1 00:00:00,000 --> 00:00:05,160 Ik stel gewoon vragen en praat vrijuit wat je wilt vertellen. 2 00:00:05,160 --> 00:00:06,723 En als ik denk van..dan vraag ik het gewoon op gegeven moment 3 00:00:06,724 --> 00:00:11,879 en dan gaat het gewoon weer even een andere kant op dan. 4 00:00:11,880 --> 00:00:20,210 Wij krijgen de kan erbij. Nou dat vind ik heel aardig van je. 5 00:00:20,210 --> 00:00:24,830 Thijs je was, je bent in 1925 geboren hè 6 00:00:24,830 --> 00:00:25,550 Ja 7 00:00:25,990 --> 00:00:28,830 En je was dus vijftien toen de oorlog uitbrak 8 00:00:28,830 --> 00:00:31,630 15 brak de oorlog uit ja 9 00:00:32,570 --> 00:00:37,270 En jij werkte toen bij Rijkswaterstaat? Klopt dat 10 00:00:37,950 --> 00:00:39,000 Nee, nee 11 00:00:40,450 --> 00:00:41,060 Oké 12 00:00:41,060 --> 00:00:45,010 Want ik kwam van de lagere school af en de eerste 13 00:00:45,010 --> 00:00:48,410 werkgever was de Castricummerkrant bij de drukkerij. 14 00:00:48,410 --> 00:00:52,570 En dan verdiende ik 2 gulden en 50 cent. 15 00:00:52,670 --> 00:00:59,090 Daarvandaan, want daar ging ik ook gauw vandaan, ging ik van boeren en tuinders 16 00:00:59,090 --> 00:01:06,090 En toen op een gegeven ogenblik belandde ik in Uitgeest bij een timmerwerk fabriek. 17 00:01:06,090 --> 00:01:12,090 En daar maakte we.. Dat noemden we een stokfabriek omdat ze daar allemaal ja 18 00:01:12,090 --> 00:01:17,290 vlakke stokken maakten, tentstokken, stokken voor schoffels en allemaal dat 19 00:01:17,290 --> 00:01:18,100 Oké 20 00:01:18,100 --> 00:01:24,990 Maar ik stapte daar binnen en ik was altijd aan buitenwerk gewend. Een stof en een herrie. 21 00:01:25,260 --> 00:01:28,335 Ik denk: ‘Thijs, als je daar een half jaar zit, zit 22 00:01:28,590 --> 00:01:33,250 je bij Peters.’. Want dat was zo een stof en herrie. 23 00:01:33,360 --> 00:01:40,940 Dus ik deed dat niet. Maar toen wisten ze thuis niet dat ik dat niet deed. Ik kom thuis ’s avonds. 24 00:01:41,050 --> 00:01:48,570 Het is donker. Ik ga naar de schuur en ik haalde me klemmen en strikken want ik stroopte. 25 00:01:49,860 --> 00:01:51,660 En ik lag het klaar 26 00:01:51,660 --> 00:01:51,759 Ja 27 00:01:51,759 --> 00:01:54,741 Mijn moeder ging sneed ’s morgens het brood voor de buik want 28 00:01:54,742 --> 00:01:58,020 we hadden een groot gezin: elf zusters had ik en nog twee broers 29 00:01:58,270 --> 00:02:08,430 En ze pakte het broodje in in de Castricummerkrant, die was overal goed voor. Het broodje erin. 30 00:02:08,430 --> 00:02:15,660 Ik nam het mee. Ik ging de schuur in. Het was nog donker. En ik nam de klemmen en strikken. 31 00:02:15,660 --> 00:02:19,530 Ik ging naar de trein. Ja. Ik ging over de spoorbaan en ik ging het duin in. 32 00:02:20,090 --> 00:02:23,665 Ik ging stropen en klemmen zetten en strikken. 33 00:02:23,665 --> 00:02:29,390 De eerste dag verdiende ik meer dan ik een week werkte, maar ik had ook daarvan iets. 34 00:02:29,390 --> 00:02:33,136 Maar dan had je aan de overkant net bij het spoor, op het einde van het spoor. 35 00:02:33,136 --> 00:02:37,149 Het is nou een schoenenfabriek. Daar was een kroeg en daar zaten we dan. 36 00:02:37,150 --> 00:02:41,959 Een beetje te kaarten en zo. Geen sterke drank.’s Avonds om half zeven dan kwam de trein. 37 00:02:41,960 --> 00:02:47,020 Was je precies op een mooie tijd thuis. Het ging goed. 38 00:02:47,020 --> 00:02:53,550 Maar je in zo een dorp werd er in die dagen puur gebabbeld. En ik kom thuis. 39 00:02:53,660 --> 00:03:01,710 Op gegeven moment denk ik: ‘Wat nou!?’. Mijn vader zegt: ‘Jij, jij leeft voor ratten. 40 00:03:01,710 --> 00:03:02,890 Galg en ra 41 00:03:02,890 --> 00:03:09,430 Galg en ratten. Dat ik moest weer aan het werk. Toen ging ik naar de provincie 42 00:03:09,960 --> 00:03:10,030 Oké 43 00:03:10,030 --> 00:03:14,559 En ik kom daar bij de provincie. Nou, dat ging wel goed. 44 00:03:14,560 --> 00:03:23,250 Maar ik had veel meer aandacht voor het wild als voor die boompjes en het schoffelen. 45 00:03:23,900 --> 00:03:29,470 Dus ik kreeg de zak, want ze moesten geen stropers hebben natuurlijk. 46 00:03:29,470 --> 00:03:35,150 Die dag, die dagen, dat laatste toen brak ook de oorlog uit 47 00:03:35,150 --> 00:03:37,670 Kan jij nog herinneren 48 00:03:37,860 --> 00:03:46,580 Ik werkte daar met Doris Ienneke. Dat was nou eentje die was een ploegbaas of jongen. 49 00:03:46,580 --> 00:04:00,420 En daar werkte ik mee. Toen kwam er een bommenwerper op de oorlogsmast??)Die vloog erover. En de G1. 50 00:04:00,420 --> 00:04:02,560 Dat was een vliegtuig met twee staarten 51 00:04:02,560 --> 00:04:05,408 Die schoot op hem. 52 00:04:05,409 --> 00:04:10,500 En toen zeg Doris, Doris Ienneke: Thijs, de eerste 53 00:04:10,500 --> 00:04:12,153 beste mof die ik zie, steek ik hem met de hooivork aan. 54 00:04:12,153 --> 00:04:20,320 Ik denk: ‘Jezus, wat een mens zeg.’ Want ik was een jaar of 15,16. 55 00:04:20,320 --> 00:04:26,560 Ik: ‘Goh!’. Maar ik zeg: ‘Wat moeten wij hier doen?’. Hij zegt, nou hij 56 00:04:26,560 --> 00:04:32,780 zegt: ‘Je moet, we moeten hier die camouflage maken.’ Er was een bunker. 57 00:04:33,650 --> 00:04:37,230 Maar in die bunker, dat wist ik eigenlijk ook nog geeneens, 58 00:04:37,230 --> 00:04:42,360 waren allemaal schilderijen, die werden erin gesleept. 59 00:04:42,360 --> 00:04:43,392 En daar was Wak bij. 60 00:04:43,392 --> 00:04:48,960 En die Wak zegt op gegeven ogenblik: ‘Hé, moet je nou eens kijken.’ Nou dan ging ik erin. 61 00:04:48,960 --> 00:04:55,310 En dan had je allemaal van die rekken, net zoals een schuifdeur trek je het ernaartoe. 62 00:04:55,310 --> 00:05:01,240 En dan kreeg je die schilderijen. Dat ik ben daar een paar keer in geweest toen in die dage 63 00:05:01,240 --> 00:05:06,020 En dat was echt het begin van de oorlog? Dus mei 1940. 64 00:05:06,040 --> 00:05:09,160 Dat was het eerste begin want er werd geschoten. Toen brak de oorlog uit 65 00:05:09,160 --> 00:05:12,430 Ja. En jij werkte toen voor de provincie 66 00:05:12,430 --> 00:05:17,190 Voor de provincie, maar dat was net die weken dat ik gedaan kreeg 67 00:05:17,190 --> 00:05:17,319 Ja 68 00:05:17,320 --> 00:05:20,592 En ik kreeg gedaan, maar zodat die oorlog uitbrak. 69 00:05:20,592 --> 00:05:25,323 Maar mijn vader had nog een kleine restaurant op het strand en die was aan het bouwen. 70 00:05:25,323 --> 00:05:28,930 En die moest toen stoppen. Dat mocht niet 71 00:05:28,930 --> 00:05:29,730 O nee 72 00:05:29,730 --> 00:05:35,350 En vlak op bovenop de zeereep, bovenop de zeereep kwamen 73 00:05:35,350 --> 00:05:38,770 wat Hollandse soldaten en er werd een loopgraaf gemaakt. 74 00:05:39,610 --> 00:05:42,959 En dan zijn daar mitrailleurs ingezet 75 00:05:42,960 --> 00:05:43,771 Mitrailleurs 76 00:05:43,771 --> 00:05:49,054 Nou dat was de kustverdediging toen. Dus dat ja. 77 00:05:49,055 --> 00:05:51,985 Ik vond dat al vreselijk maar dat was..Toen waren er op 78 00:05:51,985 --> 00:05:54,590 gegeven moment de vierde dag dat de oorlog voorbij was. 79 00:05:54,590 --> 00:05:55,370 Ja 80 00:05:57,030 --> 00:06:01,160 Toen kwamen er vier of vijf watervliegtuigen, vlogen 81 00:06:01,160 --> 00:06:04,860 erover richting Engeland en die begonnen te schieten 82 00:06:04,860 --> 00:06:16,737 In het water. En die vlogen naar Engeland. Maar fijn die gingen naar Engeland. 83 00:06:16,737 --> 00:06:20,920 Dan zegt mijn vader: ‘Het is afgelopen.’ Hij had het nog niet 84 00:06:20,920 --> 00:06:23,050 gehoord dat de oorlog over was maar toen was het afgelopen. 85 00:06:23,050 --> 00:06:31,520 Die vlucht naar Engeland. En ik had het vermoeden dat we die watervliegtuigen van Akersloot kwamen. 86 00:06:31,520 --> 00:06:33,120 Daar lagen ze 87 00:06:33,120 --> 00:06:33,261 Oké 88 00:06:33,261 --> 00:06:34,580 Dus die gingen naar Engeland 89 00:06:34,580 --> 00:06:35,970 Daar was een klein vliegveld 90 00:06:35,970 --> 00:06:41,410 Ja. Ik belandde toen..Ja, ik had geen werk meer 91 00:06:41,410 --> 00:06:42,800 Waarom had je geen werk meer? Kon je niet bij de provincie blijven 92 00:06:42,800 --> 00:06:47,080 Nee, niet bij de provincie want ik kreeg de zak. 93 00:06:47,080 --> 00:06:58,280 Maar de eerste bunkers maakten ze bij Brabantse landbouw 94 00:06:58,280 --> 00:06:58,780 Ja 95 00:06:58,780 --> 00:07:01,490 Daar begonnen de eerste bunkers 96 00:07:02,760 --> 00:07:06,869 Maar ja. Ik denk ik moet wat werken dus ik ging daar naartoe. Toen konden ze mij wel gebruiken. 97 00:07:06,869 --> 00:07:07,950 Ik kon wel als keetbaas. En dan ging ik over het materiaal. Ik kom daar binnen 98 00:07:07,950 --> 00:07:09,540 Ging je naar de Duitsers toe of je ze kon vragen om te helpen? Of 99 00:07:09,540 --> 00:07:27,688 Dat was een aannemer. Aannemer die dat aangenomen had. En ik werkte dan voor die aannemer 100 00:07:27,510 --> 00:07:27,700 Oké 101 00:07:27,700 --> 00:07:32,960 Dus ik kwam daar bij die aannemer en ik kon daar meteen 102 00:07:32,960 --> 00:07:35,889 aan de gang want ze moesten volk hebben voor die bunkers. 103 00:07:35,890 --> 00:07:39,990 Maar ik werd dan natuurlijk als keetjongen gebruikt 104 00:07:39,990 --> 00:07:40,800 Ja 105 00:07:40,800 --> 00:07:46,030 En ik ging over het materiaal. Spijkers en sloten, zelfs benzine, ladingen lood. 106 00:07:46,030 --> 00:07:50,830 En ik moest zorgen dat de kachel bleef branden in de Brabantse landbouw 107 00:07:50,830 --> 00:07:51,770 Ja 108 00:07:51,810 --> 00:07:56,750 Toen komt Buddink, dat was de opzichter van de provincie, 109 00:07:56,750 --> 00:08:00,060 want ik was buiten plankjes aan het snijden, stukjes 110 00:08:00,060 --> 00:08:03,500 Hij zegt: ‘Thijs, wat ben jij nou aan het doen? 111 00:08:03,690 --> 00:08:12,724 Nou kachelhout aan het zagen’. Hij zegt: Dat mooie nieuwe hout?’. Ik zeg: ‘Dat 112 00:08:12,725 --> 00:08:15,210 is voor de moffen.’Ik zeg: ‘Ik zaag alles in brokken.’ Maar ik dat ook weer gedaan 113 00:08:15,550 --> 00:08:16,579 Wat kreeg je gedaan 114 00:08:16,580 --> 00:08:17,510 Weer de zak 115 00:08:17,510 --> 00:08:18,010 O ja 116 00:08:18,010 --> 00:08:21,380 Ja, want ik ging niet goed met het materiaal om 117 00:08:21,380 --> 00:08:22,030 Oké 118 00:08:23,150 --> 00:08:32,890 Toen ging ik..Ik denk: ‘Nou, trouwen doe ik toch nooit. Wat moet ik doen? Ik ga naar de kust. 119 00:08:32,890 --> 00:08:37,710 Een beetje jutten en een beetje stropen’. En het land 120 00:08:37,710 --> 00:08:42,040 was daar vreselijk laag voor onderhoud aan de kust. 121 00:08:42,040 --> 00:08:44,310 Maar ja dan kreeg ik meer gelegenheid. 122 00:08:44,380 --> 00:08:49,660 Maar dat stropen was ook niet zo makkelijk want, we gingen,die 123 00:08:49,660 --> 00:08:53,750 Duitsers waren er en dan kreeg je al patrouille over het strand. 124 00:08:54,590 --> 00:09:03,349 Wij komen, ik was met mijn broer Niek, waren we in het duin. En we komen zo uit het duin vandaan 125 00:09:03,410 --> 00:09:10,680 We kijken zo het strand op naar beneden. En daar lopen daar twee Duitsers lopen daar op die hoogte. 