:25:00,040 --> 00:25:06,356
Toen we in Aalten kwamen,
daar werden we een bureau

212
00:25:06,357 --> 00:25:09,830
binnengebracht en daar zat er
eentje van de Sicherheitsdienst.

213
00:25:10,790 --> 00:25:13,136
Die vroeg hoe wij heetten en
we moesten onze pas laten zien.

214
00:25:13,136 --> 00:25:22,670
“Nee, ik heb geen pas”. Hij zegt “alles uit
je zakken gooien”. Toen had ik een kaartje.

215
00:25:23,700 --> 00:25:30,290
Dus toen was ik een leugenaar, toen ben ik
geloof ik wel drie of vier keer geslagen.

216
00:25:30,290 --> 00:25:46,280
Hij zegt “ja, ja, je hebt een kaartje
bij je”. En wij moesten allebei

217
00:25:46,280 --> 00:25:50,451
staan en op een gegeven moment
kwam er een andere man binnen.

218
00:25:50,452 --> 00:25:57,710
Die stelde zijn eigen voor, ook van de
Sicherheitsdienst. Dan doet hij ene vent, die ging weg.

219
00:25:57,710 --> 00:25:59,029
En toen zegt die andere man zegt

220
00:25:59,030 --> 00:26:06,534
“ik ben van de Sicherheitsdienst”, hij zegt
“maar ik woon al mijn hele leven woon ik in

221
00:26:06,534 --> 00:26:13,536
Nederland”, hij zegt “ja, mijn vader en moeder
zijn Duitsers” en zodoende ging hij in dienst.

222
00:26:13,537 --> 00:26:16,560
Hij zegt “hij heeft jullie geslagen?”. “Ja, hij
heeft ons geslagen”. Hij zegt “nou”, hij zegt

223
00:26:16,560 --> 00:26:21,950
toen eerst wij allebei een sigaret hadden,
toen vroegen we of we naar het toilet mochten.

224
00:26:21,950 --> 00:26:40,341
Hij zegt “ga maar naar het toilet” en toen liep
daar een oud vrouwtje en die zegt “wat doen

225
00:26:40,342 --> 00:26:42,780
jullie hier?”. Ik zeg “nou, zo en zo”. Dan
zegt ze “oh”. En toen ging het raam open van de

226
00:26:42,780 --> 00:26:50,141
kelder en daar zaten nu andere grensgangers
die, die bang waren dat wij ze zouden verraden.

227
00:26:50,141 --> 00:26:57,510
Dus wij weer terug naar die kamer van
de Sicherheitsdienst en op een gegeven

228
00:26:57,510 --> 00:27:08,731
ogenblik komt er zo’n man binnen en die vroeg
hoe of wat, en toen zegt hij “ik neem jullie

229
00:27:08,731 --> 00:27:12,318
mee”, hij zegt “ik heb het Erewoord gegeven
dat jullie zaterdagmorgen”, het was vrijdag,

230
00:27:12,319 --> 00:27:13,075
“zaterdagmorgen treffen we elkaar bij het
Stadshuis”. Maar mijn vader, en mijn tante,

231
00:27:13,240 --> 00:27:34,620
die woonde dus daar, mijn vader zegt “ga jij
nou even bij tante Nel naar binnen, dan zal

232
00:27:34,620 --> 00:27:41,670
ik tegen je moeder zeggen dat je thuis bent”.
Nou, mijn vader ging weg en hij zegt “dat

233
00:27:41,670 --> 00:27:45,283
heb ik nog nooit meegemaakt”. En ik kwam
boven, daar staat er voor 10 personen gedekt.

234
00:27:45,283 --> 00:27:50,720
Hij zegt “dat is dus 10, er
staan 10 borden en we zijn

235
00:27:50,720 --> 00:27:55,400
met zijn drieën!”. “Nee,
hij heeft vannacht gedroomd

236
00:27:55,400 --> 00:28:00,440
dat Gijs vandaag thuiskomt”. Ja.
Dat was de thuiskomst. Ja joh.

237
00:28:00,440 --> 00:28:19,365
Er was een van de straat en de ander
van de straat was die winkels.

