1 00:00:07,880 --> 00:00:13,530 Ik wou u vragen of u kunt u omschrijven hoe uw leven eruit zag vlak voor de razzia. 2 00:00:13,530 --> 00:00:18,340 Hoe zag Rotterdam eruit? Hoe was uw thuissituatie? Wat deed u op dat moment? 3 00:00:18,540 --> 00:00:21,686 Nou, mijn thuissituatie was zo, Als ik uit het raam keek, was alles weg. 4 00:00:22,930 --> 00:00:29,340 Want we zijn in ’43 gebombardeerd. Door de Amerikanen en de Engelsen. 5 00:00:29,500 --> 00:00:33,370 Niet door de Duitsers in ’40, dat was de binnenstad. 6 00:00:33,610 --> 00:00:40,550 Maar bij ons was het eh, zouden ze bombarderen, en toen hebben ze afzwaaiers gehad. 7 00:00:40,870 --> 00:00:48,270 Dan gaan er geruchten hoor dat het leerling-piloten waren. Maar dat geloof ik niet verder. 8 00:00:48,270 --> 00:00:52,050 Maar, toen hebben wij een hoop vriendjes en 9 00:00:52,050 --> 00:00:55,970 vriendinnetjes uit de straat, allemaal dood, allemaal weg. 10 00:00:57,440 --> 00:01:02,150 Ja. En ik had toevallig een vrije middag van de bakker. Ik was net thuis. 11 00:01:02,150 --> 00:01:07,350 Toen de bommen vielen. De deuren eruit, de ramen eruit. 12 00:01:08,620 --> 00:01:13,370 En toen de bommen ontploften, gingen de huizen omhoog, 13 00:01:13,370 --> 00:01:17,940 want die kant en dan die kant en dan viel dat naar beneden. 14 00:01:17,940 --> 00:01:21,610 En dan was er een stofwolk en dan was het aarde donker. 15 00:01:22,220 --> 00:01:29,520 En dat duurde zeker wel een klein uur eer dat allemaal, dat je weer een beetje kon kijken. 16 00:01:30,680 --> 00:01:33,430 Toen schrok ik, zag ik…alles weg. 17 00:01:33,430 --> 00:01:39,290 Die hoek is helemaal weg… Ik naar buiten, want ik was alleen thuis. 18 00:01:39,290 --> 00:01:48,004 Want mijn moeder was naar haar nicht in Gouda met m’n zus. Gelukkig dat ze niet thuis waren. 19 00:01:48,005 --> 00:01:54,150 En mijn vader was in zijn werkplaatsie, die kwam onder 20 00:01:54,150 --> 00:01:57,660 het gruis en gaten in zijn hoofd, kwam die thuis. 21 00:01:57,660 --> 00:02:06,030 Heb ik hem nog een beetje geholpen met schoonmaken met water. Ja, die heb geluk gehad. 22 00:02:06,860 --> 00:02:08,940 Maar zijn pakhuisje was weg. 23 00:02:08,940 --> 00:02:12,545 En dat huis van mijn broer ook. 24 00:02:12,545 --> 00:02:19,490 Die waren allemaal vlakbij elkaar, maar ja…dat was allemaal zomaar ineens weg. 25 00:02:19,490 --> 00:02:26,310 En hoe heeft u het kunnen overleven? 26 00:02:26,550 --> 00:02:31,680 Je bent jong, he? Dan zie je het toch anders. 27 00:02:32,900 --> 00:02:38,630 Wij gingen met de jongens om een beetje vertier te 28 00:02:38,820 --> 00:02:42,420 hebben, gingen we maar met touwen muren omtrekken. 29 00:02:46,330 --> 00:02:49,239 Maar u zei dat er op uw huis een blindganger gevallen was? 30 00:02:49,240 --> 00:02:58,540 Oh dat, ja, dat was in de Zeilmakerstraat. Dat was in ’40, op 5 december ’s morgens om 07.00 u. 31 00:02:58,540 --> 00:03:02,409 Toen viel ie door het dak en lag hij beneden in de gang en konden we er niet uit. 32 00:03:02,410 --> 00:03:08,514 En toen hebben ze aan de overkant was een waterstoker- die heb een 33 00:03:08,515 --> 00:03:13,970 trapleer neergezet, toen zijn we met die trapleer naar beneden gegaan. 34 00:03:13,970 --> 00:03:22,650 M’n vader, moeder, m’n zussen en… m’n broer die was in militaire dienst in Nederweert, 35 00:03:22,650 --> 00:03:28,180 mijn oudste broer maar met mijn tweelingbroer: wij langs die trap naar beneden. 36 00:03:28,180 --> 00:03:29,930 Nou komt het leukste van het verhaal. 37 00:03:30,620 --> 00:03:37,000 De andere dag kwam die waterstoker bij mijn moeder, die zegt ‘Ik krijg nog een kwartje van u voor 38 00:03:37,000 --> 00:03:46,598 de trap’. Dat was, ja, die kwam van Sint Philippe land en die hebben een ander geloof als wij he. 39 00:03:46,760 --> 00:03:51,650 Wij hadden geen geloof, maar hun wel. Waren stijf Christelijk, he. 40 00:03:51,900 --> 00:03:55,982 Maar hij kwam wel een kwartje halen hoor. Ha ha. 41 00:03:56,020 --> 00:03:58,380 In ’43 was uw huis… 42 00:03:58,530 --> 00:04:02,700 Beschadigd, zwaar beschadigd. Maar wel aan de overkant bommen gevallen. 43 00:04:02,700 --> 00:04:05,440 Kunt u even vertellen hoe dat gegaan is? 44 00:04:06,180 --> 00:04:12,530 Luchtalarm, en het waaide hard, en de zon scheen. 45 00:04:13,520 --> 00:04:20,820 Het deed hard waaien en toen ineens vielen er klappen. Dat gaat zo vlug. 46 00:04:21,220 --> 00:04:29,390 En dan zie je zo de huizen omhoog gaan en zo weer zakken. Toen was ik 14 jaar. 47 00:04:32,750 --> 00:04:38,320 Ik had een vrije middag van de bakkerij. En ik was net thuis alleen. 48 00:04:39,860 --> 00:04:47,090 Ja en… Maar ik heb er nooit wat van overgehouden. Nee. 49 00:04:47,090 --> 00:04:50,240 Dan wil ik nog even horen van u over die blindganger. 50 00:04:50,240 --> 00:04:53,150 Want dat wist u natuurlijk niet, dat het een blindganger was 51 00:04:53,150 --> 00:04:56,140 Ja, ze wouden de deur opendrukken, maar dat ging niet. 52 00:04:56,920 --> 00:05:00,050 Want er lag allemaal puin en die grote brisantbom lag er. 53 00:05:02,400 --> 00:05:10,260 Die blindganger. Die hebben ze later weggehaald, maar toen waren wij weg hoor. 54 00:05:10,260 --> 00:05:18,840 Moesten we de straat uit en de weg af. En toen hebben ze die bom gedemonteerd. 