126 00:09:10,680 --> 00:09:12,510 Ongeveer bij de ‘Salamander’. Daar ligt een oud wrak, 127 00:09:12,510 --> 00:09:16,170 een oud oorlogsschip ligt daar, daar op die hoogte. 128 00:09:16,170 --> 00:09:22,500 We komen daar overheen. Maar ja. Ik was slechtziende natuurlijk en het was net tegen de avond. 129 00:09:22,500 --> 00:09:24,450 Het begon net een beetje..Ik zeg: ‘Wat doen die gasten daar beneden?’. 130 00:09:24,450 --> 00:09:28,748 Want ze konden ons natuurlijk nooit krijgen met die grote laarzen aan. 131 00:09:28,748 --> 00:09:31,310 Tegen het duin en wij konden goed lopen. 132 00:09:32,390 --> 00:09:36,521 Dat ik sta ook zo boven op de kop van het duin en naar beneden te kijken. 133 00:09:36,522 --> 00:09:39,314 Hij zei: ‘Nou, dat zul je wel horen.’ Ik zeg: ‘Wat horen?’ En hij ging weg. 134 00:09:39,550 --> 00:09:46,030 Toen gingen ze daar liggen om beter te schieten. Maar dat wist ik niet. 135 00:09:46,030 --> 00:09:50,129 Dat ik kreeg maar een zooitje vuurwerk om me heen. Een zooitje kogels. 136 00:09:50,130 --> 00:09:54,980 Maar er was gelukkig geen kogel bij waar ‘Thijsie’ opstond 137 00:09:56,180 --> 00:09:56,570 Want. 138 00:09:56,570 --> 00:10:03,410 Maar ik kom achter en het duin en zeg: ‘Jij bent toch godverdomme helemaal een mooie. 139 00:10:03,410 --> 00:10:08,170 Hij zegt toch: Je zal het zelf wel horen.’ Het was ook een ijskoude hoor 140 00:10:08,170 --> 00:10:10,140 Dat was je broer 141 00:10:10,140 --> 00:10:10,800 Dat was mijn broer 142 00:10:10,800 --> 00:10:13,699 Je broer die nam jou niet even mee achter die duinen 143 00:10:13,700 --> 00:10:17,340 Nee, hij zegt: ‘Dat zal je wel horen.’ Zo ging dat 144 00:10:17,340 --> 00:10:18,720 Want jij kon het niet goed zien 145 00:10:18,720 --> 00:10:23,390 Maar het was natuurlijk een puinhoop bij de pier 146 00:10:23,390 --> 00:10:23,890 Ja 147 00:10:23,890 --> 00:10:28,470 Het ene schip na de andere hebben ze opgeblazen. Dat werd allemaal versperd 148 00:10:28,470 --> 00:10:29,190 Je bedoelt bij de. 149 00:10:30,570 --> 00:10:32,690 In IJmuiden 150 00:10:32,690 --> 00:10:33,550 In IJmuiden ja 151 00:10:33,550 --> 00:10:34,384 En dan gingen wij dan jutten over het strand. 152 00:10:34,384 --> 00:10:40,280 Je krijgt, ik weet niet hoeveel, drijfhout en rommel, kregen we. Toen gingen we maar half tij. 153 00:10:40,280 --> 00:10:43,470 Half tij dan trekt dat water weer weg en dan blijft er rommel liggen 154 00:10:43,470 --> 00:10:44,380 Ja 155 00:10:44,700 --> 00:10:48,370 We lopen met z’n tweeën, mijn broer en ik, want het restaurant was zomers 156 00:10:48,370 --> 00:10:49,240 Ja 157 00:10:49,240 --> 00:10:49,800 Dat was. 158 00:10:49,800 --> 00:10:52,310 Was het restaurant er nog 159 00:10:52,310 --> 00:10:52,660 Jazeker 160 00:10:52,660 --> 00:10:53,760 Op het strand 161 00:10:53,760 --> 00:11:00,290 Op het strand want de eerste twee jaar ging dat nog. Het eerste jaar, tweede jaar ook 162 00:11:00,290 --> 00:11:08,370 Toen was het over. Maar toen gingen we het strand over. En we lopen ongeveer 2 kilometer de zuid in. 163 00:11:08,370 --> 00:11:11,700 Richting Wijk aan Zee. En we komen terug. 164 00:11:11,700 --> 00:11:22,110 Toen zegt mijn broer, hij zegt: ‘Er ligt een lijk.’ Spoelde daar aan. 165 00:11:22,400 --> 00:11:25,980 Dat ik ging daar..Hij zegt: Ik ga daar niet naartoe want de 166 00:11:25,980 --> 00:11:30,420 lijken vergiftiging.’ Ik zei: ‘Maak het.’ Dat ik ging er naartoe. 167 00:11:30,420 --> 00:11:33,762 Hij was in staat van ontbinding. Het was helemaal opgeblazen. 168 00:11:33,763 --> 00:11:41,370 Ogen waren er al uitgepikt en die vingers waren weg. Dat ik stond er naar te kijken. 169 00:11:41,370 --> 00:11:54,320 Hij had een bandje nog om zijn nek, een draadje. Misschien stond er een plaatje op. Weet ik het. 170 00:11:54,320 --> 00:12:01,000 Nou mijn broer stond er ongeveer 25 of 30 meter vanaf. Dat ik kom wijzen. Dat is een man persoon 171 00:12:01,000 --> 00:12:09,515 Ik zeg: ‘Ja, staat van ontbinding is.’ Ik zeg: ‘Of het een Engelsman, een Duitser of wat is. 172 00:12:09,516 --> 00:12:09,809 Ik weet het niet. 173 00:12:09,810 --> 00:12:17,240 Hij zegt: ‘Moet je eens kijken.’ En toen zaten de meeuwen er alweer aan te trekken. Dat deed toen. 174 00:12:17,410 --> 00:12:22,123 Want ik had wel meer een drenkeling gezien maar nooit echt iemand die in staat van ontbinding was 175 00:12:22,280 --> 00:12:23,640 Ja 176 00:12:25,390 --> 00:12:34,070 Toen belandde ik zo langs de kust. Daar kwamen toen de eerste tijd ging het nog. 177 00:12:34,490 --> 00:12:35,979 Maar toen werd het helemaal verboden 178 00:12:35,980 --> 00:12:40,310 Ja, want daar was ik nog even benieuwd naar. Wat u ook zei. 179 00:12:41,310 --> 00:12:43,690 Dat jullie zeiden dat die Duitsers ook op jullie schoten. 180 00:12:43,690 --> 00:12:50,830 Waarom schoten die op jullie als het strand nog vrij was? Als je nog op het strand mocht komen 181 00:12:53,710 --> 00:12:59,500 Ja. Dat was het ook wel, maar wij stroopten. En als je eenmaal in het duin kwam, was het prijs. 182 00:12:59,500 --> 00:13:00,780 Want later hielden we er wel rekening mee 183 00:13:00,780 --> 00:13:07,000 Als wij in het duin liepen en we denken daar staat een Duitser. Want die beschouwen als diefstal 184 00:13:07,000 --> 00:13:07,990 Ja,ja 185 00:13:08,050 --> 00:13:10,540 Dat was meteen. Dan schoten ze op je dan 186 00:13:10,540 --> 00:13:16,440 Ja. Hadden jullie/zag je veel Duitsers? Hoe leefden die Duitsers hier 187 00:13:17,300 --> 00:13:18,665 Die Duitsers die leefden. 188 00:13:18,666 --> 00:13:21,970 Ik bedoel dan was er op een gegeven ogenblik zetten 189 00:13:21,970 --> 00:13:26,690 ze bij de rijstalling beneden, aan de oostkant ervan. 190 00:13:26,690 --> 00:13:28,740 Je hebt een pad naar beneden lopen 191 00:13:29,110 --> 00:13:31,940 U bedoelt bij de strandopgang 192 00:13:31,940 --> 00:13:33,250 Bij die strandopgang. Een rijstalling had je daar 193 00:13:33,250 --> 00:13:33,680 Ja 194 00:13:33,680 --> 00:13:38,840 Die stond nog gewoon. En daarnaast had je een pad, liep zo naar beneden. 195 00:13:38,840 --> 00:13:41,660 En beneden kom je ook in de rijstalling. 196 00:13:41,660 --> 00:13:47,230 En daarnaast had je nog weer een afdeling, een houten afdeling. 197 00:13:47,230 --> 00:13:51,250 Daar konden ook allemaal fietsen in enz 198 00:13:51,570 --> 00:13:51,870 Ja 199 00:13:51,870 --> 00:13:55,130 En dan aan de oostkant, daar had je een barak 200 00:13:55,130 --> 00:13:55,263 Ja 201 00:13:55,264 --> 00:14:01,150 En het tweede jaar toen was het over, want toen mochten we niet meer op het strand komen 202 00:14:01,150 --> 00:14:06,996 Maar die Duitsers wilden met alle geweld, wilden ze een kantine hebben. 203 00:14:06,996 --> 00:14:09,890 En ze wisten natuurlijk dat wij waren van het strand. En dat werd dan in beslag genomen. 204 00:14:09,890 --> 00:14:13,299 En die moest achter het duin neer gaan zetten 205 00:14:13,300 --> 00:14:17,430 Je bedoelt de strandtent die jullie hadden, die jullie vader had 206 00:14:17,710 --> 00:14:19,450 Die werd gebruikt als kantine 207 00:14:19,450 --> 00:14:20,720 Door de Duitsers 208 00:14:20,720 --> 00:14:23,270 Door de Duitsers, maar wij moesten erin 209 00:14:23,270 --> 00:14:25,040 Ja. Jullie moesten ze bedienen 210 00:14:25,040 --> 00:14:30,701 En toen mochten we ze ook sterke drank verkopen. Maar alleen aan de Duitsers. Nou. Maar ja. 211 00:14:30,701 --> 00:14:35,770 Hollanders kregen het ook natuurlijk. Maar ja 212 00:14:35,770 --> 00:14:40,430 Maar hoe was het toen in die tijd? Hoe was het contact met de Duitsers? Weet je dat nog? 213 00:14:40,430 --> 00:14:43,350 Kwam je ook in die kantine als jongen van 16 214 00:14:43,350 --> 00:14:44,960 Ik zat in de kantine ja 215 00:14:45,100 --> 00:14:46,810 Jullie moesten helpen bedienen 216 00:14:46,850 --> 00:14:49,080 Je moest bedienen ja. Je moet ze helpen enz 217 00:14:49,080 --> 00:14:53,140 En sprak je een beetje Duits? Kon je een beetje praten met die mensen 218 00:14:53,140 --> 00:14:59,440 Ach, met gebarentaal ging het gauw. Maar dat gaat gauw dan als het eenmaal moet 219 00:14:59,440 --> 00:15:00,700 En de sfeer? Hoe was de sfeer 220 00:15:00,700 --> 00:15:04,330 Konden jullie het wel met ze vinden of was het heel vijandig 221 00:15:04,330 --> 00:15:05,980 Ja, want dat waren de bezettingtroepen 222 00:15:05,980 --> 00:15:06,670 Ja 223 00:15:06,670 --> 00:15:11,390 Dat waren bejaarden mensen. Ze waren ook niet zo makkelijk hoor. Echt niet 224 00:15:11,390 --> 00:15:11,549 Nee 225 00:15:11,549 --> 00:15:16,600 Want dienst is dienst bij die Duitsers. Maar dat ging er soms ook wel een beetje rauw van langs 226 00:15:16,600 --> 00:15:17,100 Hoezo 227 00:15:17,100 --> 00:15:27,430 Nou hoezo..Ik bedoel dat als er Er was er ook eentje die had een hond, een Duitser. Op voetleger. 228 00:15:28,350 --> 00:15:35,210 En dan was het, dat beestje..Nou, die gebruikten ze voor het leger. 229 00:15:35,210 --> 00:15:42,306 Maar hij was zeer trouw aan zijn baas. En toen werd hij uitgedaagd. Alleen al voor dat ja. 230 00:15:42,307 --> 00:15:49,510 Hij dronk nog een biertje enz. En dat was nou het geld dat voor die hond bestemd was. 231 00:15:50,170 --> 00:15:55,760 Hij zegt: O ja, is dat zo? Denken jullie dat zo?’. Pakte zijn wapen) en schoot zo zijn hond kapot. 232 00:15:55,760 --> 00:15:59,901 Een ander maakte ik weer mee daro 233 00:16:02,830 --> 00:16:08,942 Die was, het was het begin van de bommenwerpers en zo toen, die had verlof 234 00:16:08,942 --> 00:16:14,550 en die ging naar Keulen of Oberhausen, Sterrenkraten Daar woonde die ergens. 235 00:16:14,550 --> 00:16:18,850 En hij komt daar. En alles was plat daar. Zijn hele familie was er. 236 00:16:18,850 --> 00:16:22,850 Hij komt terug en hij draaide natuurlijk een beetje door 237 00:16:22,850 --> 00:16:23,810 Ja 238 00:16:24,430 --> 00:16:26,800 En uiteindelijk was ik ook in die dagen ook een beetje een sadist. 239 00:16:26,800 --> 00:16:31,370 Want we hadden een grammofoon in die. 240 00:16:31,780 --> 00:16:33,090 In die tent ja 241 00:16:34,580 --> 00:16:35,980 Ja. 242 00:16:35,980 --> 00:16:41,640 Nou en dan hadden ze zelf platen mee van ‘Wie sind die kameraden’ (op een 243 00:16:41,640 --> 00:16:48,249 stopcontact?). En je had weer een andere plaat van In het groene woud’ 244 00:16:48,250 --> 00:16:48,396 Ja 245 00:16:48,397 --> 00:16:51,641 En je had er ook van ‘Engeland varen’. Ik ken ze zo wel uit mijn hoofd. 246 00:16:51,642 --> 00:17:00,188 Maar dan hield ik soms vol met dat ‘Engeland varen’. Sadistisch natuurlijk een beetje. 247 00:17:00,357 --> 00:17:01,920 Die vent die draaide door 248 00:17:02,230 --> 00:17:11,360 En hij stak een revolver in zijn mond en stak hem af. En hij lag voor de barak, niet bij de kantine. 