238
00:28:19,366 --> 00:28:32,920
En op een gegeven moment liepen er in
uniform, ik weet niet meer wat, er kwam

239
00:28:32,920 --> 00:28:33,949
een man naar binnen en die had een hele
grote ja, een stalen tas onder zijn arm.

240
00:28:33,950 --> 00:28:39,530
En die soldaten die bij hem was,
die riep dat hij moest stoppen.

241
00:28:40,130 --> 00:28:53,930
En dat deed hij niet, dus ze schoten hem gelijk
neer. Ja. Een end verderop, daar woonde een vrouw.

242
00:28:53,930 --> 00:29:00,190
En die liep alleen. En die Duitsers zo “waar
ga je naartoe?” en toen was er een mevrouw, die

243
00:29:00,190 --> 00:29:07,270
zei en nog een baby’tje.

244
00:29:08,140 --> 00:29:15,560
En toen heeft die Duitser, die haalde
het baby’tje weg en toen.., en toen zag

245
00:29:15,560 --> 00:29:19,930
die mevrouw, die zag gelijk, die vrouw
was dood, maar dat baby’tje leefde nog.

246
00:29:19,930 --> 00:29:20,610
Ja.

247
00:29:20,610 --> 00:29:33,889
Wat heeft dat met u gedaan al die belevenissen,
bent u daar een ander mens door geworden of…?

248
00:29:33,890 --> 00:29:34,230
Ja.

249
00:29:34,230 --> 00:29:50,930
Ik was in de Diergaarde,
dat weten jullie, en op een

250
00:29:51,180 --> 00:29:59,110
gegeven moment, komt er een
vliegtuig heel laag over.

251
00:30:05,870 --> 00:30:13,030
En toen riep ik tegen mijn vrouw
“ze gaan bommen gooien!”, “ze gaan

252
00:30:13,030 --> 00:30:16,246
bommen gooien!”, dus ik hard lopen
en er was helemaal niks aan de hand!

253
00:30:16,247 --> 00:30:16,549
Maar dat raak je niet kwijt hè. Dat is elke keer
als je vliegtuigen hoort denk je aan bommen, ja.

254
00:30:16,550 --> 00:30:29,140
Maar ik bedoel ook u heet gewoon
heel veel doden gezien, zien

255
00:30:30,560 --> 00:30:35,680
liggen, heel veel leed gezien, hoe
oud was u toen daar in Duitsland?

256
00:30:35,680 --> 00:30:40,020
17. Ik bedoel: je wordt wel in hele
korte tijd volwassen eigenlijk hè?

257
00:30:40,020 --> 00:30:40,830
Ja. Ja.

258
00:30:40,830 --> 00:30:43,420
Heeft u dat ook zo ervaren, ik bedoel:
hoe.., hoe kwam uit die oorlog tevoorschijn?

259
00:30:43,420 --> 00:31:00,230
Ja… Vooral die Duitsers hè, elke Duitser
die je zag, die deugde niet hè. Dat is, ja.

260
00:31:00,231 --> 00:31:17,818
En ja, van onze familie
waren ze er allemaal nog, ja.

261
00:31:17,819 --> 00:31:38,366
Maar ja, als er een Duitser
liep en je zag een soldaat

262
00:31:40,070 --> 00:31:45,377
o.i.d., dan Ja, Ik zeg “Gijs,
wagentje”. En dat was ook zo.

263
00:31:45,378 --> 00:31:58,411
Dat wagentje had hij aan zijn hand,
die had alles gegeven. Maar ja.

264
00:31:58,828 --> 00:32:01,670
Dat was… En toen zei mijn moeder
“zie je nou Alie dat ik gelijk heb!”.

265
00:32:01,670 --> 00:32:54,590
Ze zegt “hij is er!”. En ze had
mij gezien met dat wagentje.

266
00:32:55,230 --> 00:32:59,248
En toen hadden we over de brug waren
er twee mannen, die woonden daar

267
00:32:59,250 --> 00:33:04,560
vlakbij en die hadden zo’n een soort
wagentje bij zich en die hadden gehad.

268
00:33:04,560 --> 00:33:52,760
En dat had mijn moeder gezien. Deze kaarten, die
kregen we van de Duitsers. Die mocht je opsturen.

269
00:33:52,760 --> 00:33:59,134
En er staat dan op, van 1944, “Beste
familie, hier deel ik je mede dat

270
00:33:59,135 --> 00:34:01,650
ik gezond in Duitsland ben aangekomen”.
Hij is van 9 december 1944.