55 00:05:19,210 --> 00:05:23,360 Maar wie dat gedaan heb, weet ik niet. 56 00:05:23,360 --> 00:05:35,510 Of dat nou oud-militairen waren, of dat het van de Oosterburen waren. 57 00:05:35,510 --> 00:05:41,650 Uw vader die had zo vlak voor de razzia geen werk, zei u. 58 00:05:41,650 --> 00:05:43,420 Ja, nou mijn vader. 59 00:05:43,420 --> 00:05:47,935 Ik heb het over mijn vader, die had een pakhuis en daar 60 00:05:47,935 --> 00:05:53,560 scharrelde hij een beetje rond, want er was weinig te doen. 61 00:05:53,560 --> 00:05:58,250 Want op de schepen, die kwamen niet meer binnen, die buitenlandse schepen. 62 00:05:58,840 --> 00:06:02,970 Want mijn vader, die sprak een paar talen. 63 00:06:06,120 --> 00:06:09,170 Wat was zijn werk dan eigenlijk? 64 00:06:09,680 --> 00:06:22,940 Z’n originele werk, z’n opleiding was bontwerker. Dat was zijn originele werk. 65 00:06:25,560 --> 00:06:28,170 Maar wat was zijn werk op die schepen? 66 00:06:28,170 --> 00:06:31,070 Proviand, eh…parlevinker. 67 00:06:32,110 --> 00:06:35,960 Hij deed, laat maar zeggen, voor die zeelui nam hij schoenen mee, bracht 68 00:06:35,960 --> 00:06:40,850 hij naar de schoenmaker en zo en dan bracht hij die schoenen weer terug. 69 00:06:41,300 --> 00:06:43,100 En dan kreeg hij z’n geld. 70 00:06:43,460 --> 00:06:46,839 En als ze geen geld hadden, kreeg hij wat anders mee: blikken met boter, of een groot blik jam. 71 00:06:46,839 --> 00:06:58,550 We hadden altijd jam, we hadden altijd boter. Ha, ha. 72 00:06:58,730 --> 00:07:03,470 Nou, ja, je bent jong he, een beetje. Een beetje nuchter, he? 73 00:07:03,470 --> 00:07:16,740 Je denkt, 2 3 dagen en je bent weer thuis. He? Als jonge jongen zijnde, he? 74 00:07:16,740 --> 00:07:23,400 Je bent, ja, een beetje, je ziet geen moeilijkheden he? 75 00:07:23,490 --> 00:07:28,727 Nou en toen wij in Wezep waren, dat was een kamp, dat 76 00:07:28,728 --> 00:07:32,630 is een opleiding geweest, er zaten allemaal lokalen in. 77 00:07:32,630 --> 00:07:37,930 En dan moest een klussie in zo’n lokaal, en ik en mijn 78 00:07:37,930 --> 00:07:42,090 tweelingbroer samen hebben ook in zo’n lokaal gezeten. 79 00:07:42,290 --> 00:07:47,450 En na een paar dagen, toen liepen, eh… Wat ze ook 80 00:07:47,450 --> 00:07:51,680 voor gewoonte hadden, dat was zo’n vier keer per dag. 81 00:07:51,760 --> 00:07:55,870 Dan moest je naar buiten, in een rij staan en tellen. 82 00:07:55,940 --> 00:08:02,250 En dan stonden de wat ouderen vooraan en wij als jongeren achteraan. 83 00:08:02,370 --> 00:08:07,350 En als ze dan dat rijtje hadden geteld, 10 man, en dan gingen ze verder, 84 00:08:07,350 --> 00:08:12,310 en dan op ons…gehurkt liepen we daarheen en sloten we daar weer aan. 85 00:08:12,310 --> 00:08:21,020 Dus die tellerij, die klopte nooit. Ha, ha. Dus die werden steeds giftiger joh, werden ze op ons. 86 00:08:22,540 --> 00:08:24,570 Maar wij vonden dat prachtig joh. 87 00:08:25,010 --> 00:08:31,660 En toen waren wij, want je kon wel buiten lopen hoor, maar het kamp af kon je niet. 88 00:08:32,260 --> 00:08:37,750 Wat er waren drie jongens gevlucht, die hebben ze gepakt, maar dat was niet leuk hoor. 89 00:08:37,750 --> 00:08:42,590 Toen moesten wij opstellen, ja, carré heet dat geloof ik he? 90 00:08:42,590 --> 00:08:48,530 Zo, zo en zo, en daar stonden die jongens en die moesten een put graven; een 91 00:08:48,530 --> 00:08:53,240 nieuwe put graven, toen stonden ze er op en toen werden ze doodgeschoten. 92 00:08:53,240 --> 00:08:56,230 Omdat ze gevlucht waren en die zijn toen gepakt. 93 00:08:56,230 --> 00:09:01,110 Dus mijn broer en ik waren helemaal niet van plan om te vluchten. 94 00:09:01,110 --> 00:09:08,150 Maar toen kwam er een brandweerman uit Rotterdam, die kwam bij ons. 95 00:09:08,150 --> 00:09:15,430 Die zegt ‘Hoe oud zijn jullie?’. Ik zeg ‘Wij zijn 17’. Hij zegt ‘Als je nou zegt dat je 96 00:09:15,430 --> 00:09:24,910 jonger bent, dan heb je kans dat je eruit komt’. Ja, dat was niet tegen dovemans oren. 97 00:09:25,290 --> 00:09:30,540 Dus, wij hadden persoonsbewijzen, die hebben we verbrand, want dat zijn bewijzen. 98 00:09:31,500 --> 00:09:35,460 De haren op de benen afgeschoren, ha ha ha. 99 00:09:35,460 --> 00:09:42,070 En toen moesten we bij de commandant komen en daar stonden we op een rijtje en dan liep 100 00:09:42,240 --> 00:09:47,320 hij heen en weer en kijken en dan keek hij de gezichten na en dan ging hij weer terug. 101 00:09:47,320 --> 00:09:51,170 En dan was er een jongen, die moest zijn broekspijpen omhoog doen. 102 00:09:51,170 --> 00:10:01,270 Dat was een Schiedammer, die had een harig been. Dus die mocht al zo weer weg. 103 00:10:01,270 --> 00:10:03,459 Dus uiteindelijk zei hij: ‘Weg jullie’. 104 00:10:03,460 --> 00:10:06,090 En toen benne twee soldaten, en toen liepen wij in het midden, 105 00:10:06,090 --> 00:10:12,570 en daar liepen we de hekken gingen open en wij het kamp uit. 106 00:10:12,570 --> 00:10:17,550 En dan…zeiden die…ja…ik zeg altijd ‘moffen’ he? 107 00:10:17,550 --> 00:10:22,220 Die moffen zeiden: ‘Doorlopen’. Dus wij liepen door, 108 00:10:22,220 --> 00:10:26,170 richting Wezep, naar het dorp want het kamp was er buiten. 