249 00:17:11,360 --> 00:17:18,501 Hij had bij het strand had hij dat gedaan. Hij werd bij de barak neergegooid. En daar lag hij. 250 00:17:18,502 --> 00:17:22,500 Hij heeft er dagen gelegen. Mijn vader zegt: ‘Dat is toch ook een mens. 251 00:17:22,500 --> 00:17:26,650 De lafaard.’ Dat konden zijn kameraden zien. Nou en daar lieten ze hem liggen 252 00:17:26,650 --> 00:17:27,600 Ja. 253 00:17:27,770 --> 00:17:30,840 Dus de Duitsers lieten hem daar liggen om aan de 254 00:17:30,840 --> 00:17:31,819 andere Duitsers te leren dat je je zo niet had gedragen 255 00:17:31,820 --> 00:17:32,570 Je moest er langslopen want daarnaast was het gebeurt. Maar het rottigste, of het rottigste. 256 00:17:32,570 --> 00:17:35,580 Ik zelf. We hadden geen waterleiding daar ook. Dus je moest altijd water halen daar. 257 00:17:36,410 --> 00:18:00,200 Dan ging ik daar naar binnen in die barak. En dan had je daar een afdeling. Daar was een kraan. 258 00:18:00,200 --> 00:18:00,615 Daar kon ik tappen. Daar had je een Hollandse mitrailleur stond daar. 259 00:18:00,615 --> 00:18:01,550 En daar konden ze slecht mee overwe 260 00:18:01,550 --> 00:18:06,620 Dat ding daar. Dan kwam er één keer een schot los. Ze konden hem niet goed voor mekaar. 261 00:18:06,620 --> 00:18:09,730 Maar daar lagen een berg patronen, lagen daar. 262 00:18:09,730 --> 00:18:14,930 Die nam ik, ik weet niet hoeveel patronen, wist ik soms mee te nemen. 263 00:18:14,930 --> 00:18:28,059 En die heb ik aan..Hoe heette die nou? Hans, Hans, Hans. Ik ken niet op z’n naam komen. 264 00:18:28,060 --> 00:18:30,240 Die zat ook bij de ondergrondse 265 00:18:30,240 --> 00:18:30,470 Oké 266 00:18:30,470 --> 00:18:36,360 Want die patronen die kon je ook gebruiken op de karabijnen, 267 00:18:36,360 --> 00:18:39,990 die past op de karabijnen of op de Hollandse geweren 268 00:18:39,990 --> 00:18:40,910 Ja 269 00:18:40,910 --> 00:18:45,470 Daar zaten randen omheen en die Duitse patronen niet. 270 00:18:45,470 --> 00:18:50,873 Dus ik heb toen verscheidene patronen aan hem gegeven. Toen in die dagen. 271 00:18:50,873 --> 00:18:52,450 Die wist ik dan mee te smokkelen 272 00:18:52,450 --> 00:18:56,160 Ja. Dus jij, doordat jij daar mocht komen. 273 00:18:56,160 --> 00:18:58,670 Ja, om water te halen 274 00:18:58,670 --> 00:19:03,800 kon jij spullen van de Duitsers, wapens, gereedschap kon jij aan het verzet doorspelen 275 00:19:03,800 --> 00:19:07,370 Tenminste. Je moet wel uitkijken 276 00:19:07,370 --> 00:19:07,960 Ja 277 00:19:07,960 --> 00:19:19,060 En ik maakte daar ook mee Engelandvaarders. Een. Eén keer heb ik dat meegemaakt. Dat waren er drie. 278 00:19:20,160 --> 00:19:26,340 Engelandvaarders. Dat waren twee mannen en een vrouw en in uniform. 279 00:19:27,160 --> 00:19:34,980 Die gingen, en ik begrijp het nog nooit. Het was windkracht zeven acht. Noordwest 280 00:19:34,980 --> 00:19:38,250 En die wilden naar Engeland 281 00:19:38,250 --> 00:19:44,957 Die wilden naar Engeland. Als je windkracht vijf hebt met een Noordwester kan je al niet. 282 00:19:46,000 --> 00:19:53,620 Laat staan met zeven of tegen acht. Staat de zee vreselijk. Dus toen werden ze gewoon uitgeklopt. 283 00:19:53,620 --> 00:19:59,550 Kon gewoon niet. Dus ze werden opgepakt door de patrouille die langs het strand 284 00:20:00,790 --> 00:20:05,210 En die kwamen daar bij ons aan ’s morgens. En ik stond erbij. 285 00:20:05,210 --> 00:20:10,956 Ik heb nog een kruikje had ik en nog wat, maar die rommel heb ik weer weggegooid. 286 00:20:11,810 --> 00:20:14,290 Had nou weer volwaardig geweest natuurlijk 287 00:20:14,890 --> 00:20:14,990 Ja,ja 288 00:20:14,990 --> 00:20:16,810 Ze stonden te lachen een beetje 289 00:20:17,510 --> 00:20:22,870 Wie stond er te lachen? Die Engelandvaarders 290 00:20:22,870 --> 00:20:25,340 Het waren Hollanders natuurlijk maar ze wilden naar Engeland 291 00:20:25,340 --> 00:20:25,519 Ja 292 00:20:25,519 --> 00:20:32,497 Hij zegt..Toen zegt die commandant op z’n Duits: ‘Dat zullen ze beleven. 293 00:20:32,497 --> 00:20:41,175 (?)Dat zal wel gauw gedumpt zijn.’ En dat dacht ik ook. Ik heb er nooit meer van die gehoord. 294 00:20:41,176 --> 00:20:49,864 En dat. Ik heb er nog naar geïnformeerd. Zelfs na de strandvonder was Doris Schermer. 295 00:20:49,864 --> 00:20:55,600 Want die heeft later die boot nog opgehaald waar ze mee weg wilden. De strandvonder 296 00:20:55,600 --> 00:20:56,100 Ja 297 00:20:56,100 --> 00:20:56,690 Die heeft die boot 298 00:20:56,690 --> 00:21:00,640 Ja. Maar u weet niet hoe het met ze afgelopen is 299 00:21:00,640 --> 00:21:00,890 Nee 300 00:21:00,890 --> 00:21:12,780 Ik heb zelf nog geïnformeerd bij…Hoe heet die? Jan, hoe heet die nou? Heideman 301 00:21:12,780 --> 00:21:14,671 Ja. Maar die weet het ook niet 302 00:21:15,450 --> 00:21:18,420 Die heeft het ook nog geprobeerd met Schermer en weet ik allemaal 303 00:21:18,420 --> 00:21:20,100 Ja. Niet gelukt 304 00:21:20,100 --> 00:21:21,210 Nee, niet gelukt 305 00:21:21,210 --> 00:21:25,140 En jullie hadden dus heel intensief, doordat jullie die strandtent 306 00:21:25,140 --> 00:21:29,400 hadden, hadden jullie dus vrij intensief contact met die Duitsers hè 307 00:21:29,400 --> 00:21:29,810 Jazeker 308 00:21:29,810 --> 00:21:33,740 En werden jullie nou door andere mensen daarop aangekeken 309 00:21:33,740 --> 00:21:35,700 Dat werd je natuurlijk. Onherroepelijk 310 00:21:35,700 --> 00:21:35,901 Ja 311 00:21:35,901 --> 00:21:47,086 Ja natuurlijk. Ja. Dat heb ik niet zo vreselijk maar wel dat je werkte voor die Duitsers. 312 00:21:47,087 --> 00:21:47,479 Maar je was het verplicht 313 00:21:47,480 --> 00:21:47,591 Ja 314 00:21:47,592 --> 00:21:50,160 En toen stopten we ermee. Of we stopten ermee. 315 00:21:50,160 --> 00:21:51,723 Wanneer stopten jullie ermee 316 00:21:51,723 --> 00:21:54,180 Met, laten we zeggen, we haalden de tent weg 317 00:21:54,730 --> 00:21:56,309 Na twee jaar of na één jaar 318 00:21:56,310 --> 00:22:00,590 Na twee jaar mocht het al. Toen gingen we al, want we wouden daar niet blijven 319 00:22:00,600 --> 00:22:00,870 Want. 320 00:22:00,870 --> 00:22:02,469 En doordat we weg wouden. Dan zeiden we: ‘Ja. 321 00:22:02,470 --> 00:22:06,700 Het is de moeite niet, want er mogen geen mensen meer komen. 322 00:22:06,700 --> 00:22:12,080 En op die voorwaarde.’ We waren de glazen en alles pakten we in. 323 00:22:12,490 --> 00:22:15,090 En die gastoestelletjes, gietijzeren dingetjes. 324 00:22:15,090 --> 00:22:21,485 En dan komen die Duitsers en dan namen ze de kolf van het geweer en gingen ze zo in die glaskisten. 325 00:22:21,486 --> 00:22:23,550 Dan sloeg alles in barsten 326 00:22:23,830 --> 00:22:25,380 Ze wilden niet dat jullie weggingen 327 00:22:25,380 --> 00:22:28,115 Nee natuurlijk. Dan saboteerden ze als het ware 328 00:22:28,420 --> 00:22:29,050 Ja 329 00:22:29,050 --> 00:22:30,940 En wat je natuurlijk ook had. 330 00:22:30,940 --> 00:22:32,110 Maar ze dwongen jullie niet 331 00:22:32,110 --> 00:22:36,290 Nee zeker niet. Ze wouden wel hebben dat we er bleven 332 00:22:36,290 --> 00:22:41,960 Ja, maar ze dwongen jullie niet om te blijven. Ze konden jullie niet dwingen 333 00:22:42,350 --> 00:22:45,510 Dat deden ze niet. Dat hadden ze misschien wel kunnen doen. 334 00:22:45,510 --> 00:22:46,510 Maar dan hadden ze natuurlijk ook..Dat had ook niks geworden 335 00:22:46,510 --> 00:22:46,823 Nee 336 00:22:46,823 --> 00:22:55,280 Dus wij belandden, dus alles restaurant is( geluidje met de mond) weg beland toen 337 00:22:55,280 --> 00:22:55,399 Ja 338 00:22:55,400 --> 00:23:01,150 Maar daar hadden ze dus ook een hoop opslagplaats, hadden ze, wat voor aan het strand aanspoelde 339 00:23:01,150 --> 00:23:01,930 Ja 340 00:23:01,930 --> 00:23:05,710 Het verhaal kan je ook in het boekje lezen van die wijn 341 00:23:05,720 --> 00:23:06,060 Ja 342 00:23:06,060 --> 00:23:09,633 Dat ik mezelf zo stom was om me vol te laten lopen. 343 00:23:09,633 --> 00:23:13,520 In plaats van dat ik na elke keer zo een fles vulde 344 00:23:13,520 --> 00:23:16,760 en zo overgiette met even een slangetje doorkneep. 345 00:23:16,790 --> 00:23:21,180 Nee, achterlijk! Ik haalde het slangetje omhoog uit zo’n vat. 346 00:23:21,180 --> 00:23:24,210 Daar zat driehonderd liter in of zoiets 347 00:23:24,210 --> 00:23:26,550 Want die was aangespoeld die vaten 348 00:23:26,550 --> 00:23:28,428 Ja, dat kun je lezen in dat boekje 349 00:23:28,430 --> 00:23:29,970 Ja, ja. Ik heb het gelezen 350 00:23:30,370 --> 00:23:34,280 Je hebt het gelezen. Dan ging ik zo stomweg elke keer dat slangetje eruit. 351 00:23:34,280 --> 00:23:39,220 En dan kwam er weer een Duitser, want die moest zich als eerste vol dauwen. 352 00:23:39,510 --> 00:23:43,601 En dan haalde ik weer slurpgeluid). Dus ik was zo bezopen als de pest. 353 00:23:43,601 --> 00:23:53,300 Toen heeft mijn broer me nog naar de kantine gesleept, naar de tent ’s nachts 354 00:23:53,350 --> 00:23:53,580 Ja 355 00:23:53,580 --> 00:23:58,310 Want die nacht was die commandant er niet dus dan konden we onze gang gaan. 356 00:23:58,310 --> 00:23:59,471 En hij hebt mij daar naartoe gesleept. Dat weet ik geeneens 357 00:24:00,750 --> 00:24:02,150 Stom was ik 358 00:24:02,150 --> 00:24:03,959 Want anders dan hadden ze je betrapt 359 00:24:03,960 --> 00:24:11,340 Nou natuurlijk. Dan had ik hier niet gezeten misschien. Weet ik dat. 360 00:24:11,340 --> 00:24:11,828 Die commandant zei wel later: ‘Er spoelen geen halve vaten 361 00:24:11,829 --> 00:24:19,440 aan.’ Hij zegt: ‘Die Bakkers weten er meer van.’ Op z’n Duits. 362 00:24:19,440 --> 00:24:21,260 Dat hoorden we dan 363 00:24:21,260 --> 00:24:21,950 Ja 364 00:24:22,530 --> 00:24:24,110 Zo ging dat 365 00:24:24,310 --> 00:24:27,146 Was je bang voor de Duitsers 366 00:24:26,700 --> 00:24:32,090 Bang, nou ik ben nooit bang geweest. Was ik bang? nee knikkend). Nee, ik weet het niet. 367 00:24:32,090 --> 00:24:36,420 Als er geschoten werd, moest je maken dat je wegkwam. Want dat was wel zo. 368 00:24:36,420 --> 00:24:43,260 Had je formaties in conform varende schepen gingen er voorbij 369 00:24:43,300 --> 00:24:43,640 Ja 370 00:24:43,640 --> 00:24:46,490 Daar hingen een kabelballons boven. 371 00:24:46,660 --> 00:24:54,240 Voor en achter had je meestal een marinevaartuig van die Duitsers. 372 00:24:54,240 --> 00:24:57,667 En die kabelballons die hingen ervoor (zo)dat die vliegtuigen er niet op konden duiken 373 00:24:57,730 --> 00:25:07,256 En dat gebeurde wel. Ze konden er wel op schieten maar in die ballons zitten allemaal kamers. 374 00:25:07,290 --> 00:25:10,580 Dus al schieten ze er een paar gaten door, bleef hij nog wel hangen. 375 00:25:10,580 --> 00:25:15,502 Maar het gebeurde ook dat hij aan flarden geschoten werd of kabel eraf. Dan spoelde hij aan. 376 00:25:15,503 --> 00:25:19,291 En die lag dan ook bij die opslagplaats, bij die barak. 