271
00:34:01,650 --> 00:34:03,430
“Ik maak het best

272
00:34:03,430 --> 00:34:25,250
en hoop voor jullie hetzelfde.

273
00:34:25,250 --> 00:34:31,180
Jullie hebben de gelegenheid
om te sturen.”. Deze kaart, Het

274
00:34:32,600 --> 00:34:52,870
adres aan deze kaart En die
andere, die is van 19 februari.

275
00:34:52,870 --> 00:35:08,690
“Vader en moeder, hierbij deel ik u mede
dat ik naar het eten is overvloedig en

276
00:35:08,690 --> 00:35:18,668
we leven in omstandigheden leven
we en het werk is te zwaar.

277
00:35:18,669 --> 00:35:30,760
Voor Kerstmis en in Den Haag en Rotterdam aangekomen.
Maar die twee kaarten, dat we vrienden zijn.

278
00:35:40,050 --> 00:35:41,300
straat,

279
00:35:51,980 --> 00:36:11,420
En de datum, even kijken hoor.

280
00:36:11,420 --> 00:36:26,959
24/11/1944. “Lieve vader, moeder en Bep, hoe
gaat het met jullie? Met mij gaat het wel.

281
00:36:27,020 --> 00:36:31,219
We zijn eindelijk op plaats van bestemming
aangekomen. Vlakbij de Nederlandse grens.

282
00:36:31,219 --> 00:36:55,720
We zijn in Bocholt. Tenminste, vlakbij. We
zijn 2 kilometer van de grens verwijderd.

283
00:36:55,720 --> 00:37:03,220
We hebben het niet slecht hier.
in een gebouwtje. We zijn zaterdag

284
00:37:03,220 --> 00:37:17,250
in en ’s woensdags op plaats van bestemming
gekomen. Ze wisten niet waar ze ons moesten laten.

285
00:37:17,320 --> 00:37:25,930
Maar nu gaan we nader bij We
blijven in elk geval hier.

286
00:37:26,460 --> 00:37:44,000
Zaterdag gaan we met zijn allen naar een.., een
Almelo, Enschede, Groenlo, Münster, Hal- ten.”.

287
00:37:44,000 --> 00:38:11,970
“Hoe gaat het? Hoe is het nu in
Rotterdam? Het eten gaat hier best.

288
00:38:12,290 --> 00:38:21,944
’s Morgens krijgen we 1/9
Duits brood en dan hebben we

289
00:38:21,945 --> 00:38:24,008
de man één liter aardappelsoep
gehad, met best veel spek.

290
00:38:24,008 --> 00:38:32,460
Dus dat gaat wel. En ’s avonds
krijgen we weer veel eten.

291
00:38:32,770 --> 00:38:35,858
We zitten in een gebouw met een stelle-
tje hier voedsel. proberen te krijgen.

292
00:38:35,859 --> 00:39:06,750
We zijn nu bezig met voor het geld.

293
00:39:06,880 --> 00:39:15,060
vader, hebben jullie nog steeds
eten in de Diergaarde of gaat

294
00:39:15,060 --> 00:39:25,002
het nu ook Moe- der, Ik heb
één paar waar gaten in zitten.

295
00:39:25,003 --> 00:39:27,660
Ze zijn allemaal nog heel. Ik zal hier nog een
brief insluiten van één van de andere jongens.

296
00:39:27,661 --> 00:39:31,480
Breng die dan even bij hen thuis. Die jongen
woont op de Hendrik Boendersstraat 61.

297
00:39:31,480 --> 00:39:41,249
Hij heet De Rotte. Doe ook de groeten
aan alle ande- re familieleden.

298
00:39:41,250 --> 00:39:55,770
En ook aan en Henk Barendrecht. Zijn
er nog meer weg? Nu vader en moeder,

299
00:39:55,770 --> 00:40:11,624
de hartelijkste groeten aan mijn zus en broer,
Gijs. Alle groeten van mij en tot weder- ziens.

300
00:40:11,624 --> 00:40:13,980
Als dat enigszins kan, zal ik zoveel mogelijk
schrijven. Nu moet ik werkelijk eindigen.