109 00:10:26,170 --> 00:10:30,520 En toen kwam er… waar ze vandaan kwamen weet ik niet 110 00:10:30,520 --> 00:10:35,590 weer die brandweermannen in uniform, Rotterdammers. 111 00:10:35,590 --> 00:10:41,340 En die zeiden: ‘Ga maar mee’. En toen zijn we daar in Wezep gekomen bij de dominee. 112 00:10:41,670 --> 00:10:47,027 En die heb dan een lokaal erbij, dat heet de pastorie, niet? Daar zijn we in gegaan. 113 00:10:47,028 --> 00:10:55,490 Daar hebben we eten gekregen en ’s avonds kwam er een boer, en toen is mijn tweelingbroer 114 00:10:55,490 --> 00:10:59,810 en mijn buurjongen en ik met die boer meegegaan, hebben we bij die boer geslapen. 115 00:11:00,010 --> 00:11:04,027 En dan kwamen we in die stal, daar had ie een trapleer en daar hing een varken, geslacht. 116 00:11:04,027 --> 00:11:10,280 Daar sneed zijn vrouw vlees af, en dat heeft ie gebraden 117 00:11:10,280 --> 00:11:13,430 voor ons en toen zijn we misselijk geworden hoor. 118 00:11:13,810 --> 00:11:16,310 Want je had al die tijd slecht eten gehad. 119 00:11:16,310 --> 00:11:22,510 Nou, en toen de andere dag, toen zijn we weer, van die boer weer 120 00:11:22,510 --> 00:11:27,760 naar die pastorie gegaan en toen waren we daar zo en toen kwam er een 121 00:11:27,760 --> 00:11:34,110 man en een vrouw binnen, nogal flink, en dat waren Rotterdammers. 122 00:11:34,800 --> 00:11:38,560 En die zeggen: ‘Wij nemen jullie mee’. We waren met 123 00:11:38,560 --> 00:11:44,936 27 jongens, ook de jongen met het houten been erbij. 124 00:11:44,936 --> 00:11:47,340 En toen zijn we op een vrachtwagen gestapt, die had hij bij hem. 125 00:11:47,450 --> 00:11:57,870 En toen is hij teruggereden naar Utrecht. En toen waren we in Utrecht en toen zijn we gestopt. 126 00:11:57,870 --> 00:12:02,700 Toen zie die: ‘Moet je uitstappen, en dan moet je de straat uitlopen en als je op 127 00:12:02,700 --> 00:12:08,390 de hoek van de straat bent, dan moet je wachten totdat je, dan moet je omkijken 128 00:12:08,390 --> 00:12:14,280 en dan zie je twee of drie mensen, en als je dat ziet, dan ken je de hoek omgaan. 129 00:12:14,280 --> 00:12:18,470 Want anders raak je elkaar kwijt. En zo hebben we een paar straten gelopen. 130 00:12:18,470 --> 00:12:20,810 Toen kwamen we in de Kapelstraat. 131 00:12:21,850 --> 00:12:30,310 En toen kwamen we daar aan, en halverwege het straatje, stonden ze ons al op te wachten. 132 00:12:31,880 --> 00:12:37,980 En dat waren Belgen, die hadden een carrousel altijd gehad van de kermis. 133 00:12:38,780 --> 00:12:46,580 Dus toen zijn we daar binnengelaten, daar hebben we eten gekregen, en ’s avonds zijn we in 134 00:12:46,580 --> 00:12:52,990 een…eh… daarnaast had je een melkboer, die had een zolder met hooi en daar hebben we op geslapen. 135 00:12:53,190 --> 00:13:00,010 En beneden we konden haast niet slapen want beneden stond een koe en die was nogal luidruchtig! 136 00:13:00,010 --> 00:13:06,480 En toen de andere dag, zijn we weer op die vrachtwagen gegaan en toen naar Rotterdam gereden. 137 00:13:06,480 --> 00:13:14,020 En die mensen die hadden een zaak op de Matenessenweg. En dat was vlakbij waar wij woonden. 138 00:13:14,020 --> 00:13:18,900 En toen waren we op de Matenesseweg, toen is hij gestopt, toen zeiden wij: ‘Wij stappen wel uit’, 139 00:13:18,900 --> 00:13:28,300 mijn buurjongen, mijn tweelingbroer en ik en dan moest hij nog naar Schiedam mensen wegbrengen. 140 00:13:29,070 --> 00:13:37,100 Dus wij gingen ‘De Puin’ in, want het was allemaal puin, want dat was in ’43 zo gebombardeerd. 141 00:13:37,100 --> 00:13:43,600 Had je kuilen, kelders en zo; daar hebben we ons schuilgehouden totdat het haast donker was. 142 00:13:43,660 --> 00:13:46,690 En toen zijn we doorgelopen naar huis, want je weet het nooit. 143 00:13:46,710 --> 00:13:57,856 Want, als ze je pikken, dan ben je weer de sigaar. Nou, en m’n moeder blij en m’n vader blij! 144 00:13:57,856 --> 00:14:00,920 Enne, ik, de andere dag ging ik gewoon naar de bakkerij, want…je bent jong he? Je, je… 145 00:14:01,230 --> 00:14:08,590 En toen kwam ik in de bakkerij en toen zag ik allemaal mensen wegschieten. 146 00:14:08,590 --> 00:14:12,860 Dat waren jongens van Rotterdam-Zuid, ook bakkers, maar die 147 00:14:12,860 --> 00:14:15,553 waren ondergedoken daar en die schrokken toen ik binnenkwam. 148 00:14:15,554 --> 00:14:19,050 Toen zeiden ze: ‘Joh Rein, waar kon jij vandaan?’ Ik zeg ‘Nou, ik ben een 149 00:14:19,050 --> 00:14:24,540 paar dagen weggeweest’. Wij zijn precies 10 dagen weggeweest met die vordering. 150 00:14:25,630 --> 00:14:31,580 ‘En nou ben ik weer terug’. Maar ja, er was niet veel 151 00:14:31,580 --> 00:14:36,510 te bakken, totdat het meel kwam voor het Zweedse brood. 152 00:14:37,220 --> 00:14:39,380 En toen hebben we het Zweedse brood gebakken. 153 00:14:39,380 --> 00:14:43,590 En toen hadden we broden gebakken, en dan had je een 154 00:14:43,590 --> 00:14:47,630 wagenremise, en het magazijn, en dan lagen al die broden. 155 00:14:47,760 --> 00:14:54,180 En de mensen die bonnen hadden, die stonden buiten in de rij, om de hoek, op de Binnenweg. 