377 00:25:19,292 --> 00:25:24,788 Nou dan wist die kerel er verscheidene stukken vanaf te pikken natuurlijk. 378 00:25:24,789 --> 00:25:29,070 En dan hadden we, maakten we regenbroeken van en zulke dingen. 379 00:25:29,070 --> 00:25:34,700 Maar dat waren allemaal zilveren kleurtjes. Dus dat viel wel op. Dat deden we 380 00:25:34,700 --> 00:25:37,380 Dus jullie, omdat jullie daar konden komen, konden jullie 381 00:25:37,380 --> 00:25:39,660 ook nog heel, eigenlijk nog dingen van die Duitsers wegnemen 382 00:25:39,660 --> 00:25:39,691 Ja 383 00:25:39,691 --> 00:25:40,110 Toen kon je er mee wegkomen 384 00:25:40,110 --> 00:25:42,750 Dat was allemaal link werk natuurlijk 385 00:25:42,750 --> 00:25:44,480 Allemaal link werk ja 386 00:25:44,480 --> 00:25:53,050 Want als ze het duinen ingingen. Ja als wat zou bewegen dan schoten ze. Ze schoten het liefst al 387 00:25:53,050 --> 00:25:57,740 Nou ja maar misschien ook omdat zij daar al hun bunkers hadden en zo. Misschien dachten ze ook. 388 00:25:57,740 --> 00:25:59,339 Er waren toen daar nog geen bunkers, nee 389 00:25:59,340 --> 00:26:00,239 O, toen waren er nog geen bunkers 390 00:26:00,240 --> 00:26:04,722 Nee. De eerste bunkers werden bij de Brabantse landbouw gemaakt. 391 00:26:04,722 --> 00:26:08,060 En dat waren manschapbunkers, geen geschutbunkers 392 00:26:08,060 --> 00:26:09,369 Wat zijn dat dan voor bunkers 393 00:26:10,200 --> 00:26:11,670 Manschap, om wat ik al zeg. 394 00:26:11,670 --> 00:26:12,890 O manschap, om in te slapen 395 00:26:12,890 --> 00:26:14,470 Om in te slapen natuurlijk 396 00:26:14,470 --> 00:26:17,860 Ja. Want waar sliepen die Duitsers, die in die barak kwamen 397 00:26:18,080 --> 00:26:18,961 Die hadden daar natuurlijk slaapplaatsen. Later kwamen ze met die bunkers. 398 00:26:18,961 --> 00:26:19,089 Toen begonnen ze daar te bouwen 399 00:26:23,680 --> 00:26:26,720 Ja. Maar hadden ze ook in die barak slaapplaatsen 400 00:26:26,720 --> 00:26:32,550 Daar sliepen ze. Daar was een heel gedeelte. Daar waren slaapplaatsen en ze aten daar 401 00:26:32,550 --> 00:26:38,770 Ja. En u zei: ‘Wij werden er best op aangekeken dat we voor die Duitsers werkten. 402 00:26:38,950 --> 00:26:39,790 Nou niet zo 403 00:26:39,790 --> 00:26:41,310 Hoe merkte je dat dan 404 00:26:41,430 --> 00:26:48,816 Nou hoe merkte je dat dan..Ja dat hoor je dan: ‘Jullie werken voor de Duitsers.’, of wat. Maar ja. 405 00:26:48,816 --> 00:26:53,497 Ik bedoel dat was mijn kost. Ik bedoel twee jaar en toen was het over. 406 00:26:53,860 --> 00:26:57,942 Het eerste jaar en het tweede jaar en toen gingen we al 407 00:26:58,470 --> 00:27:00,140 En waar gingen jullie. 408 00:27:00,140 --> 00:27:03,000 En toen waren we de besten natuurlijk want dat tent(??) alles. 409 00:27:03,000 --> 00:27:09,410 Alles verspeelden we hè? We wouden wel weg, maar we konden niet. Ja zo is dat 410 00:27:09,410 --> 00:27:13,080 Ja. En dat werd toen ook duidelijk toen zij alles kapotgemaakt hadden 411 00:27:13,080 --> 00:27:14,670 Ja dat ook 412 00:27:14,760 --> 00:27:15,010 Ja 413 00:27:15,010 --> 00:27:22,790 Dus wij belandden daar weg. En toen ging ik, ja, toen werkte ik ook voor de Rijkswaterstaat. 414 00:27:22,790 --> 00:27:23,820 Onderhoudwerk. 415 00:27:23,820 --> 00:27:27,470 En daar werkten we ook wel langs de weg, want die bomen 416 00:27:27,470 --> 00:27:31,060 werden toen ingezaagd of afgezaagd voor hout voor de kachel. 417 00:27:31,060 --> 00:27:34,440 En dat moesten wij het ruimen. Daar hadden we papieren voor. 418 00:27:34,440 --> 00:27:39,179 Maar toen op de kust werd het zo dat hier dat wij aan het werk 419 00:27:39,179 --> 00:27:42,650 waren, kwamen hele gaten en die moesten bijgehouden worden. 420 00:27:42,850 --> 00:27:47,390 En toen kregen we de opdracht om dat te doen. 421 00:27:48,180 --> 00:27:54,340 Dat kreeg het Rijk, maar daar moesten ze personeel voor hebben. Nou ja. Daar was ik ook dan bij. 422 00:27:54,720 --> 00:27:56,550 En ik wou dat wel. Ik ging 423 00:27:56,550 --> 00:27:57,530 Ja 424 00:27:58,180 --> 00:28:00,419 Toen mocht je ook niet meer naar het strand 425 00:28:01,120 --> 00:28:04,290 Speciale papieren. Dan gingen we 426 00:28:04,710 --> 00:28:07,730 En u kon dus ook niet meer naar het strand 427 00:28:08,130 --> 00:28:08,500 Wat 428 00:28:08,500 --> 00:28:11,110 U kon dus ook niet, jij kon ook niet meer naar het strand 429 00:28:11,110 --> 00:28:17,720 Jazeker. Ik had papieren. Ik ging aan het werk daar voor die Duitsers. En we waren met vijf man. 430 00:28:18,350 --> 00:28:25,270 Zou mijn vader ook nog in die dagen wat. En dan waren we daar, kregen we opdracht bij 46. 431 00:28:25,270 --> 00:28:26,940 Dat is nou zogenaamd de moffenweg 432 00:28:26,940 --> 00:28:27,610 Ja 433 00:28:27,610 --> 00:28:28,427 Daar begonnen ze toen te werken. 434 00:28:28,427 --> 00:28:35,250 En daar hadden ze ook een heel gat en een (?verk?). En dan komen ze. En het strand was afgezet 435 00:28:35,250 --> 00:28:35,404 Ja 436 00:28:35,405 --> 00:28:39,427 Wie hingen daar. En we lopen daar, komen daar aanzetten. 437 00:28:39,428 --> 00:28:46,917 En dan lagen daar lijken en dan hadden die moffen hadden daar zand overheen. Dat lag aan de kant. 438 00:28:47,235 --> 00:28:49,003 Ik liep daarlangs. 439 00:28:49,142 --> 00:28:54,948 Ik nam twee stukjes wrakhout van het strand en een touwtje van het riet af en hup. 440 00:28:55,380 --> 00:28:58,420 Maak een kruisje en zet dat er gewoon op 441 00:29:00,090 --> 00:29:01,162 De andere dag kom ik weer. 442 00:29:01,162 --> 00:29:10,573 Even verder waren we bezig riet te zetten en zo om het gat dicht te maken. Volgende dag. 443 00:29:10,573 --> 00:29:11,950 Ja, ze hebben kijkers natuurlijk. 444 00:29:11,950 --> 00:29:17,112 En ze kijken en ze zien op gegeven moment op afstand wie dat kruisje gezet heb. 445 00:29:17,113 --> 00:29:20,780 Er komen twee Duitsers naar me toe. 446 00:29:21,290 --> 00:29:28,180 Hij zegt op z’n Duits: ‘Was machen Sie?’. Nou ik zeg: ‘Dat is toch ook een mens. 447 00:29:28,180 --> 00:29:31,180 Was dat een engelse man 448 00:29:31,470 --> 00:29:36,610 Dat zou wel een Engelse. Ik heb hem niet gezien want dat lag allemaal overdekt 449 00:29:36,610 --> 00:29:36,848 Oké 450 00:29:36,849 --> 00:29:41,302 Ik zeg: ‘Nou, dat is toch een mens.’ Hij zegt: ‘Een mens? 451 00:29:41,302 --> 00:29:48,500 Dat zijn moordenaars.’ Hij zegt: En als je er weer een kruisje bij 452 00:29:48,501 --> 00:29:50,296 zet, dan kom je erbij te liggen.’ Dus dan ben ik daarmee gestopt. 453 00:29:50,553 --> 00:29:54,440 Maar later werd het ook anders 454 00:29:54,460 --> 00:29:55,230 Ja 455 00:29:55,740 --> 00:30:01,130 En ik had ook veel, we waren met z’n 5en, maar er vielen elke keer ook jongens af bij ons 456 00:30:01,130 --> 00:30:03,740 Die konden er echt niet tegen 457 00:30:03,740 --> 00:30:05,200 Waar niet tegen 458 00:30:05,540 --> 00:30:10,950 Omdat die lijken soms hier aanspoelden. Vliegtuigen die aankwamen. 459 00:30:10,950 --> 00:30:18,060 Ik verklaarde die jongens soms hartstikke gek. Komen ze met die bommenwerpers terug, aangeschoten. 460 00:30:18,870 --> 00:30:20,040 En dan sprongen ze er boven zee uit 461 00:30:20,040 --> 00:30:23,760 Wie sprongen er boven zee uit 462 00:30:24,630 --> 00:30:28,868 Uit die bommenwerpers vandaan, die aangeschoten waren. Die motoren konden het niet meer. 463 00:30:29,210 --> 00:30:33,610 En dan dachten ze dat ze direct wel weer opgepikt werden, denk ik. 464 00:30:33,610 --> 00:30:38,260 Dan denk ik jongens: ‘Zet die kast hier aan de kant om..’ 465 00:30:40,510 --> 00:30:47,370 Dus dat was dan..Dat waren bommenwerpers die op de terugweg waren naar Engeland. 466 00:30:47,370 --> 00:30:47,620 Ja 467 00:30:47,620 --> 00:30:50,869 die aangeschoten werden, die het niet meer zouden halen Engeland en dan sprongen die piloten eruit 468 00:30:50,870 --> 00:30:51,000 Ja veel. Ja veel heb ik er zien gaan. 469 00:30:51,000 --> 00:30:54,440 En de eerste tijd ging het nog, want dan mochten die 470 00:30:54,440 --> 00:30:56,189 Egmonders met de reddingsboot mochten zij ze eruit halen. 471 00:30:56,190 --> 00:30:56,249 Later niet meer 472 00:30:56,250 --> 00:30:57,398 Oké 473 00:30:57,398 --> 00:31:01,990 Dat was over 474 00:31:02,410 --> 00:31:02,960 Ja 475 00:31:02,960 --> 00:31:05,520 Dat was gewoon 476 00:31:05,520 --> 00:31:09,020 Ja. En dat soort jongen die spoelden dan aan 477 00:31:09,020 --> 00:31:11,290 Ja veel 478 00:31:11,290 --> 00:31:13,780 En die kwamen jullie tegen 479 00:31:13,780 --> 00:31:17,400 Het was voor ons waren dat geen mensen meer. 480 00:31:18,020 --> 00:31:24,580 Het waren obstakels, want ze lieten..Als er een Duitser aanspoelt, kreeg hij een kist. 481 00:31:24,880 --> 00:31:31,135 Maar als er een Amerikaan of een Engelsman, dan bleven ze nog een tijd liggen. 482 00:31:32,180 --> 00:31:35,320 Nou die waren ook voor de meeuwen, die eraan zaten te trekken 483 00:31:35,320 --> 00:31:37,050 Hoe vaak gebeurde dat 484 00:31:37,050 --> 00:31:40,558 O, wat is het? Ik weet het niet 485 00:31:40,070 --> 00:31:42,140 Maar één in de maand of. 486 00:31:43,510 --> 00:31:45,370 O, maar dat komt dagelijks 487 00:31:45,370 --> 00:31:45,700 Dat kon wel dagelijks 488 00:31:45,700 --> 00:31:53,670 Je kon in één dag kon het hele strand vol met wrakken hout liggen als er een schip vergaat. Ja. 489 00:31:53,670 --> 00:31:59,220 Ik kan je filmpjes laten zien. Niet van de bezetting, maar vlak na de oorlog 490 00:31:59,220 --> 00:32:00,860 Ja, ja. Wat er ook nog allemaal weer aanspoelde 491 00:32:00,860 --> 00:32:01,065 Dat zo’n hele strand vol ligt 492 00:32:01,066 --> 00:32:01,080 Ja 493 00:32:01,080 --> 00:32:02,770 Daar zit van alles tussen 494 00:32:02,770 --> 00:32:09,760 Ja. Dus niet iedereen hield dat vol om daarmee te werken aan het strand 495 00:32:09,760 --> 00:32:20,608 Nee, nee. Jongens ja, ik weet niet. Ja ik bedoel, ik toevallig wel. 496 00:32:20,609 --> 00:32:26,350 Van het begin tot het eind heb ik langs die kust gezeten. Maar ja. 497 00:32:26,350 --> 00:32:28,370 Ik zeg: Het ging er nog wel eens rauw van langs’ 498 00:32:28,370 --> 00:32:33,930 En hoelang was dat dan tot het eind? Want het was niet tot aan het einde van de oorlog toch 499 00:32:34,590 --> 00:32:45,010 Tot wat de laatste..De Russen die zaten al in Berlijn. 500 00:32:45,010 --> 00:32:53,710 Nou gaan ik heel even een beetje over, want dat laatste was bij de kerf. Of hoe heet dat 501 00:32:53,710 --> 00:32:56,705 Even kijken voor het bandje, want dat is misschien een heel verhaal. Hoever zitten we? 8 minuten. 