301
00:40:13,980 --> 00:40:41,560
Dag vader en dag moeder, dag Bep.”.
“We hebben die nog niet gezien.

302
00:40:41,560 --> 00:40:51,930
Hoewel, ik 10 gulden, dus dat is voorlopig genoeg.
Want je kan hier niet alles kopen als daar.

303
00:40:51,930 --> 00:41:01,510
We waren in Bocholt.
Eten krijgen, voor 25.

304
00:41:01,510 --> 00:41:10,060
Nu verder weet ik niets meer. Moeder, haal
je nog steeds boeken uit de bibliotheek?

305
00:41:10,060 --> 00:41:20,020
Ik Bep of vader een beetje chagrijnig zijn,
ze zijn.., ze zijn nog niet goed uitgeslapen.

306
00:41:20,030 --> 00:41:36,670
hebben, uitslapen of niet. Nu
ik.., ik een brief voor jullie Bep.

307
00:41:36,670 --> 00:41:43,730
doe ze de groeten al- lemaal.”. Een
adres, straat 36, Breedevoort, Gelderland.

308
00:41:44,130 --> 00:41:47,410
“Nu vader, moeder en Bep, de
groeten van je zoon en broer Gijs.

309
00:41:47,410 --> 00:41:59,320
Alle drie een stevige groet, dag
hoor.”. “Ik noem nog een jongen,

310
00:42:00,610 --> 00:42:02,060
alles samen delen.

311
00:42:02,530 --> 00:42:07,620
En er was een Duitser en die
snijdt voor iedere morgen

312
00:42:07,620 --> 00:42:24,110
brood en die jongen woont in
de Hendrik Boendersstraat 61.

313
00:42:24,110 --> 00:42:25,519
Vader, schrijf je het adres
van oom Adrie en mijn oom Cor.

314
00:42:25,520 --> 00:42:32,720
ook vergeten hè? Doe ook de groeten
aan de vrouw in de Diergaarde.

315
00:42:32,720 --> 00:42:36,930
Ik geloof wel dat
jullie wat te hebben.

316
00:42:36,930 --> 00:42:42,350
Maar hoewel ik denk dat je nu toch in februari
Hoe lang we hier nog zitten weet niemand.

317
00:42:42,350 --> 00:42:59,440
We zijn nog gezond en dat is de hoofd- zaak. Doe
ook de grootste groeten aan de andere familieleden.

318
00:42:59,440 --> 00:43:00,030
Ja, het zijn er zoveel hè.

319
00:43:00,030 --> 00:43:00,210
Hè?

320
00:43:00,210 --> 00:43:05,850
Het is zoveel.

321
00:43:05,850 --> 00:43:06,470
Nou.

322
00:43:06,470 --> 00:43:33,871
10 november, de Razzia in Rotterdam. Opgebracht
naar het Feijenoord Stadion. Daar over- nacht.

323
00:43:33,871 --> 00:43:40,020
11 november, in rijnaken naar
Amsterdam. Daar overnacht in een hal.

324
00:43:40,020 --> 00:43:44,397
12 november, per rijnaken naar
Kampen. Daar overnacht in een kazerne.

325
00:43:44,610 --> 00:43:50,690
13 november, per trein naar
Duits- land via Almelo, Enschede,

326
00:43:50,690 --> 00:43:56,940
Groenlo, Münster, Drongen,
Halten, Wesel en Bocholt.

327
00:43:57,110 --> 00:43:59,239
Vandaar per spoor gegaan.

328
00:43:59,240 --> 00:44:01,336
Met zijn allen in zo’n wagen van soldaten.
De reis duurde plusminus 100 uur.

329
00:44:01,336 --> 00:44:17,606
Weinig eten en drinken tijdens die reis.
In spoor gewerkt, loopgraven gemaakt.

330
00:44:19,500 --> 00:44:37,180
Allemaal in de- zelfde Later overgebracht
naar Bocholt. daar was de Duitse Wehrmacht.

331
00:44:37,260 --> 00:45:25,700
Daar onder andere om te helpen de
slachtoffers onder het puin vandaan te halen.

332
00:45:25,700 --> 00:45:47,668
“Beste vader, moeder en Bep, ik zal
even gauw een briefje schrijven, we

333
00:45:47,669 --> 00:46:01,920
zijn nu in Utrecht of eigenlijk een
randgemeente van Utrecht, oh, Zuilen.