156 00:14:54,440 --> 00:15:00,290 En toen kwam m’n baas en die zei tegen mij ik was nogal een klein ventje toen zegt ie: 157 00:15:00,340 --> 00:15:08,528 ‘Rein, dan ga je bij de deur staan’, en dan had je een balk ervoor, hij zegt ‘Dan haal je de 158 00:15:08,528 --> 00:15:14,440 bak weg’ en hij zegt, ‘Laat je steeds twee mensen binnen en dan doe je de deur weer dicht’. 159 00:15:14,440 --> 00:15:18,190 Ik denk ‘Ja…’. Die mensen stierven van de honger! Ha ha. 160 00:15:18,940 --> 00:15:26,120 Dus ik zeg tegen die magazijnmeester, ik zeg ‘Joh, leg wat brood weg’. Hij zegt 161 00:15:26,120 --> 00:15:29,370 ‘Wel’. Ik zeg ‘Nou, dan moet jij eens opletten wat er gebeurt’. Ik zeg ‘Heb je 162 00:15:29,370 --> 00:15:34,390 dat niet door dan?’ Hij brood weggelegen, voor z’n eigen twee en voor mij twee. 163 00:15:34,390 --> 00:15:40,950 Dus ik ga weer terug naar de wagenremise en ik trek die balk 164 00:15:40,950 --> 00:15:44,740 weg en ik neem een duik, nou, toen kwam al dat volk naar binnen. 165 00:15:44,741 --> 00:15:47,050 In een tijd van 10 minuten was er geen broodkruimel meer. 166 00:15:47,050 --> 00:15:51,579 Dat hebben ze allemaal… Die mensen stierven van de honger! 167 00:15:51,580 --> 00:15:58,130 Dus ze hebben alles gestolen, waar ze gelijk in hadden. Nou, en dan ging ik….. 168 00:15:58,130 --> 00:16:05,920 …later naar huis met die broden meegenomen voor thuis, dat was feest natuurlijk. 169 00:16:05,920 --> 00:16:07,370 En toen kwam de hongerwinter. 170 00:16:07,370 --> 00:16:15,840 Er zijn mensen, die in de straat woonden, die zijn gestorven van de honger. 171 00:16:15,840 --> 00:16:20,112 Die moesten dan begraven worden en die werden dan op een handkar weggebracht. 172 00:16:20,112 --> 00:16:28,160 In een grote papierenzak en zo. Zo ging dat allemaal. Totdat je de bevrijding kreeg. 173 00:16:29,280 --> 00:16:34,110 En toen kwamen de vliegtuigen over, gingen ze bij de 174 00:16:34,110 --> 00:16:36,740 andere kant van Rotterdam, gingen ze alles droppen. 175 00:16:36,740 --> 00:16:42,130 Maar het heb bij ons nog een paar dagen geduurd eer wij wat te eten kregen hoor. 176 00:16:42,130 --> 00:16:50,110 Terwijl de ander al hulp had. Dan hadden ze blikken met kaakjes. 177 00:16:51,530 --> 00:16:58,910 Heb ik wat kaakjes gegeten… Ik heb jaren geen kaak gelust, ha ha. Nee. 178 00:16:58,910 --> 00:17:07,410 Mag ik even terugkeren naar die razzia, naar de tocht over het IJsselmeer in die snelboot. 179 00:17:07,410 --> 00:17:10,390 Hoe is die tocht gegaan? 180 00:17:10,390 --> 00:17:20,610 Ja, wij zaten aan dek en ja, moesten we…je koest houden, he? 181 00:17:21,940 --> 00:17:27,180 Want anders werd het linke soep natuurlijk. En zo zijn wij overgevaren. 182 00:17:27,180 --> 00:17:31,720 Maar toen wij, aan de andere…in Wezep waren, toen hoorden wij: 183 00:17:31,720 --> 00:17:38,010 er was een rijnaak met mensen, die was beschoten, die is gezonken. 184 00:17:38,010 --> 00:17:45,230 Die mensen zijn verdronken. Maar toen wij met die vrachtwagen… 185 00:17:45,230 --> 00:17:48,130 Want dat is alweer op de terugweg he, die vrachtwagen? 186 00:17:48,130 --> 00:17:48,470 Ja. 187 00:17:49,460 --> 00:17:53,770 Ik wou nog weten want aan de telefoon zei u dat u uiteindelijk wel mocht plassen… 188 00:17:53,810 --> 00:17:54,170 Ja. 189 00:17:54,170 --> 00:17:58,980 En dat u toen naast u keek… Kunt u dat nog een keer vertellen, hoe jullie er toen uit zagen? 190 00:17:58,980 --> 00:18:06,410 Oh ja, ja dat is waar. Met Gods gratie mochten we dan om beurten naar boven om te plassen. 191 00:18:06,410 --> 00:18:09,391 En plassende, keek ik, ik zeg tegen die jongens: ‘Wat zien 192 00:18:09,391 --> 00:18:12,480 jullie eruit!’. Ze zeggen: ‘Wat zie jij eruit!’. Wat was er nou? 193 00:18:12,480 --> 00:18:19,520 Dat was een rijnaak, daar lag zo’n laag kolengruis in. En die was nog nattig ook. 194 00:18:19,520 --> 00:18:27,906 Dus we zagen eruit als beesten, joh. Allemaal zwarte pieten. Ha, ha, ja. 195 00:18:27,907 --> 00:18:36,130 Ja, dat was… je bent jong he. Dan moet je lachen dat we er zo uitzagen. 196 00:18:36,130 --> 00:18:40,280 Zullen we eventjes… Het is misschien niet zo leuk om het er over te 197 00:18:40,280 --> 00:18:44,019 hebben, maar over die executie in Wezep daar hebben we meer over gehoord. 198 00:18:44,020 --> 00:18:47,050 Er zijn meer mensen die dat hebben gezien. 199 00:18:47,050 --> 00:18:50,330 Kunt u misschien eens beschrijven hoe dat in zijn 200 00:18:50,330 --> 00:18:53,020 werk ging en wat voor indruk dat op u gemaakt heeft? 201 00:18:53,020 --> 00:19:01,690 Nou, wij stonden daar zo. En die jongens, die stonden op die zandberg… 202 00:19:02,450 --> 00:19:05,340 En toen schoten ze en toen vielen die jongens 203 00:19:05,340 --> 00:19:15,430 achterover en dan is het of je strot dichtgeknepen werd. 204 00:19:15,710 --> 00:19:28,779 Ja, je voelde je eigen heel eng. 205 00:19:28,780 --> 00:19:31,470 Dan lach je niet. 206 00:19:31,470 --> 00:19:47,980 Dus u zegt net, u noemde het altijd ‘moffen’, Duitsers. U heeft er best wel een hekel aan gekregen. 207 00:19:47,980 --> 00:20:10,910 Komt dat ook daardoor? 208 00:20:10,910 --> 00:20:13,070 Heel de oorlog. 209 00:20:13,070 --> 00:20:13,313 Oh 210 00:20:13,314 --> 00:20:23,886 Heel de oorlog, het zijn nog mijn vrienden niet. Het woord ‘Duitsers’ gebruik ik heel weinig. 