502 00:32:56,730 --> 00:32:58,480 Oké. Ja 503 00:32:58,480 --> 00:33:01,930 Maar die kerf 504 00:33:02,180 --> 00:33:02,810 Ja 505 00:33:02,810 --> 00:33:10,740 Daar moesten we naartoe. We moesten dagelijks op de fiets van Castricum naar de kerf. 506 00:33:12,240 --> 00:33:16,710 Dat is een afstand. Heel Egmond aan Zee, Bergen 507 00:33:16,710 --> 00:33:17,468 Hoe gingen jullie daarheen 508 00:33:17,469 --> 00:33:17,790 Op de fiets 509 00:33:17,790 --> 00:33:18,530 Ja 510 00:33:18,840 --> 00:33:24,530 Ik heb altijd gezegd: ‘Zolang er nog één Duitser op een luchtband fietst, 511 00:33:24,530 --> 00:33:32,880 rij ik ook.’ Bij ‘Eggels’, een café ergens, bij ‘Rustende jager’. Bij 512 00:33:32,880 --> 00:33:42,080 hier op Bakkum had je ook een commandant, waar een commandant zat. 513 00:33:42,080 --> 00:33:43,510 Naast die doktershuis 514 00:33:43,510 --> 00:33:43,611 Ja 515 00:33:43,612 --> 00:33:43,968 ‘Wokke’ 516 00:33:43,968 --> 00:33:44,070 Ja 517 00:33:44,070 --> 00:33:51,660 ‘Wokke’. Daar woonde ‘Wokke’. Daar had je een commandant. Daar jatte ik de fietsen. 518 00:33:54,100 --> 00:33:58,510 Ik heb altijd op lucht gereden Één keer had ik een Duitse fiets 519 00:33:58,510 --> 00:33:58,678 Ja 520 00:33:58,679 --> 00:34:01,380 Maar dat is een hele andere maat 521 00:34:01,380 --> 00:34:06,790 Die banden zijn breder, de wielen zijn kleiner en er zat 522 00:34:06,790 --> 00:34:08,383 een kist tussen het frame in voor munitie mee te nemen. 523 00:34:08,383 --> 00:34:11,220 Daar liep ik zowat een keertje mee op natuurlijk 524 00:34:11,220 --> 00:34:12,070 Ja 525 00:34:12,070 --> 00:34:19,590 Maar ik zat altijd met die framen (frame van fiets). Het was mij alleen om de banden te doen. 526 00:34:19,591 --> 00:34:19,740 En dan gingen we heen. 527 00:34:19,740 --> 00:34:24,640 Dan had ik ’s morgens was het nog donker als we weggingen, dan nam ik een frame op mijn nek. 528 00:34:24,640 --> 00:34:26,766 En dan gooide ik in die tuintjes, want er woonde geen mens meer in Bakkum. 529 00:34:26,767 --> 00:34:27,210 Wij konden er wel doorheen 530 00:34:27,210 --> 00:34:27,980 Ja 531 00:34:27,980 --> 00:34:34,740 En dan gooiden we in een tuintje af en toe een fiets weg 532 00:34:34,760 --> 00:34:37,160 En dan later gingen jullie die daar weer ophalen of niet 533 00:34:37,160 --> 00:34:40,039 Nee. We hadden alleen de wielen eraf gehaald 534 00:34:40,070 --> 00:34:40,420 Oké 535 00:34:40,420 --> 00:34:46,240 Als we thuis waren. Maar dan sloopte je de wielen eraf en dan nam je een frame de andere dag mee. 536 00:34:46,240 --> 00:34:50,425 En dan bracht je hem weer terug hier of daar naartoe. Je moest van die rommel af. 537 00:34:50,426 --> 00:34:56,920 Het was ons alleen (om) de banden. En mijn vader vertikte het om op die banden te rijden 538 00:34:56,920 --> 00:34:57,510 O ja 539 00:34:57,510 --> 00:35:01,190 Die kwamen van diefstal. Maar hij wou wel die banden hebben 540 00:35:01,190 --> 00:35:09,940 En dan ging hij ze ruilen in het Noorden voor tarwen 541 00:35:09,940 --> 00:35:10,410 Maar jullie. 542 00:35:10,410 --> 00:35:11,116 Dat beschouwde hij niet als diefstal 543 00:35:11,116 --> 00:35:12,430 Nee, precies. Maar jullie beschouwden het sowieso niet als diefstal 544 00:35:12,430 --> 00:35:17,560 Helemaal niet. Maar zo heb ik in die oorlog dat gedaan. 545 00:35:17,560 --> 00:35:29,726 Maar op een gegeven ogenblik moesten we weer van de Mient af. Evacueren naar Uitgeest op de Kleis. 546 00:35:29,727 --> 00:35:33,099 Nou toen was het helemaal geen doen. Toen moesten we evengoed heen. 547 00:35:33,100 --> 00:35:45,130 Dan gingen we met de trein naar Alkmaar en dan elke keer met Bello naar Bergen 548 00:35:45,130 --> 00:35:46,180 Met ‘Bello’ 549 00:35:48,850 --> 00:35:51,029 Dat loco-motiefje. Die locomotief heeft in de bezetting daar gereden 550 00:35:51,030 --> 00:35:54,720 Die bleef gewoon rijden naar Bergen 551 00:35:54,770 --> 00:36:04,039 Ja, en dan heb je allemaal arbeiders, weermachtwerkers(?) 552 00:36:04,040 --> 00:36:05,320 En wat moesten jullie doen in Bergen 553 00:36:05,770 --> 00:36:12,070 In Bergen stapten we uit natuurlijk en dan gingen we naar de Kerf lopen. Daar was ons werk. 554 00:36:12,070 --> 00:36:21,477 En daar gingen we dan heen. En dan kwam je bij Bergen en dan gingen we het strand over. 555 00:36:21,478 --> 00:36:28,631 Zo naar de Kerf toe om te struinen. En dan had je daarvoor stond dan een hele rij. 556 00:36:29,900 --> 00:36:36,450 Allemaal weermachtwerkers. Maar wij waren met vijf man. 557 00:36:36,950 --> 00:36:41,290 En daar stond een Mongool bij die ingang dan. 558 00:36:41,290 --> 00:36:49,940 En die komt controleren voor ‘Ausweis’. Oké. Mijn vader is 559 00:36:49,940 --> 00:36:55,120 er nog bij, mijn broer en mijn persoon en nog met vijf man. 560 00:36:55,660 --> 00:37:02,550 Toen op gegeven ogenblik zeg ik, ik zeg ‘Ik ga wel even naar die Chinees toe.’.Zo zeg ik dat 561 00:37:03,250 --> 00:37:09,161 Dat ik ga naar hem toe. Ik denk dan kunnen we met vijf man want wij moeten alleen het strand op. 562 00:37:09,161 --> 00:37:10,739 Ik loop naar hem toe. Ik zeg: ‘Vijf man. 563 00:37:10,739 --> 00:37:10,961 Rijkswasserbauw.’ (Rijkswaterstaat waarschijnlijk). Arbeider Thijs 564 00:37:10,961 --> 00:37:22,050 wijst.) Het enigste wat die Mongool kon zeggen: ‘Ausweis’ ergens. 565 00:37:22,050 --> 00:37:33,550 Oké. Ik zeg: ‘Nou..’. Ik vertrouwde hem niet, want 566 00:37:33,550 --> 00:37:35,955 je kon nooit zien of ze lachten of huilden die gasten. 567 00:37:37,780 --> 00:37:45,793 Dat mijn vader en Jan die liepen als voor ons uit met z’n drieën of vieren. En zo. 568 00:37:45,794 --> 00:37:59,004 Ik vertrouw het niet. En kijk hij keek zo die kuit van die aan. En hij pakt zo zijn karabijn en o. 569 00:37:59,005 --> 00:38:06,310 Mijn vader razend. ‘Zie je nou wel!’ 570 00:38:06,310 --> 00:38:08,500 Dan schoot hij niet, maar was je twee stappen verder gegaan dan had hij je wel gevlakt 571 00:38:08,500 --> 00:38:08,562 Ja 572 00:38:08,563 --> 00:38:10,290 Want zo was het wel. Want ze keken niet op een mannetje 573 00:38:10,290 --> 00:38:15,750 Nee oké. Maar waarom deed hij dat? Jullie hadden toch je ‘Ausweis’ laten zien of niet 574 00:38:15,750 --> 00:38:15,980 Nee 575 00:38:15,980 --> 00:38:18,130 Hadden jullie geen ‘Ausweis’ 576 00:38:18,130 --> 00:38:24,010 Maar ja. Maar ik denk hij kende ons wel want wij waren de enige die altijd daar overeen gingen. 577 00:38:24,010 --> 00:38:32,780 Dus daar vetrouw je gewoon op, maar ik vertrouwde geen één. Goh 578 00:38:32,780 --> 00:38:36,539 En toen ben je teruggegaan en heb je alsnog je ‘Ausweis’ laten zien 579 00:38:36,540 --> 00:38:40,520 Natuurlijk. Hij had die spuit op je, dan wil je toch wel dacht ik 580 00:38:40,520 --> 00:38:41,280 Ja zeker 581 00:38:41,280 --> 00:38:42,900 Ja zo dus. 582 00:38:42,900 --> 00:38:52,230 Zo dat die dat deed, zeg ik Thijs gebaart met zijn hand.) Nou toen.. Ik ging naar die Chinees toe. 583 00:38:53,570 --> 00:39:00,640 Ik liet zo mijn ‘Ausweis’. Hij keek geeneens op mijn ‘Ausweis’. Hij keek me alleen aan. Dat was goed 584 00:39:01,110 --> 00:39:04,180 Hij keek me niet aan. Zo niet op die ‘Ausweis’ 585 00:39:04,180 --> 00:39:05,958 Nee, ik snap het. Ja 586 00:39:05,959 --> 00:39:09,160 Of je wilt zeggen jongen: ‘Kijk uit’ 587 00:39:09,160 --> 00:39:10,230 Ja 588 00:39:10,230 --> 00:39:16,010 Maar dat was ook zo als wij het strand overliepen, over het strand 589 00:39:16,010 --> 00:39:16,185 Ja 590 00:39:16,185 --> 00:39:20,091 Dan kan je nooit horen, als het bij die bunkers van de duinkant 591 00:39:20,170 --> 00:39:26,950 was, van ‘Ausweis’ of ‘Kentkarte’. Dat kon je niet horen hè 592 00:39:26,950 --> 00:39:29,900 Door de wind niet of 593 00:39:29,960 --> 00:39:33,930 Nee. Wat ze dan deden ‘Prrt pistoolgebaar)’ over je hoofd heen. 594 00:39:33,930 --> 00:39:36,729 Of ‘Prrt’. Eerst was het vreemd, maar toen was ik er gewoon aan gewend 595 00:39:36,730 --> 00:39:40,086 En dan ging je maar eventjes je ‘Ausweis’ laten zien 596 00:39:39,980 --> 00:39:46,055 Ja. Maar dan schoten ze eerst over je heen of voor in de grond 597 00:39:47,020 --> 00:39:47,330 Ja 598 00:39:47,330 --> 00:39:59,520 Dat was heel gewoon 599 00:40:00,340 --> 00:40:02,480 Ja. (overleg cameravrouw en interviewster 600 00:40:05,290 --> 00:40:07,939 Ach er zallen we dingen gedaan zijn die ik moet vertellen 601 00:40:07,940 --> 00:40:13,300 Oké. Wat wilde je zeggen Thijs 602 00:40:13,300 --> 00:40:21,660 Nou dat ik eenmaal, wou ik zeggen, dan heel naar Bergen op de fiets 603 00:40:21,660 --> 00:40:22,340 Ja 604 00:40:22,340 --> 00:40:25,770 Dat was een afstand. Weer of geen weer. Ik moest ernaartoe. 605 00:40:25,770 --> 00:40:34,230 Een keer waren we bij de Fransman was de razzia. Fransman weet je 606 00:40:34,230 --> 00:40:35,910 Nee, Fransman wie is dat 607 00:40:36,680 --> 00:40:42,354 De Fransman, als je naar Bergen aan Zee toe rijd die hoek, bij die boerderij. 608 00:40:42,355 --> 00:40:46,210 Daar staat een boerderij op die hoek 609 00:40:46,210 --> 00:40:47,779 O ja. De laatste. 610 00:40:47,780 --> 00:40:51,790 Je hebt nou een gedenkteken. Daar staan nog wel een paar roestige palen hè. Kunst 611 00:40:52,980 --> 00:40:54,170 Dat is alles ja 612 00:40:54,170 --> 00:41:02,160 Dat is ook een kunst hoor als dat er kunst is, vind ik. Oké. We worden daar tegengehouden 613 00:41:02,160 --> 00:41:02,440 Ja 614 00:41:02,440 --> 00:41:06,769 En we moesten naar binnen. Mijn vader was er toen ook nog. 615 00:41:06,770 --> 00:41:09,600 Dat er toen bij die laatste keer was op de fiets 616 00:41:09,600 --> 00:41:09,940 Ja 617 00:41:09,940 --> 00:41:18,010 Die wou toen terug. Dat had hij gedacht, want dan ging hij natuurlijk waarschuwen. Niet? 618 00:41:18,010 --> 00:41:26,220 Moest ook mee. Hij. Later werden we opgebracht met een heel koppeltje, zullen we opgebracht worden. 619 00:41:27,300 --> 00:41:33,860 Toen komt er een Wit Rus. Dus een krijgsgevangene die daar ook al zat, die de verzorging had. 620 00:41:33,861 --> 00:41:34,222 Ik keek hem aan. 621 00:41:34,223 --> 00:41:36,960 Ik denk: ‘Hé, die kan ik misschien wel even ompraten.’ Ik zeg tegen 622 00:41:36,960 --> 00:41:50,232 hem: ‘Ik heb die kaarten.’ Want ik had mijn ‘Ausweis’ en die papieren. 623 00:41:50,233 --> 00:41:58,120 Hij zegt: ‘Die kaart geven.’ Hij zegt: ‘Mijn kop eraf.’ Ja 624 00:41:58,120 --> 00:42:06,293 Ja. Ik weet het niet hoor. Hij komt toch later. Dat vond ik toch leuk. 625 00:42:06,293 --> 00:42:07,299 Met een paar stukjes brood en weet ik wat aan. Dat kon ik van hem krijgen. 626 00:42:07,300 --> 00:42:23,450 En die anderen werden we allemaal in colonnes gingen we naar Berg aan Zee. 627 00:42:23,450 --> 00:42:23,890 In de eeuwige laan liepen we naar Bergen 628 00:42:23,890 --> 00:42:24,036 Ja 629 00:42:24,037 --> 00:42:31,484 Naar Bergen. Daar komen we, een hele colonne. Mensen stonden daar, mannen en zo allemaal mannen. 