334
00:46:02,010 --> 00:46:30,640
Ik heb vannacht niet meer geslapen.
We kregen stro om te liggen.

335
00:46:30,640 --> 00:46:41,240
Zaterdagmiddag hebben we wat
te eten gehad. Toen hadden we

336
00:46:47,660 --> 00:46:54,927
Ja, toen ik 10 jaar was, toen was ik natuurlijk
ook, ik was altijd bezig met kinderen,

337
00:46:54,928 --> 00:47:00,780
altijd kin- deren ging je, toen had ik school
en toen moesten al die kinderen zitten dan

338
00:47:00,850 --> 00:47:06,370
Je tekende op straat?

339
00:47:06,370 --> 00:47:08,120
Ja. Ja, allemaal.

340
00:47:08,120 --> 00:47:13,090
En dat nou en de ouders vonden dat wel
leuk, want die kinderen wilden graag

341
00:47:13,660 --> 00:47:18,360
zo.., zoiets hebben hè. En dan die
kwamen allemaal bellen die kinderen of

342
00:47:18,360 --> 00:47:23,516
ik dan kwam en dat spel ging spelen hè.
Op school was het dan, weet je wel.

343
00:47:23,800 --> 00:47:24,350
Ja.

344
00:47:25,010 --> 00:47:32,770
Dus eh ik was altijd wel bezig, ik was ook…,
waar ik op school ging, dat was eh bij de

345
00:47:32,770 --> 00:47:39,340
Schiedamseweg en daar had je een groot
gebouw waar de school waar ik op school ging.

346
00:47:39,340 --> 00:47:45,870
En daar had je ook een bootje, dat ging over hè
daar aan dat water. Een veerpont. Hè? Die veerpont.

347
00:47:45,870 --> 00:47:51,113
En de mensen, die kwamen bij mij de kinderen
brengen, want die kinderen gingen daar ook op school

348
00:47:51,610 --> 00:47:59,650
en dan nam ik ze mee en dan gingen ze daar naar
school toe hè. Zij was toen “die meid van Maas”.

349
00:47:59,650 --> 00:48:12,850
Ja, en.., en.., en.., en dan is dat het
rare: ik leerde haar kennen als Grumas.

350
00:48:13,680 --> 00:48:19,650
Toen kwam ik te- rug uit de oorlog, toen was
haar moeder voor de tweede keer getrouwd.

351
00:48:20,040 --> 00:48:28,410
Toen heette ze De Wind. En uiteindelijk ben ik
getrouwd met de eigennaam Monique Vosten. Ja.

352
00:48:28,670 --> 00:48:36,230
Ja, dat was een eigenaardig
gedoe. Ja. Maar ja.

353
00:48:36,230 --> 00:48:46,926
Want als er geen oorlog was geweest, dan
had ik haar denk ik niet meer gezien. Nee.

354
00:48:46,926 --> 00:48:48,119
Dus dat is het enigste
goede wat… Ja. Ja.

355
00:48:48,120 --> 00:48:56,762
Maar kunt u eens vertellen hoe dat bij uw
thuiskomt dan is gegaan, toen u thuiskwam uit de..,

356
00:48:56,763 --> 00:49:02,710
uit de Razzia, hoe u haar weer ontmoet heeft
en hoe dat geleid heeft tot het eerste kusje?

357
00:49:03,160 --> 00:49:07,926
Nou, zij kwam…, zij woonde
tegenover een tante van mij.

358
00:49:08,140 --> 00:49:10,930
En als daar iemand jarig
was, dan was zij er ook.

359
00:49:12,460 --> 00:49:22,255
En toen waren we teruggekomen in de Nieuwstraat
en toen was ze een vriendin geworden van mijn zus.

360
00:49:22,255 --> 00:49:32,610
Ja, ook. Zodoende kwam ze bij ons thuis. Ja. En
toen zaten we op de trap hè, ja. En we zaten daar.

361
00:49:33,850 --> 00:49:39,860
En toen zegt mijn zus “Gijs, als
je ‘r nou zo aardig vindt, geef

362
00:49:39,860 --> 00:49:44,890
ze dan een zoen”. En toen heb
ik haar de eerste zoen gegeven.