211 00:20:24,191 --> 00:20:33,936 Ik zeg altijd: ‘moffen’. Want vroeger, dat was echt Duits, hadden ze dingen, dat 212 00:20:33,936 --> 00:20:41,854 was voor de handen in te steken als het vroor, dat was bont en dat was een mof. 213 00:20:42,997 --> 00:20:51,720 En daar hebben ze die naam aan te danken. Ha, ha, ha…moffen. 214 00:20:52,240 --> 00:20:59,230 U vertelde ook aan de telefoon dat u in Amsterdam nog niks te eten had gekregen… 215 00:20:59,300 --> 00:20:59,520 Nee. 216 00:20:59,520 --> 00:21:02,040 Maar toen jullie moesten lopen, toen…. 217 00:21:03,390 --> 00:21:09,080 Onderweg van Zwolle naar Wezep, dat was een kilometer of 17. 218 00:21:09,330 --> 00:21:12,730 En onderweg hadden die boeren het ineens door. 219 00:21:13,710 --> 00:21:19,237 Die deden uit de ramen boven, uit de boven lichten, appels naar ons gooien. 220 00:21:19,238 --> 00:21:28,810 Dan hadden we toch nog wat te eten. Dat was wel fijn, ja. 221 00:21:29,390 --> 00:21:33,310 En als je vooraan liep je moest je eigen af laten zakken want 222 00:21:33,310 --> 00:21:40,280 dan had je geen appel, want dan wisten zie niet wie je was. 223 00:21:40,280 --> 00:21:48,870 In het begin hoor, later hadden ze het wel door. Ja, nee…dat was geen leuke tijd. 224 00:21:49,250 --> 00:21:54,860 Gooiden ze die appels echt in die rij, of moest u er even uit om ze te pakken? 225 00:21:54,860 --> 00:21:58,120 Nee…eruit? Dan schoten ze op je! 226 00:21:58,120 --> 00:22:02,530 Want er liepen allemaal militairen aan de zijkant met geweren in de aanslag. 227 00:22:03,530 --> 00:22:09,130 Want er zijn er wel, die er tussenuit zijn geknepen, die geluk hadden. 228 00:22:10,020 --> 00:22:15,850 Want die militairen moesten heel die massa in bedwang houden. 229 00:22:15,850 --> 00:22:24,660 Dat waren honderden, duizenden mensen joh, die rij naar Wezep. Dat was een lange rits, joh. 230 00:22:26,120 --> 00:22:35,460 Nou, en dan liep je zo het kamp in en dan moest je weer daar heen gejaagd en daar heen gejaagd. 231 00:22:35,460 --> 00:22:39,278 En ik met mijn tweelingboer bij elkaar blijven. 232 00:22:39,278 --> 00:22:50,720 Die heb nog zitten snijden, hebt ie damstenen zitten snijden. Voor een spelletje. Ja. 233 00:22:52,800 --> 00:23:00,980 Ja, dat eh… Maar bij die kampcommandant, dat vond ik zo vreemd. 234 00:23:00,590 --> 00:23:07,630 Die liep maar heen en weer, liep maar te kijken… Ik denk: ‘Zou hij het in de gaten hebben? 235 00:23:07,850 --> 00:23:17,030 Zou hij zelf ook kinderen hebben van onze leeftijd?’. Dat schiet dan allemaal door je kop heen. 236 00:23:19,120 --> 00:23:25,850 Misschien heeft hij wel gedacht: ‘Ja, mijn kinderen…’ Misschien hoor, 237 00:23:25,850 --> 00:23:30,670 dat fantaseer ik nou maar even… Maar misschien hebt ie dat gedacht. 238 00:23:30,910 --> 00:23:38,080 En toen zei hij: ‘Weg, jullie weg’. En toen moesten wij weg van hem. 239 00:23:38,080 --> 00:23:41,150 Tot het kamp, met twee militairen aan weerskanten. 240 00:23:41,150 --> 00:23:48,883 Ging het hek open en toen eruit: ‘Doorlaufen’, zeiden ze. ‘Laufen’. Wij lopen. 241 00:23:48,883 --> 00:23:54,920 Naar het dorp toe, he. En toen kwamen inene waar die gasten vandaan kwamen? 242 00:23:55,550 --> 00:23:59,760 Dat weet ik nou nog niet hoor. 243 00:23:59,760 --> 00:24:10,127 Nou, en wij hadden onze… van de hak op de tak… Nou hadden wij geen persoonsbewijzen meer. 244 00:24:10,128 --> 00:24:12,300 En dat is wel een beetje link. 245 00:24:14,610 --> 00:24:22,620 Mijn zus kwam ineens, mijn jongste zus, die werkte in de kraaminrichting, die zegt ‘Je moet morgen 246 00:24:22,620 --> 00:24:28,923 met je broer samen naar het postkantoor’. Want op het Marconiplein had je een groot postkantoor. 247 00:24:28,923 --> 00:24:34,180 ‘En dan moet je bij het achterste loket wezen’. Dus wij er naartoe de andere dag, het 248 00:24:34,180 --> 00:24:40,790 achterste loket, daar zat een man met een pokdalig gezicht, ik vergeet hem nooit! 249 00:24:40,790 --> 00:24:45,410 Hij zegt ‘Wat komen jullie doen?’. Ik zeg ‘Ja, we moeten 250 00:24:46,300 --> 00:24:51,000 bij u wezen’. Hij zegt ‘Heb je pasfoto’s bij je?’. Nee. 251 00:24:51,000 --> 00:24:55,150 Wij naar huis. Mijn moeder had pasfotootjes van ons. 252 00:24:58,420 --> 00:24:59,459 Wij die pasfotootjes meegenomen, hebben we aan hem gegeven. 253 00:24:59,460 --> 00:25:04,300 Toen zei hij: ‘Dan kom je morgen terug’. En die andere dag kwamen we terug, hadden 254 00:25:04,300 --> 00:25:15,320 we de persoonsbewijzen hebben we eerst onze namen op moeten geven en bonnen voor eten. 255 00:25:15,320 --> 00:25:18,120 Etensbonnen. In een envelop. 256 00:25:18,120 --> 00:25:25,710 Na de oorlog ben ik naar dat postkantoor gegaan, toen zeg ik tegen die chef: ‘Waar is die 257 00:25:25,710 --> 00:25:34,570 meneer met het pokdalige gezicht?’ Hij zegt ‘Die ken ik niet’. Ik denk: ‘Nou, ben ik nou gek? 258 00:25:34,570 --> 00:25:39,350 Of wat mankeert er nou aan deze wereld?’. Dat was een hele vreemde wereld hoor. 259 00:25:39,350 --> 00:25:47,030 Ik heb die man nooit te pakken kunnen krijgen. Nooit. 260 00:25:47,550 --> 00:25:51,960 Die had ik willen bedanken voor wat hij gedaan had voor ons. 261 00:25:51,960 --> 00:26:02,010 Want je had dan weer een persoonsbewijs. Ja, en zo zijn we de oorlog een beetje doorgekomen. 