630 00:42:31,484 --> 00:42:38,523 Allemaal mannen natuurlijk. En toen kwam er eentje van de stelling af van Bergen aan Zee. 631 00:42:38,712 --> 00:42:43,615 Dat ze moesten ons meteen lossen, die vrij waren. Want wij moesten voor die stelling aan het werk. 632 00:42:43,616 --> 00:42:50,131 Dus toen werd geeneens naar..Wij werden..Maar er waren er die gingen ’s morgens 633 00:42:50,132 --> 00:42:55,279 met een broodje, wat ze nog hadden, naar hun werk en kwamen nooit meer thuis. 634 00:42:55,279 --> 00:42:57,380 Zo ging dat 635 00:42:57,380 --> 00:43:00,530 Ja. Want waar waren die dan naartoe? Waarom op die plaats een razzia? 636 00:43:00,530 --> 00:43:06,040 Waren daar veel mensen die daar langs die Fransman kwamen 637 00:43:08,720 --> 00:43:13,160 Ze kwamen niet alleen bij de Fransman langs maar ze kwamen ook uit Alkmaar vandaan 638 00:43:13,160 --> 00:43:13,599 Ja, ja 639 00:43:13,600 --> 00:43:16,678 Niet uit één punt. Het kon meer straten op 640 00:43:16,678 --> 00:43:16,824 Ja 641 00:43:16,825 --> 00:43:19,170 En er werd bij elkaar gedruppeld 642 00:43:19,170 --> 00:43:21,398 En dat waren allemaal mannen die in Duitsland moesten gaan werken 643 00:43:21,500 --> 00:43:27,690 Die werden zo van de straat afgeplukt. Dan wouden ze werken hier 644 00:43:27,690 --> 00:43:29,480 Ja. Maar ze werkten hier waarschijnlijk ook al voor de Duitsers 645 00:43:29,480 --> 00:43:32,470 Ja ook. Maar dat hadden ze nodig in Duitsland 646 00:43:32,470 --> 00:43:33,160 Ja 647 00:43:34,060 --> 00:43:36,730 Zo ging dat. Maar wij kwamen vrij 648 00:43:36,730 --> 00:43:37,570 Ja 649 00:43:37,890 --> 00:43:39,370 Dus wij gingen daar weer naartoe 650 00:43:39,370 --> 00:43:40,790 En jullie kregen je ‘Ausweis’ teurg 651 00:43:40,790 --> 00:43:42,820 Nou de papieren 652 00:43:42,820 --> 00:43:43,350 Papieren 653 00:43:43,350 --> 00:43:47,361 De papieren kregen we terug en we konden daar aan het werk. Maar hoe wij daar werkten. 654 00:43:47,362 --> 00:43:53,410 Dan had je zou ik zeggen, als je hier de zee had. Hier 655 00:43:53,410 --> 00:43:53,870 Ja 656 00:43:53,870 --> 00:44:02,790 Dan had je hier voor had je dan een plateau 657 00:44:02,790 --> 00:44:03,290 Ja 658 00:44:03,290 --> 00:44:12,094 En dan had je hier een stalling. Die konden schieten over dit plateau heen, waar wij werkten. 659 00:44:12,095 --> 00:44:19,240 Want dat is hoog. Die konden er net overheen schieten. En dan had je de hoge Nol, daar bovenop. 660 00:44:19,240 --> 00:44:25,630 Daar zijn die mongolen, vrijwilligers. Met een stukje schut voor vijf centimeter. 661 00:44:26,410 --> 00:44:27,020 En hier zaten ze ook met vijf centimeter 662 00:44:27,020 --> 00:44:30,410 Wat wil dat zeggen vijf centimeter 663 00:44:30,410 --> 00:44:33,370 Vijf centimeter. Dat waren granaten die zo waren 664 00:44:33,370 --> 00:44:38,680 Waren dat de goede of juist extra slechte? Ik weet het niet 665 00:44:38,680 --> 00:44:42,910 Dat was voor laag geschut geschiet). Je kon er niet bij bomenmeters(bommenwerpers?) komen 666 00:44:42,910 --> 00:44:43,010 Oké 667 00:44:43,010 --> 00:44:45,570 Laag geschut was dat 668 00:44:45,570 --> 00:44:48,790 Waar waren die dan wel voor 669 00:44:49,400 --> 00:44:52,960 Nou dat zal ik je even vertellen. Lekkere jongens. 670 00:44:52,960 --> 00:44:59,350 Die waren voor de bescherming van die bommenwerpers, voor de jagers die van de moffen kwamen. 671 00:44:59,350 --> 00:45:04,230 Want die jagers van die moffen wouden die bommen onder beneden hebben 672 00:45:04,300 --> 00:45:05,300 Oké 673 00:45:06,920 --> 00:45:11,330 Dus wij bennen daar dan aan het werk. Aan het zetten 674 00:45:11,330 --> 00:45:12,300 Wat is dat ‘zetten’ 675 00:45:12,300 --> 00:45:19,310 Aan het planten, aan het zetten om het zand tegen te houden 676 00:45:19,310 --> 00:45:23,690 Gewoon, hoe noem je dat, helmgras planten 677 00:45:24,080 --> 00:45:29,541 En riet om het vast te zetten. Dat het niet doorzakt. 678 00:45:29,541 --> 00:45:30,920 Want ze strofen blind(?) en dan gaat het rollen. 679 00:45:30,920 --> 00:45:40,513 En toen was het op gegeven moment waren we zo aan het werk. En toen komt er een Rus naar me toe. 680 00:45:40,570 --> 00:45:41,658 Dat was de eerste Rus. Ik ben daar aan het steken zo. Daar kan ik een mooi filmpje van laten zien. 681 00:45:43,840 --> 00:45:47,980 Aan het steken 682 00:45:47,980 --> 00:45:49,200 Ja 683 00:45:49,660 --> 00:45:58,440 En die jongens die planten dat erin. Dan komt er een Rus komt naar mij toe. 684 00:45:58,440 --> 00:46:04,710 Ik ken helemaal Russisch niet. Ik versta er geen zak van 685 00:46:04,710 --> 00:46:09,330 Hij keek me aan en zegt: ‘Rabboti, rabotti.’ Zoiets zei hij: ‘Rabotti, 686 00:46:10,090 --> 00:46:14,911 rabotti.’ Ik zeg: ‘goedemorgen Ik zeg Thijs gebaart vragend) ‘Rabotti, 687 00:46:14,912 --> 00:46:22,628 rabotti?’ Hij pakte die graaf uit mijn handen, waar ik gaten mee maak. 688 00:46:22,628 --> 00:46:30,873 Hij zet hem daar neer. Hij ging een bosje helm pakken, waarmee je in de grond dauwt. 689 00:46:30,980 --> 00:46:37,320 Lag niet daar nee, maar hij pakte het helemaal daar. Hij kwam terug en dauwde het in de grond. 690 00:46:37,470 --> 00:46:44,110 Stond hij weer op. Ik denk: ‘Ik ga hem veels te hard. Ik moet saboteren.’ 691 00:46:45,480 --> 00:46:46,290 Dat probeerde hij je duidelijk te maken 692 00:46:46,290 --> 00:46:55,890 Ik had hem door. Oké. We waren daar, maar die kwam af en toe naar me toe. 693 00:46:56,610 --> 00:47:03,970 Op gegeven ogenblik zei ik ook dat ze geland waren bij Frankrij 694 00:47:04,190 --> 00:47:11,040 Amerikanen. Was in die dagen. Zo Engeland, Engeland. 695 00:47:11,040 --> 00:47:17,629 Ik zeg: ‘Amerika.’ [15 augustus 1944 D-day} En dat werd weer verteld aan die Wit Russen. 696 00:47:17,630 --> 00:47:20,370 Mongolen niet hoor. 697 00:47:21,330 --> 00:47:34,150 Maar toen zegt hij dat wij gingen veels te hard met dat werk hè. We gingen veels te hard. 698 00:47:34,440 --> 00:47:40,660 Ongelofelijk. Niet één bommenwerper overdag, honderden bommenwerpers. 699 00:47:41,420 --> 00:47:48,980 In formatie kwamen ze bij elkaar. Echt. Je kan het in boeken lezen. Die kwamen daar overheen. 700 00:47:48,980 --> 00:47:52,648 En waarom daar? Want in IJmuiden hadden ze luchtdoelgeschut. 701 00:47:52,648 --> 00:48:01,570 Dan heb ik het over echt luchtdoelgeschut. Den helder ook, maar daar tussenin niet 702 00:48:01,570 --> 00:48:11,430 Dus ze kwamen hier over in formatie. Ik wees die Rus omhoog. 703 00:48:11,430 --> 00:48:17,933 Ik zeg: ‘Wij..( allemaal gebaren).’ Ik had helemaal geen last met hem. 704 00:48:17,934 --> 00:48:28,680 Ik kreeg later een pakje tabak van ze. Tabak. Ik had dat nog nooit zo gezien. Het was geperst. 705 00:48:29,310 --> 00:48:34,300 Je pakte het uit, je rolde het en dan werd het ruig 706 00:48:34,300 --> 00:48:34,440 Oké 707 00:48:34,440 --> 00:48:39,139 Dat kreeg ik van die Russen 708 00:48:39,140 --> 00:48:39,870 Dus jij had een goede verstandhouding met hem 709 00:48:39,870 --> 00:48:42,620 Met hem. Met hem die kwam elke keer terug 710 00:48:42,620 --> 00:48:47,110 Maar waarom vond hij dan dat je te hard ging? Hij vond dat je de Duitsers moest saboteren 711 00:48:47,110 --> 00:48:47,470 Ja 712 00:48:47,470 --> 00:48:50,300 En dat was eigenlijk wat hij je duidelijk wilde maken 713 00:48:50,300 --> 00:48:55,850 Ja. Dat was het. Hij was duidelijk dat we moesten saboteren. 714 00:48:55,850 --> 00:49:05,340 Maar dat ik zei dat ik wel om mijn huidje dacht en met die bommenwerpers boven me hoofd 715 00:49:05,340 --> 00:49:08,370 Dat je het toch maar liever snel deed 716 00:49:08,370 --> 00:49:09,909 Ja natuurlijk. Ik had helemaal geen haast. Ik werk wel goed, maken dat je wegkomt. 717 00:49:09,909 --> 00:49:18,790 Ik voor mijn eigen huidje. En daarom zei ik ook over die jagers. Die Engelsen, daar waren jagers. 718 00:49:18,790 --> 00:49:23,870 Daar waren die Duitsers, wat ik al zeg, daar had je die stelling. En wij waren ervoor aan het werk 719 00:49:23,870 --> 00:49:24,710 Ja 720 00:49:24,710 --> 00:49:31,057 En dan schreeuwden ze daar: ‘Achtung, achtung.’ Dan moesten we maken dat we wegkwamen. 721 00:49:31,058 --> 00:49:38,700 En dan doken we zo naar beneden, want dan kwamen die jagers vlak over het water. 722 00:49:41,470 --> 00:49:47,157 (Hij stond, maar hun niet?) Ze schoten die poten zowat uit de grond vandaan, waar wij stonden. 723 00:49:47,157 --> 00:49:50,938 En dan was het zooitje er weer overheen. 724 00:49:50,938 --> 00:49:53,268 Nou dan kropen we er weer overheen en dan kon je weer aan het werk. Zo werkten we daar. 725 00:49:53,269 --> 00:49:55,260 Daar konden velen niet tegen 726 00:49:55,370 --> 00:49:55,950 Nee 727 00:49:55,950 --> 00:50:08,960 Die mongoolse stelling, die boven op die van ons staat. Daar beneden heb je die slurft 728 00:50:09,920 --> 00:50:11,300 Ja.De Kerf 729 00:50:11,300 --> 00:50:13,130 De Kern 730 00:50:13,790 --> 00:50:14,999 De Kerf 731 00:50:15,000 --> 00:50:17,320 Daar staat officier die stond zo bij ons. 732 00:50:17,320 --> 00:50:23,790 Wij waren de beste arbeiders die er bestonden daar, want wij wouden wel weg. 733 00:50:23,790 --> 00:50:31,170 Maar die arbeiders bij de bunkers die..Er komt een jager uit het Oosten vandaan. Dus uit Duitsland. 734 00:50:31,770 --> 00:50:38,420 Kaarsrecht naar beneden. Ik denk: ‘Die is aangeschoten.’ Strepen rook. 735 00:50:39,970 --> 00:50:45,570 Die Duitser zegt, stond bij ons, hij zegt: ‘Afgeschossen.’ 736 00:50:45,570 --> 00:50:52,650 Het is ongeveer vijfhonderd meter van ons af. 737 00:50:52,651 --> 00:50:54,582 Ik zat zo te kijken. 738 00:50:56,200 --> 00:51:02,740 Die hele stelling werd van het duin afgeschoten want die rook was het schieten van die jager 739 00:51:02,740 --> 00:51:04,560 Hij werd zo van het duin geschoten. 740 00:51:04,560 --> 00:51:23,847 Die Duitser stond zo te kijken en dan kan je in je handen wrijven. 741 00:51:23,847 --> 00:51:24,969 Dan zie je mensen aan flarden schieten, sta je in je handen te wrijven. Voel je hem 742 00:51:24,970 --> 00:51:25,219 Ja, ja 743 00:51:25,220 --> 00:51:25,677 Zo gaat dat 744 00:51:25,677 --> 00:51:26,800 Zo verhard was je eigenlijk 745 00:51:26,800 --> 00:51:31,320 Het interesseert je geen zak. Ik zal je nog wat vertellen. 746 00:51:31,320 --> 00:51:38,700 Als je zo beneden het duin kwam, had je een bunker. 747 00:51:38,730 --> 00:51:47,720 En die bunkers die op het strand waren, die waren meestal gebouwd voor landing. 