363
00:49:48,380 --> 00:49:51,250
Ja. Dat was wel heel
bijzonder hè, allemaal.

364
00:49:51,250 --> 00:49:55,100
En u bent getrouwd wanneer?

365
00:49:55,100 --> 00:50:04,700
24 september 1940 zijn wij getrouwd. En
we zijn gaan trouwen, ik was in dienst.

366
00:50:04,700 --> 00:50:08,552
En met die dienst kreeg
je 25 cent per dag.

367
00:50:08,552 --> 00:50:12,280
Toen zei ze “joh, als je nou gaat trouwen,
dan krijg je meer!”. We hadden geen huis,

368
00:50:12,280 --> 00:50:19,450
maar ze zei “jij bent toch in dienst”,
dan blijft ze gewoon bij ‘r moeder wonen.

369
00:50:19,450 --> 00:50:30,820
En toen was ik in dienst en toen november, ja,
toen moest ik weer even bij de Kaptein komen.

370
00:50:32,100 --> 00:50:36,530
En toen zegt hij tegen mij van “wat
is er?”. En toen hij zegt “kan je

371
00:50:36,530 --> 00:50:40,580
jezelf bedruipen?”. Dat “bedruipen”,
daar had ik nog nooit van gehoord!

372
00:50:40,580 --> 00:50:47,425
Ik zeg “bedruipen?”. Ik zeg “wat bedoel u dan?”.
Hij zegt “of je jezelf kan bedruipen, maar je bent

373
00:50:47,425 --> 00:50:50,547
toch getouwd?”. Ik zeg “ja”. Hij zegt “nou, dan
moet jij je toch kunnen bedruipen dan als aan dienst

374
00:50:50,548 --> 00:50:59,800
bent”. Ik zei “nou, ik weet niet wat het betekent
en het zal wel goed zijn”. En toen zei hij “nou,

375
00:50:59,900 --> 00:51:11,320
ga maar zitten, want je
schoonvader is overleden”. Ja.

376
00:51:11,320 --> 00:51:23,818
Dus toen ging het allemaal
niet door natuurlijk.

377
00:51:23,819 --> 00:51:24,586
Ja, en toen ging ik bij haar inwonen
in de Ja, in de hè. Nou hè. Ja.

378
00:51:24,586 --> 00:51:29,500
Het ongeluk dat haar moeder
met niemand op kon schieten,

379
00:51:30,530 --> 00:51:36,465
ze ging bij…, ze ging daar
gewoon…, ze ging bij de Ja.

380
00:51:36,466 --> 00:51:44,390
Ja. En hele rare dingen meege- maakt.

381
00:51:44,390 --> 00:51:52,003
Als ze bij ons op visite kwam, moest ik
twee trapjes aflopen om een stoel neer

382
00:51:52,004 --> 00:51:52,600
te zet- ten, want traplopen, dat ging
niet, want ze had het aan ‘r maag zo,

383
00:51:52,600 --> 00:52:07,060
en op een goede dag werden we gebeld uit Noordwijk
en toen had ze zichzelf buitenge- sloten.

384
00:52:07,560 --> 00:52:11,840
En toen vroeg ze of we
daar naartoe wouden.

385
00:52:11,840 --> 00:52:16,410
Wij naar Noordwijk, met.., met ‘r zus, en
toen zegt die “vinden jullie het goed dat we

386
00:52:16,410 --> 00:52:20,878
die moeder 3 dagen naar Leiden sturen, ik
heb hier een lijst voor me liggen wat ze

387
00:52:20,878 --> 00:52:29,090
allemaal mankeert”. Ik zeg “dat is niet zo
best”. En toen na een week mocht ze weer komen.

388
00:52:29,600 --> 00:52:34,950
Hij zegt “ga maar zitten”. Ik denk “ja,
nou zullen we het te horen krijgen!”. En

389
00:52:34,950 --> 00:52:41,764
toen zegt hij “dames, luister eens”, hij
zegt “ik ben 54 jaar en ik denk dat ik

390
00:52:41,765 --> 00:52:49,500
net zo gezond was als je moeder”. Ze
mankeerde helemaal, maar dan helemaal niks!

391
00:52:49,500 --> 00:52:53,020
Ze is ook 102 geworden!