262 00:26:02,010 --> 00:26:11,700 Totdat de hongerwinter kwam, ja toen…m’n vader had aardappelschillen en een soort, ja…, olie. 263 00:26:11,840 --> 00:26:17,680 Hebt ie die schillen gebakken, maar wij hadden openslaande ramen naar de tuin en die pan die 264 00:26:17,680 --> 00:26:27,383 kwam op tafel en toen zei hij tegen mijn moeder: ‘Moet je wat hebben van eh…’. En wij ook niet. 265 00:26:27,383 --> 00:26:34,654 Toen hebt die de pan opgepakt, hebt ie zo in de tuin gegooid! Ja, dat was geen eten hoor. 266 00:26:34,654 --> 00:26:41,890 Dat was geen eten. Maar die kaakjes kreeg je op he laatst ook het maagzuur van hoor. 267 00:26:41,890 --> 00:26:53,080 Toen van de bevrijding. Ze zetten zo’n blik met kaakjes bij ons voor de deur. Nou joh, ja… 268 00:26:53,080 --> 00:26:56,530 Maar u heeft bijvoorbeeld wel echt honger gehad? 269 00:26:56,530 --> 00:26:57,200 Ja. 270 00:26:57,200 --> 00:27:03,470 Kunt u daar iets over vertellen. Wat at u dan? En werd u daar bijvoorbeeld ziek van, of.. 271 00:27:03,470 --> 00:27:06,560 Nou, we scharrelden suikerbieten op. 272 00:27:07,160 --> 00:27:11,870 En die deden we schillen en dan deden we in blokjes snijden en 273 00:27:11,870 --> 00:27:15,580 die deed mijn moeder dan koken en dan bleef er stroop van over. 274 00:27:15,580 --> 00:27:20,150 En dan at je die blokjes met de stroop, dat was zoetig, 275 00:27:20,150 --> 00:27:24,800 dat at je op en dan had je zo’n keel van de blauwzuur. 276 00:27:25,430 --> 00:27:32,095 Dat is niet te eten, joh, suikerbieten. Dat ken je zo niet eten. Maar ja, je hebt honger, he? 277 00:27:32,440 --> 00:27:42,210 En dan had je een halfie brood, daar moest je de hele week mee doen, op die bon. 278 00:27:42,210 --> 00:27:46,610 Kunt u dat gevoel van honger hebben omschrijven? 279 00:27:48,330 --> 00:28:03,370 Ja, je verlangt naar eten, je praat over eten. En eh, daar moest je mee stoppen, anders werd je gek. 280 00:28:03,370 --> 00:28:12,120 Nee, dat is zo naar. Je hebt ook wel eens honger, he? Maar dan heel erg. 281 00:28:14,990 --> 00:28:20,210 Hoe was u er aan toe na de oorlog? 282 00:28:20,210 --> 00:28:35,490 Nou, ik woog 42 kilo. En dat ben ik lang gebleven. Toen ik vaarde ook. Ik woog 42 kilo. 283 00:28:37,530 --> 00:28:39,410 Maar, daar heb ik een leuke tijd gehad, met het varen. 284 00:28:39,410 --> 00:28:41,704 Daar moeten we het maar even over gaan hebben Ja? 285 00:28:41,830 --> 00:28:48,210 Want ik weet nog wel heel veel meer te vragen Nou ja, stel dan nog even je… Ja. 286 00:28:48,710 --> 00:28:51,565 U heeft dus niet ondergedoken gezeten toen u terugkwam? 287 00:28:51,565 --> 00:28:55,840 Want dat horen we ook wel eens, dat mensen zich schuil moesten houden als ze eerder terugkwamen 288 00:28:56,080 --> 00:28:59,540 Je moest eigenlijk wel duiken. 289 00:28:59,540 --> 00:29:07,790 Maar wij waren brutaal. Wij hadden er maling aan. Je moest…zal ik je nog wat vertellen. 290 00:29:07,790 --> 00:29:12,480 Wij moesten ’s avonds om 20.00 u binnen wezen. 291 00:29:13,210 --> 00:29:23,360 En ik met de buurjongen, gingen we een paar straten verder. Ja, je bent jong. Ook meiden daarzo. 292 00:29:23,460 --> 00:29:25,740 En dan was het 20.00 u, toen zegt mijn buurjongen tegen zei ‘Rein, we moeten naar 293 00:29:25,740 --> 00:29:30,570 huis, want het is acht uur geweest’. Ik zeg ‘Ja, nou ja, dan gaan we maar’. Dus wij 294 00:29:30,570 --> 00:29:35,301 lopen, dan gingen we door De Puin wij noemden dat ‘De Puin’ wat gebombardeerd was, he. 295 00:29:35,302 --> 00:29:39,600 Bij ons in de buurt, iedereen wist wat De Puin was. 296 00:29:39,600 --> 00:29:43,190 Buitenstaanders wisten dat niet, maar bij ons wel. 297 00:29:43,230 --> 00:29:51,310 Dus wij lopen door De Puin en er staan twee gasten van de Kriegsmarine. Het waren onderofficieren. 298 00:29:51,310 --> 00:29:59,407 En die ene die had een pistool en die richtte die op ons. Ik zeg tegen Cock heette m’n vriend 299 00:29:59,400 --> 00:30:05,260 Ik zeg tegen Cock, ik zeg ‘Rustig blijven’. Hij zegt ‘Wij zij vrienden 300 00:30:05,260 --> 00:30:10,470 kwijt’. Maar wij hadden het al wel door: ze waren aardig aan de drank. 301 00:30:11,170 --> 00:30:15,680 En…ze zijn een paar vrienden kwijtgeraakt, ja. 302 00:30:15,980 --> 00:30:22,000 En er is allemaal puin daarzo, je ken zo verongelukken daar. Maar ja, wij wisten de weg. 303 00:30:22,650 --> 00:30:26,329 Toen zei die: ‘Ja maar, waar zijn die dan?’ –‘Dat weten we niet, 304 00:30:26,330 --> 00:30:31,308 weten we niet’. Toen zegt die: ‘Lopen maar’. Toen zijn we gaan lopen. 305 00:30:31,308 --> 00:30:37,430 Ik zeg tegen hem…: ‘Zachtjes aan lopen’. Want je bent geneigd om dan hard weg te lopen. 306 00:30:37,430 --> 00:30:48,759 Ik zeg ‘Als we hard weglopen, schieten ze’. Want je gaat op berekening leven, laat ik het zo zeggen. 307 00:30:48,760 --> 00:31:00,660 Nou, dus hadden we mazzel. Dus dan waren we weer thuis. En m’n moeder mopperen natuurlijk, he… 308 00:31:00,660 --> 00:31:10,850 …dat we na achten op straat waren, wat niet mocht. Maar ja, je bent jong, he? Je hebt niks. 309 00:31:14,020 --> 00:31:18,320 En toen hadden we een oude, bezjou hadden we. 310 00:31:18,910 --> 00:31:26,100 En toen was er in de Lekhaven, lagen eenpersoonsduikboten… 311 00:31:27,070 --> 00:32:06,489 Maar die binten die zaagden we af van het plafond, 312 00:32:06,490 --> 00:32:10,860 maar die dakgoot, die zat er dan maar met zo’n stuk in. 313 00:32:10,860 --> 00:32:19,734 En dan lagen we in die goot, en dan voelde je die goot Maar ja, je bent jong he. 314 00:32:19,735 --> 00:32:23,600 Nou, en maar stoken, en maar stoken. En maar zagen. 