748 00:51:48,760 --> 00:51:51,220 Je kon alleen langs de kant schieten 749 00:51:52,000 --> 00:51:55,042 Even denken. Ik snap het niet helemaal. Een bunker staat op het duin 750 00:51:55,200 --> 00:52:00,780 Op het strand. Je had ook bunkers op het strand 751 00:52:00,780 --> 00:52:02,519 Oké. Ook bunkers op het strand. Ja 752 00:52:02,520 --> 00:52:06,460 En die waren zo gebouwd. Als je dit de zeekant had..O pardon er valt iets om) 753 00:52:06,460 --> 00:52:09,500 Nee, maakt niet uit. Ik zet hem even hier neer. Ja 754 00:52:10,650 --> 00:52:13,410 Als je aan deze kant de zee had dan 755 00:52:13,410 --> 00:52:13,588 Ja 756 00:52:13,588 --> 00:52:16,234 Was aan deze kant wel een meter of drie dik 757 00:52:17,420 --> 00:52:17,541 Ja 758 00:52:17,541 --> 00:52:19,240 Voor geschut uit zee vandaan 759 00:52:19,240 --> 00:52:20,300 Oké 760 00:52:20,300 --> 00:52:29,940 En die was zo gesteld, net zoals hier dat kopje, schoot hij zo langs de kust. 761 00:52:29,940 --> 00:52:40,150 Hij kon ietsje zo maar zo. Hij kon niet dat. Dus dat was echt. En wat je nog verder had. 762 00:52:40,150 --> 00:52:42,490 Hij is leeg 763 00:52:43,360 --> 00:52:47,110 Die schoot weer. Zo stonden tientallen 764 00:52:47,110 --> 00:52:47,620 Ja. Ik snap het 765 00:52:47,620 --> 00:52:50,080 Dat de ene schiet langs de ander 766 00:52:50,080 --> 00:52:50,430 Ja 767 00:52:51,650 --> 00:52:51,869 Zo waren ze opgesteld 768 00:52:51,870 --> 00:52:55,420 Ja. Dat waren door de Duitsers 769 00:52:56,300 --> 00:52:58,260 Dat waren Duitsers. Hollanders hadden helemaal geen bunkers 770 00:52:58,260 --> 00:52:59,700 Nee, nee 771 00:53:00,110 --> 00:53:01,310 Dus zo stonden die 772 00:53:02,170 --> 00:53:10,170 Die bunkers. Dat was zwaar weer. Het was ongeveer windkracht zeven/acht. Stormachtig. 773 00:53:10,550 --> 00:53:17,570 De bunker was nog niet klaar, maar de zee stond tegen aan het duin. af en toe. 774 00:53:17,570 --> 00:53:33,360 Dat ik loop zo om die bunker en ik kijk op. Drijfhout en rotzooi. Ik kom terug. 775 00:53:34,260 --> 00:53:42,158 En ik kom in die bunker. Hier had je, zou ik zeggen dan, waar ze konden schieten. 776 00:53:42,159 --> 00:53:48,288 Je kon hem zo zetten. En dan hadden ze er nog planken voor, want dat was nog niet helemaal hard. 777 00:53:48,288 --> 00:53:52,620 Maar tussen die planken kon je kijken. 778 00:53:52,620 --> 00:53:57,650 Toen zeg Cor Druiven, dus die werkte ook bij ons, een Castricummer. 779 00:53:57,660 --> 00:54:00,200 Hij zegt: ‘Thijs, daar komt een lijk aandrijven.’ Ik zeg: ‘Een lijk?’ Ik zeg ‘Ik 780 00:54:00,200 --> 00:54:09,652 kom net van het strand.’ Hij zegt: ‘Hier vlakbij.’ Nou ik stap de bunker uit. 781 00:54:09,652 --> 00:54:22,066 Loop weg en ik loop er zo naartoe. Kijk. ‘Zo die komt van een jager af’. Blus van zijn hoofd af. 782 00:54:22,067 --> 00:54:32,120 Hij was hartstikke vers. Blutsje van zijn hoofd af. Kijken of zijn polsklok. Half vier. 783 00:54:33,010 --> 00:54:37,610 Nou ik loopt terug. Ik zeg: ‘Die is vannacht naar beneden gestort, vanmorgen. 784 00:54:37,610 --> 00:54:40,350 Ze polshorloge stond op half vier. 785 00:54:40,440 --> 00:54:47,280 En hier een blus van zijn hoofd af.’ Dan komt die Rus weer aan ’s morgens. 786 00:54:47,280 --> 00:54:54,290 Wij lopen van het strand van die bunker omhoog. En ik ga weer boven op het plateau en dan komt hij. 787 00:54:54,290 --> 00:55:03,220 Ik zeg: ‘Kameraad!’. ‘Tommy’ Thijs wijst. 788 00:55:03,220 --> 00:55:10,950 ‘Kameraad Tomi, kameraad Tommy.’ Hij vertelt dat tegen die andere Russen. 789 00:55:12,330 --> 00:55:17,110 Ik zie zo een heel stel allemaal naar beneden lopen en kijken, even kijken. Tommy. 790 00:55:18,380 --> 00:55:23,850 Ik zit nog in die bunker. Ik bekijk dat zo tussen die, komt hij naar me toe. 791 00:55:23,850 --> 00:55:32,806 Hij zegt: ‘Geen kameraad.’ Ik zeg: ‘Wel kameraad.’ ‘Geen kameraad.’ Ik zeg: ‘Stik van mij.’Ik 792 00:55:32,860 --> 00:55:42,790 zeg: ‘Wel kameraad.’ Duitsers denken: ‘Wat gaat er nou allemaal gebeuren?’ Ook naar beneden. 793 00:55:42,790 --> 00:55:50,780 En nou.. Dan trokken ze hun jasje uit. En toen was het een Duitser. 794 00:55:50,780 --> 00:55:59,930 Die was ’s morgens om half vier van de snelboot afgeslagen. Geen kameraad, geen kameraad 795 00:56:00,540 --> 00:56:19,033 Later kwam hij. Ik zeg: ‘Oké. Geen kameraad.’ Dat was de Rus. Ja. 796 00:56:19,033 --> 00:56:26,890 We hadden ook wel aardige dingen hoor. Kom je. Allemaal ballen op het strand. Meel. 797 00:56:26,890 --> 00:56:30,940 Amerikaanse patentmeel. Maar wat heb je met een bal meel. 798 00:56:32,190 --> 00:56:37,130 De buitenkant wordt nat en het slaat dicht. Er blijft altijd wel een kern droog. 799 00:56:37,690 --> 00:56:45,356 De Duitsers zien dat, snijden hem open en haalden dat droge eruit. Ja. 800 00:56:45,356 --> 00:56:50,033 Wij hoefden.. Dan konden wij geeneens aan de waterkant komen. 801 00:56:50,033 --> 00:56:50,943 ‘Hollandé, hollandé.’ Anders wordt er geschossen. 802 00:56:50,944 --> 00:56:53,018 En als ze dat zeiden moest je erom denken hè. Want 803 00:56:53,018 --> 00:56:57,220 anders had zo’n kogel een naam en dat hoefde ik niet 804 00:57:01,300 --> 00:57:11,197 Dus dat deed ik niet. Maar ze lieten dat liggen. Dan gingen wij erheen. 805 00:57:11,198 --> 00:57:17,420 Dan had je van die versperringpaaltjes met die ijzeren plaatjes eronder. 806 00:57:17,440 --> 00:57:27,050 Soms was er zo’n plaatje los. Gingen we heen en dan namen we stenen zo. En plaatje. 807 00:57:27,580 --> 00:57:35,170 En dan had je van die kistjes en daar zat springstof in, dynamiet 808 00:57:36,020 --> 00:57:37,380 Lagen die daar zomaar 809 00:57:37,380 --> 00:57:42,130 Die waren bloot gestoven door het wegstuiven van het zand. Aan de taludkant met draden. 810 00:57:43,150 --> 00:57:48,830 Je hoeft niet aan zo een draad te trappen of wat, want ja dan zaten. 811 00:57:48,830 --> 00:57:50,040 Waren dat bommen of zoiets 812 00:57:50,040 --> 00:57:54,310 Dat waren, hoe heet dat, mijnen, landmijnen 813 00:57:54,310 --> 00:57:56,410 Ja, ja 814 00:57:56,410 --> 00:57:59,940 Landmijnen. Dus dan haalden we zo 815 00:57:59,940 --> 00:58:03,140 Maar daar zitten van die nikkelen pijpjes in. 816 00:58:03,290 --> 00:58:07,440 Dat is slachtsas want we waren wel een beetje..Maar die moet je 817 00:58:07,440 --> 00:58:09,778 eruit halen, want o god als die..Maar dan had je net van die blokjes. 818 00:58:12,650 --> 00:58:23,050 En dat is net zeep, van die blokjes zeep. Nou. Dynamiet. Trotyl hoor, geen dynamiet. Trotyl. Geel. 819 00:58:23,050 --> 00:58:29,969 Trotyl. Nou. Dat onder een plaatje, steek aan en een mooie blauwe vlam. Het lijkt wel gas. 820 00:58:29,969 --> 00:58:34,969 Nou en dan nam je een kluit van die deeg. En dan deed je dat erop. 821 00:58:34,970 --> 00:58:39,240 Zout hoefde er niet in, want dat zat wel in het zeewater. Zo 822 00:58:39,770 --> 00:58:42,970 En dan bakte je als het ware je eigen broodjes 823 00:58:42,970 --> 00:58:48,270 Ja. Nou ik bedoel het was heel wat anders, maar je at het natuurlijk 824 00:58:48,270 --> 00:58:48,950 Ja 825 00:58:48,950 --> 00:58:52,080 Maar het was..En ook andere dingen deden we soms 826 00:58:52,080 --> 00:58:52,230 Maar was dat in Bergen of was dat hier in Castricum 827 00:58:52,230 --> 00:58:53,909 Dat was allemaal nog bij die stelling 828 00:58:53,910 --> 00:58:54,810 Allemaal in Bergen. Ja. Allemaal bij die stelling daar 829 00:58:54,810 --> 00:58:56,969 Bij die stelling. Een andere keer kom ik daar aan 830 00:58:59,120 --> 00:59:06,470 Bruinvis, die spoelden er ook veel aan. Dat kwam door die zware explosies in zee. 831 00:59:06,470 --> 00:59:13,260 Ik heb altijd een mes bij me. Nou niet. Anders altijd een mes. 832 00:59:14,020 --> 00:59:22,600 Als er een bruinvis aanspoelde, keek ik of die goed vers was. Stak een mes erin, haal hem open. 833 00:59:23,190 --> 00:59:32,773 En dan haalde ik het lever eruit. Of je nou een varkenslever eet of een bruinvislever. 834 00:59:32,774 --> 00:59:38,695 Dat maakt van smaak weinig uit. In die dagen niet dan. En ik steek lappen spek. 835 00:59:39,950 --> 00:59:43,160 Hier zitten dikke lagen spek zit erop. 836 00:59:44,130 --> 00:59:49,580 Gesneden repen hè. En dan kwam Heinrich aan, een Duitser dan: 837 00:59:49,580 --> 00:59:59,080 ‘Was machen Sie daar?’. Als ik tegen hem zei: ‘Van om te eten. 838 00:59:59,080 --> 01:00:03,800 Want je kon al aan de buitenkant zien welke tanden gevuld moesten worden. 839 01:00:03,800 --> 01:00:07,250 Die was ook zo mager als de pest 840 01:00:07,250 --> 01:00:07,960 Die Duitser 841 01:00:07,960 --> 01:00:09,120 Ja. Dus die had ook honger 842 01:00:09,120 --> 01:00:09,770 Honger ja 843 01:00:10,040 --> 01:00:19,010 Dus ik zeg: ‘Voor de Stiefels. Voor de laarzen.’ A zo! Antwoord Duitser). Ze moesten eens weten. 844 01:00:19,010 --> 01:00:19,730 Lekkere hap 845 01:00:19,730 --> 01:00:26,190 Maar dat wist hij niet 846 01:00:26,190 --> 01:00:28,859 Nee. Als ik dat zeg, nam hij het in beslag 847 01:00:28,860 --> 01:00:29,002 Ja 848 01:00:29,003 --> 01:00:35,091 Dus die lappen namen we mee naar huis. Dan werd het uitgebakken. Had je een hoop traan. 849 01:00:35,091 --> 01:00:41,130 En wat er overbleef, die speklaag, die had je tussen je brood als je nog brood had 850 01:00:41,130 --> 01:00:42,980 Hadden jullie honger 851 01:00:42,980 --> 01:00:46,520 Honger! Je liep te rammelen van de honger natuurlijk 852 01:00:48,050 --> 01:00:51,940 Ja? Terwijl je moest zwaar werk doen 853 01:00:52,240 --> 01:00:57,770 Ja, maar…Dat was ook op een gegeven ogenblik. Want we verdomden het op gegeven moment om te werken. 854 01:00:57,770 --> 01:01:03,030 Ik zeg: ‘We komen niet meer 855 01:01:03,030 --> 01:01:11,178 ‘Als we wel komen, hetzelfde eten als het leger.’ En we kregen het met z’n vijven. 856 01:01:11,178 --> 01:01:13,780 Maar dat was ook weinig hoor of niks 857 01:01:13,780 --> 01:01:15,240 Wat at je 858 01:01:15,240 --> 01:01:22,583 Nou gewoon aardappels of wat. Aardappel. En dan kreeg je zo een stukje brood. 859 01:01:22,583 --> 01:01:28,316 Één zoveel brood, kuch als je jarenlang op het rantsoen kreeg. Dat hoorde ik later dan. 860 01:01:28,317 --> 01:01:37,968 Dus we kregen een stuk kuch. En een honing in een blokje. En een plakje worst. 861 01:01:37,969 --> 01:01:46,800 Zo denk ik voor een week. En dan warm eten dan. Tenminste een paar piepers. Op een gegeven ogenblik. 862 01:01:46,800 --> 01:01:51,189 Ik sta daar met mijn pannetje en ik denk: ‘Wat krijgen we nou? 863 01:01:51,190 --> 01:01:53,244 Waar sta je met je pannetje? Ik moet het voor me zien 864 01:01:53,230 --> 01:01:54,020 Bij de keuken 865 01:01:55,020 --> 01:01:55,970 In Bergen daar 866 01:01:55,970 --> 01:01:57,750 In Bergen bij die stelling 867 01:01:57,750 --> 01:01:58,440 Ja 868 01:01:58,440 --> 01:02:08,550 Ik zo: ‘Wat krijgen we nou?’. Verdomme. Ze hebben die dingen vergeten te schillen. 