315 00:32:25,140 --> 00:32:31,150 Ieder.., heel de buurt, uit Spangen kwamen ze, iedereen kwam die school slopen. 316 00:32:31,150 --> 00:32:36,385 Er zat geen spetter hout meer in. Maar ze hebben het wel na de oorlog weer opgebouwd, die school. 317 00:32:36,385 --> 00:32:43,928 Het is een school geworden voor de opleiding voor onderwijzers. Er zat geen spetter hout meer in. 318 00:32:43,928 --> 00:32:44,040 Ha, ha. 319 00:32:44,040 --> 00:32:51,510 Erik, ik zou eigenlijk nog een keer het verhaal over het benen scheren willen horen. 320 00:32:51,600 --> 00:32:57,950 U hoorde dus kennelijk ergens dat als je te jong was, dat je er uit kon. Kunt u dat…. 321 00:32:57,950 --> 00:33:00,960 Dat is die brandweerman die bij ons is geweest. 322 00:33:01,660 --> 00:33:07,220 Die zegt tegen zei Zijn er nog jongens bij die jonger zijn dan 17 jaar? 323 00:33:07,220 --> 00:33:10,270 Ik zeg ‘Nee, wij zijn 17’. Hij zegt ‘Nou, dan zeggen 324 00:33:10,270 --> 00:33:14,680 jullie dat je 16 bent’. Dat hebben wij van die man. 325 00:33:14,680 --> 00:33:22,330 En toen was er een oudere man, die bij ons we lagen met een man of 30 op die kamer die 326 00:33:22,330 --> 00:33:28,140 zegt ‘Haal je haren van je benen’. En die had een scheerapparaatje bij zich, die oudere. 327 00:33:28,410 --> 00:33:31,800 Wij niet, wij hadden melkbekkies. 328 00:33:32,070 --> 00:33:36,920 Dus dat mochten we lenen, hebben we de haren van de benen geschoren. 329 00:33:37,080 --> 00:33:44,590 Een paar haren, niet veel hoor, maar een paar. Maar hij heb er niet naar gevraagd, die commandant. 330 00:33:46,910 --> 00:33:51,830 Maar die liep maar heen en weer. Zeker wel een uur. 331 00:33:53,200 --> 00:34:02,390 Hij liep te prakkiseren natuurlijk: ‘Wat moet ik met die knapen?’, he? 332 00:34:02,390 --> 00:34:07,240 En wij altijd nog maar hopen dat hij later nog doodgeschoten werd, want het was een mof voor ons. 333 00:34:08,710 --> 00:34:16,460 Het waren vijanden. Ik ben nooit met m’n leven, met vakantie in Duitsland geweest. 334 00:34:16,460 --> 00:34:26,000 Al ken ik er morgen gratis naartoe, zal ik niet gaan. Nee. 335 00:34:27,120 --> 00:34:35,450 En wat de jeugd doet, dat is mijn probleem niet. Ik neem het ze niet kwalijk ook. 336 00:34:35,500 --> 00:34:38,990 En dat de mensen naar Duitsland gaan met vakantie en 337 00:34:38,990 --> 00:34:42,838 dat ze het een mooi land vinden, dat is hun pakkie. 338 00:34:42,838 --> 00:34:48,760 Als ze dat toch fijn vinden, moeten ze dat doen. Ik zal er niks van zeggen, maar laat mij met rust. 339 00:34:48,760 --> 00:34:49,860 Ik ga niet. 340 00:34:55,470 --> 00:35:03,320 Ok. Even naar werk? Ja. U vertelde al dat u eerst bent teruggegaan naar de bakkerij. 341 00:35:04,820 --> 00:35:08,490 Wat bent u daarna gaan doen? 342 00:35:08,490 --> 00:35:13,360 Toen kwam de bevrijding. Toen hebben we eerst bevrijdingsfeesten gevierd. 343 00:35:13,370 --> 00:35:17,014 En ik speelde nog wel aardig gitaar, hadden we een bandje. 344 00:35:17,014 --> 00:35:22,250 En toen gingen we ’s avonds van de ene straat naar de andere, 345 00:35:22,250 --> 00:35:25,492 waar een straatfeest was, waar ze een toneeltje hadden. 346 00:35:25,493 --> 00:35:29,720 Dan gingen we erop staan en dan speelden we, maakten we muziek. 347 00:35:29,970 --> 00:35:38,840 Dat heb, nou, zeker wel twee maanden geduurd. Tot Schiedam toe kwamen we. 348 00:35:38,840 --> 00:35:51,480 En toen ging ik gewoon weer werken in de bakkerij. Want, werken gingen we niet. Want er was niks. 349 00:35:51,480 --> 00:35:58,480 En toen gingen we werken in de bakkerij en toen kwam, mijn zus 350 00:35:58,480 --> 00:36:04,050 die kwam, ze zegt ‘Joh, je kunt met het schip mee, als bakker’. 351 00:36:04,910 --> 00:36:10,800 En toen heb ik dat gedaan en toen ben ik blijven varen. Tot ’50. 352 00:36:13,720 --> 00:36:22,780 En toen ben ik aan de wal gegaan, want mijn buurmeisje zei ‘Je moet kiezen: blijf je varen, dan zie 353 00:36:22,780 --> 00:36:29,330 je mij niet meer’. Ik zeg ‘Nou, dan blijf ik toch lekker bij jou’. Waren we toch 50 jaar getrouwd! 354 00:36:31,800 --> 00:36:37,560 En dan had ik een zoon, en dat was een tweeling, en zijn broertje is gestorven. 355 00:36:37,780 --> 00:36:40,420 Maar ja, ik was ook een van een tweeling, he? 356 00:36:40,420 --> 00:36:46,920 Maar ik heb een schat van een zoon en ik heb een hele vrolijke schoondochter, schat van een meid. 357 00:36:46,920 --> 00:36:59,560 En ik heb 4 heerlijke kleinkinderen. 2 meiden en 2 jongens. Ja, daar leef ik nou nog voor. 358 00:37:00,470 --> 00:37:05,080 Ik ben nou alleen, maar ik leef nou nog voor hen. 359 00:37:05,080 --> 00:37:13,300 Morgen kom ik ze halen en ze krijgen altijd om de 14 dagen zakgeld van me. 360 00:37:13,300 --> 00:37:45,570 Want ik heb een leuk pensioen, en ik heb mijn AOW en dat 361 00:37:45,570 --> 00:37:55,393 maak ik niet op, dus dan geef ik het aan mijn kleinkinderen. 362 00:37:56,250 --> 00:38:05,000 Toen ben ik bij de havenreserve gekomen. 363 00:38:05,001 --> 00:38:09,680 Moest je schepen lossen, dat zag ik niet zitten onder de balen 364 00:38:09,680 --> 00:38:17,690 van 100 kilo, en toen kon ik terecht bij eh, Rotterdam Terminal. 365 00:38:17,690 --> 00:38:23,490 Daar kwam ik in losse dienst. Los-vast noemden ze dat. 366 00:38:23,490 --> 00:38:33,700 En toen kwam ik op een -wagen, kwam ik te rijden en toen moest ik bij 367 00:38:33,700 --> 00:38:38,950 de chef komen, die zegt tegen zei ‘Rein, is het niets voor jou voor 368 00:38:38,950 --> 00:38:40,369 op de kraan?’. Ik zeg ‘Ja, dat wil ik’. Ik denk: dat is meer geld ook. 369 00:38:40,370 --> 00:38:46,920 Dus toen ben ik aan de opleiding gegaan, Ari Bakker die heb mij opgeleid. 370 00:38:47,840 --> 00:38:53,675 En die leeft nog, dat is de enigste die nog leeft. En om de zoveel tijd bel ik hem. 371 00:38:53,676 --> 00:39:00,760 En toen heb ik zes weken opleiding gehad en toen moest ik zelf gaan draaien. 372 00:39:01,010 --> 00:39:09,370 En dan, ja, ga je, routine moet je opbouwen, he? Want in de haven is het: Snel, snel, snel! 373 00:39:10,520 --> 00:39:11,700 Het moest steeds sneller. 374 00:39:11,700 --> 00:39:15,240 Daar heb ik tot 1970 gewerkt en toen werd het slecht 375 00:39:15,240 --> 00:39:19,630 daarzo, want toen moest je naar de Holland-America Lijn toe. 376 00:39:19,650 --> 00:39:22,420 Dat was te ver weg voor mij, van Delfshaven. 377 00:39:22,450 --> 00:39:27,180 En toen ben ik op mijn racefietsje gestapt, ben ik naar de ECT gefietst. 378 00:39:27,180 --> 00:39:29,300 En toen kwam ik bij de heer Parre. 379 00:39:29,920 --> 00:39:36,080 Toen zegt ie: ‘Wat kom je doen?’. Ik zeg ‘Nou, ik kwam solliciteren, of ik 380 00:39:36,080 --> 00:39:40,450 hier kan werken.’ Hij zegt ‘Ja, we zitten te schreeuwen om kraanmachinisten’. 381 00:39:40,450 --> 00:39:45,570 Ik zeg ‘Nou, ik ben kraanmachinist’. Toen ben ik op staande voet aangenomen. 382 00:39:47,330 --> 00:39:58,950 Dus ben ik gelijk bij de ECT gaan werken. En toen heb ik 6 weken staking meegemaakt. 383 00:39:58,950 --> 00:40:04,620 Maar in de Waalhaven en bij de Holland-Amerika Lijn, daar was de boel allemaal opgeblazen. 384 00:40:04,620 --> 00:40:10,670 En in de Waalhaven, bij Grüwald, daar was allemaal die kranen, en die kranen waren opgeblazen. 385 00:40:10,670 --> 00:40:18,300 Maar waar ik kwam te werken, bij de Terminal, dat was…die was heel. Was niet beschadigd. 386 00:40:18,300 --> 00:40:54,470 Ja. We hebben wel gehoord dat die kranen dan echt met hun kop zo in het water lagen. 387 00:40:54,470 --> 00:40:57,970 Ja, ja. 388 00:40:57,970 --> 00:41:01,480 ‘De broertjes’ werden wij altijd genoemd. 389 00:41:01,480 --> 00:41:07,820 Wij waren al lang getrouwd, ik was al vader, dan hadden mijn zussen het nog over d’r broertjes. 390 00:41:07,820 --> 00:41:13,850 Als ze mijn moeder mijn moeder was 22 december jarig en dat werd altijd op zondag gevierd 391 00:41:13,850 --> 00:41:16,969 en dan kwamen we met z’n allen op d’r verjaardag maar mijn oudste broer was een 392 00:41:18,520 --> 00:41:23,730 reclameschilder van de Heinekens en die bracht altijd souvenirtjes mee van de Heinekens. 393 00:41:24,120 --> 00:41:29,940 Sleutelhangers, bierviltjes, schorten, pennen. 394 00:41:30,030 --> 00:41:33,010 He, bracht hij altijd een doos mee met cadeautjes voor ons. 395 00:41:33,010 --> 00:41:44,540 En dan deden we altijd met z’n allen zingen. De hele dag. En dan hadden we een liedje over Trippie. 396 00:41:45,580 --> 00:41:50,860 En op zo’n dag werd dat wel 40 keer gezongen. 397 00:41:51,140 --> 00:41:58,145 Altijd met hele uithalen, dan kwamen we… Zal ik het zingen? 398 00:41:58,146 --> 00:42:02,740 ‘En…Trippie die moest zo poepen en ging achter het café. 399 00:42:02,740 --> 00:42:12,110 Er kwamen twee agenten, die namen Trippie mee. Agentje, laat maar lopen, ik heb toch niks gedaan. 400 00:42:12,110 --> 00:42:17,810 Ik zal mijn broekie stropen en snel naar huis toe gaan. Aaaaa…. En begonnen we weer. 401 00:42:17,810 --> 00:42:23,760 En dat tientallen keren achter elkaar. En dan met lange uithalen, he? 402 00:42:23,760 --> 00:42:26,130 Want de buren zeiden altijd ‘Oh, het is weer feest bij 403 00:42:26,130 --> 00:42:29,010 Akkerman’. En altijd met mijn moeder d’r verjaardag. 404 00:42:29,260 --> 00:42:33,820 En als het, tegen het einde, kregen we van mijn moeder dan 405 00:42:34,370 --> 00:42:43,300 brood met gebakken vlees, rosbief, en brood met een bal gehakt. 406 00:42:43,300 --> 00:42:44,827 En dan was het feest afgelopen. 407 00:42:46,220 --> 00:42:50,010 Dat liedje dat jullie in het ruim zongen, kunt u dat nog zingen? 408 00:42:50,010 --> 00:42:59,540 Ja, daar zongen we… Dan ging dat luik weer open en dan keek die soldaat 409 00:42:59,540 --> 00:43:01,120 naar beneden: Ik moet toch eens kijken wat die gasten aan het doen zijn. 410 00:43:01,120 --> 00:43:07,990 En dan keken wij naar boven en dan zagen wij die kop en dan zeiden wij ‘Geef mij van u een foto. 411 00:43:07,990 --> 00:43:13,390 Al is die nog zo klein.’ Dat werd steeds herhaald. 412 00:43:13,390 --> 00:43:24,280 Dat was een liedje van de revue van een bekende van voor de oorlog. Ja.