869 01:02:08,550 --> 01:02:20,413 ‘A so, Pelkartoffels’. Pelkartoffels? Met schil en al eraan zeg. Verschrikkelijk. Nou ja. 870 01:02:20,414 --> 01:02:22,219 Wat doe je met je handen. Dus je prikt alles. Schil ging half naar binnen natuurlijk 871 01:02:22,210 --> 01:02:30,190 Ja. En kreeg je ook betaald 872 01:02:30,930 --> 01:02:35,410 Nou gewoon. Een loontje van de Rijkswaterstaat 873 01:02:35,580 --> 01:02:38,510 En dat kreeg je dan handje contantje of 874 01:02:38,510 --> 01:02:43,630 Nou dat kreeg je toch één keer in je week. Je krijgt toch niet elke dag van je baas je centen 875 01:02:43,630 --> 01:02:47,200 Nee. Tegenwoordig gaat dat per maand overgemaakt op je rekening 876 01:02:47,200 --> 01:02:49,190 Toen was dat niet zo volgens mij 877 01:02:49,190 --> 01:02:52,114 Toen was dat gewoon één keer per week kreeg je dat van je baas 878 01:02:52,000 --> 01:02:52,250 Ja 879 01:02:52,250 --> 01:02:55,520 En je at mee met de Duitsers daar 880 01:02:55,520 --> 01:03:00,260 En dan dus ook nog mensen van..O, dat was dus ook nog wel aardig. Ik heb daar tamelijk lang gezeten 881 01:03:00,260 --> 01:03:11,310 We zitten op een morgen, zitten we aan de kant, aan de Oostkant. Dus je kijkt zo het land in. 882 01:03:12,990 --> 01:03:18,930 Er komt, er komen gewoon overdag bommenwerpers. Dat was gewoon af. 883 01:03:20,860 --> 01:03:23,080 Daar ging een rij Duitsland in en daar kwam er een rij uit. 884 01:03:23,080 --> 01:03:31,870 Het was gewoon een tweebaansweg in de lucht. Echt. En we zitten zo te kijken. Zo het Oosten in. 885 01:03:31,870 --> 01:03:48,271 En zo gaat een jager recht naar beneden. Nou. Ik denk die stort vlak achter duin op het strand. 886 01:03:48,271 --> 01:03:56,810 Onvoorstelbaar. En in ene een knal. Dat wij kruipen het duin op en we kijken zo de zee in 887 01:03:56,810 --> 01:04:03,360 Nou ik zeg: ‘Daar ligt hij.’ Het was één en al vuur. En wat dacht je. 888 01:04:03,360 --> 01:04:18,490 In een ommezien van tijd tel ik nog een jager. Toen waren ze met z’n vieren. Dat was een Duitser. 889 01:04:20,870 --> 01:04:25,965 Een torpedojager die was bij de derde bank aan het mijnen leggen 890 01:04:25,920 --> 01:04:26,600 Ja 891 01:04:29,390 --> 01:04:32,510 En die jager had hem gezien en die dook erop. 892 01:04:32,510 --> 01:04:42,575 Ik heb nooit geweten dat zoiets, zo een schip, zo’n torpedojager zoveel vuur had. 893 01:04:42,575 --> 01:04:50,345 Je zag het schip niet van het schieten. En die jagers die schoten erop. En daar sta je voor. Ja. 894 01:04:50,346 --> 01:04:56,460 Want er zijn voor het schip zijn zo’n streep water. Want die zaten er zo op te kijken. 895 01:04:56,460 --> 01:05:01,440 Er waren kogels en die schieten er achter het schip weer uit. Hij wordt aan flarden gesneden 896 01:05:01,440 --> 01:05:02,170 Zo, zo 897 01:05:02,170 --> 01:05:03,790 En wat deden jullie 898 01:05:03,790 --> 01:05:04,380 Hè 899 01:05:04,380 --> 01:05:06,127 Wat deed dat toen je dat zag 900 01:05:06,090 --> 01:05:12,186 Je kijkt naar een film. Dat maakt mij niks. Maakt mij helemaal niks. Helemaal niks. 901 01:05:12,750 --> 01:05:14,920 Kijken hoe het afloopt 902 01:05:14,920 --> 01:05:15,104 Ja 903 01:05:15,104 --> 01:05:24,834 Ik zit daar te kijken. Drie keer kon hij schieten en toen was het over. 904 01:05:24,834 --> 01:05:27,374 En toen wilde die jagers nog even thuis. Maar er bleef geen span van dat ding over. 905 01:05:31,408 --> 01:05:34,137 Oostenwind, want we zaten te kijken. 906 01:05:34,137 --> 01:05:38,997 Wij zien dat de rubberboot wist er eentje naar beneden te trekken. 907 01:05:38,998 --> 01:05:44,086 En met één man van de zestien man kwam er één levend vanaf. 908 01:05:44,087 --> 01:05:52,044 Die boot, die kwam niet naar de kant want het was een Oostenwind. Hij dreef de zee in. 909 01:05:52,045 --> 01:06:00,670 En van de..De kust kon ook niet schieten, want het was er te kort op. En hij zat te laag 910 01:06:00,670 --> 01:06:06,900 Te kort onder de…Dat ging niet. En toen dreef hij weg. 911 01:06:06,900 --> 01:06:15,102 Het was ongeveer, nou pakweg, een halve kilometer uit de kust. En toen kwam er een sleepboot aan. 912 01:06:15,102 --> 01:06:18,230 En die was er denk ik ook half niet goed, want hij stond in brand. 913 01:06:18,230 --> 01:06:22,419 En een zware explosie en het was gebeurd. Nou 914 01:06:22,420 --> 01:06:24,620 Ook die heeft het niet overleefd 915 01:06:24,620 --> 01:06:33,803 En dan was het weer ‘het verhaal van de dag’. Als je thuiskwam. Een mijnenveger de lucht in. Zo ja. 916 01:06:33,804 --> 01:06:33,899 Zo ging dat 917 01:06:33,900 --> 01:06:36,151 Je zat eigenlijk midden in oorlogsgebied 918 01:06:36,820 --> 01:06:37,924 Ja, maar ja 919 01:06:37,925 --> 01:06:40,334 Je was zelf geen soldaat 920 01:06:40,335 --> 01:06:50,648 Nee maar je ging af en toe. En dan had je dat veld, want daar zat die slurft eruit. 921 01:06:50,649 --> 01:06:55,495 Dan had je zo een hele vlakte en een klein dennenbos. Had je daar. 922 01:06:57,394 --> 01:07:00,314 Je kon het zien dat er vroeger ook zee geweest was 923 01:07:00,520 --> 01:07:05,310 Hier en daar zijn nog iets van vertrokken hout of rotzooi. Dat is inderdaad. 924 01:07:05,310 --> 01:07:10,970 Dan waren ze in die vlaktes waren ze mijnen aan het leggen voor pantserwagens. 925 01:07:10,970 --> 01:07:14,490 Dat waren zulke granaten. Zo ongeveer. 926 01:07:14,490 --> 01:07:20,755 Ik schat ze ongeveer dertig cm). En dan lagen ze zo boven op de kop. 927 01:07:20,756 --> 01:07:25,900 Dan hadden ze een gat gegraven en daar ging een tegel op. 928 01:07:25,900 --> 01:07:29,208 Daar overheen werd een plank gelegd met zo een kruis. 929 01:07:29,230 --> 01:07:34,720 Dus als een pantserwagen ernaast ging, vlak naast dan ging hij even goed. 930 01:07:34,720 --> 01:07:41,860 Maar hij kon een druk hebben ongeveer van honderd kilo. Dus je kon er altijd overheen lopen. 931 01:07:42,140 --> 01:07:43,909 En ze waren daar aan het werk en wij waren aan het duin. Dus dat was. 932 01:07:43,910 --> 01:07:44,060 Verder landwaarts 933 01:07:44,060 --> 01:07:47,928 Ja. Maar je kijkt er zo op. En je kon er zo overheen. Ze waren aan het werk die. 934 01:07:52,510 --> 01:07:56,140 Dat deden de Duitsers hoor. En die lagen dan dingen en dat werd dan weg. 935 01:07:56,140 --> 01:08:00,950 Dus het was echt voor eventueel een landing 936 01:08:01,210 --> 01:08:09,810 En als ze daar met pantserwagens overheen zouden gaan. In ene een klap zeg. Er was er eentje. 937 01:08:10,570 --> 01:08:36,040 Of je hard liep of wat, maar die vloog de lucht in. 938 01:08:37,980 --> 01:08:41,310 Een gat van twee meter diep en vier meter doorsnee. Was helemaal. Die ging echt in gas op 939 01:08:41,310 --> 01:08:41,452 Hoe kwam dat dan 940 01:08:41,452 --> 01:08:41,896 Omdat dat ding afgaat door het gewicht. Als je loopt of hard of weet ik het. 941 01:08:41,897 --> 01:08:42,220 En misschien is er wel zo een ontsteking niet in orde. 942 01:08:42,220 --> 01:08:43,410 Een gat van twee meter diep en vier meter doorsnee. Hij heeft bij Peter af moeten remmen 943 01:08:43,410 --> 01:08:45,500 Wat heeft hij 944 01:08:45,500 --> 01:08:50,579 Bij Peterus heeft hij af moeten remmen. Helemaal niks van over. Die ging in gas op 945 01:08:50,580 --> 01:08:51,450 Ja 946 01:08:51,960 --> 01:08:58,690 En dan weer een ander. Die gek om deze tijd. Dat is de tijd van de meeuwen. 947 01:08:58,690 --> 01:09:00,460 Was ook een grote fout met die meeuwen 948 01:09:00,700 --> 01:09:07,085 Net zoals in Alkmaar enzovoort. Wat ze op die met die nesten en weet ik het allemaal. 949 01:09:07,085 --> 01:09:13,500 Schuld van hier. Daar hadden ze geen last van hoeven te hebben. Maar fijn. 950 01:09:13,500 --> 01:09:17,383 Het is nou de meeuwentijd, de eieren. En elk ei was er één in die dagen. 951 01:09:17,383 --> 01:09:25,661 En dan had je van die kleine dennetjes nog staan aan de kant in het begin. 952 01:09:25,661 --> 01:09:29,200 En er was er één en die probeerde dan Zou ik zeggen die eieren kon je op vlakte zien liggen. 953 01:09:29,200 --> 01:09:34,086 Dan stapte hij van de ene den naar de andere. Hij denkt dan kan je geen landmijnen leggen. 954 01:09:34,087 --> 01:09:42,409 Het was een mijnenveld. En dat ging dan. Maar één keer ging het niet goed. 955 01:09:42,409 --> 01:09:47,760 Want dan hadden ze een mijn ook vlak gelegen tegen het dennetje. 956 01:09:48,350 --> 01:09:51,240 Nou die heb een dag heb hij daar gelegen. 957 01:09:51,240 --> 01:09:54,250 En toen was hij dood natuurlijk, want ze hadden daar geen apparaat om hem op te zoeken 958 01:09:54,300 --> 01:09:59,550 Maar als ik jou hoor vertellen dan waren de Duitsers echt wel de vijand? 959 01:09:59,550 --> 01:10:05,830 Of tenminste dat waren niet jullie kameraden, ook al werkten jullie met ze samen 960 01:10:06,040 --> 01:10:08,330 Als hun iets overkwam. 961 01:10:08,330 --> 01:10:10,800 Het was gedwongen. Je bent gedwongen 962 01:10:10,800 --> 01:10:13,840 Ja precies. Maar jullie hadden geen vriendschap met die Duitsers 963 01:10:13,840 --> 01:10:14,070 Helemaal niet. Nee 964 01:10:14,070 --> 01:10:19,000 Maar dat kan natuurlijk. Als je dagelijks met elkaar ziet 965 01:10:19,000 --> 01:10:24,830 Ja gewoon. Met woorden wel. Nee gewoon. Ik bedoel maar 966 01:10:24,830 --> 01:10:25,520 Je zei ze gedag 967 01:10:25,520 --> 01:10:29,992 Ja natuurlijk. Je maakt je niet gehaat. En vooral niet tussen zo’n leger. 968 01:10:29,992 --> 01:10:34,580 Dan ben je goed verkeerd in de weer 969 01:10:34,580 --> 01:10:37,110 Dus je zei vriendelijk gedag 970 01:10:37,110 --> 01:10:40,760 Nou ja wat je vriendelijk noemt. Zulke dingen wel 971 01:10:40,760 --> 01:10:44,670 Maar ze waren absoluut geen kameraden voor jullie 972 01:10:46,640 --> 01:10:48,972 Nee. Maar ja. Wat ik erop terug wil gaan. 973 01:10:48,972 --> 01:10:55,710 Maar die Russen, die elke keer zo af en toe bij mij kwamen dan. 974 01:10:56,470 --> 01:10:57,360 Dat ze juist mij nou weer uitzochten. Ja 975 01:10:57,360 --> 01:11:09,382 Ja. Op een gegeven ogenblik waren de Russen in Berlijn. En toen was het hier nog niet bevrijd. 976 01:11:09,383 --> 01:11:20,140 Toen kregen we het. Toen komt zo’n Rus. Ik was beneden op het pad. En die krijgsgevangene dan. 977 01:11:20,140 --> 01:11:24,620 En die zit in zo’n wagen met een paardje ervoor. 978 01:11:24,620 --> 01:11:34,760 Huifkarretje als het ware voor de bevoorrading van die bunkers van die krijgsgevangen. 979 01:11:34,760 --> 01:11:40,020 Hij keek me aan, want ik was af en toe in contact met die gast. Toen keek hij me aan. 980 01:11:40,020 --> 01:11:42,518 Ik zeg: ‘Russen, Berlin!’ Ik zeg: ‘Russen, Berlin!’ Met een 981 01:11:42,518 --> 01:11:50,870 knalletje: ‘Russen, Berlin!’. Ik als de sodemieter weg. 982 01:11:50,870 --> 01:11:59,880 Ze dachten misschien dat hij weg was. Toen waren de Russen al in Berlijn 983 01:11:59,880 --> 01:12:00,156 Ja 984 01:12:00,157 --> 01:12:07,396 Toen later toen kreeg ik bericht. Of bericht dat ik weg zou gaan. Dan naar huis. 985 01:12:07,476 --> 01:12:19,997 En toen of ik mee wou met die Russen. Ik ging mee. Dan zijn we het pad afgelopen. 986 01:12:20,683 --> 01:12:30,493 En ik kom daar bij dat huis. Zodra je dat zwarte pad afloopt: biovakantieoord gebouw. 987 01:12:30,494 --> 01:12:39,590 En het eerste huis aan je linkerhand 988 01:12:39,590 --> 01:12:39,830 Ja 989 01:12:39,830 --> 01:12:45,580 Daar zat die officier, die Russische officier in. Maar die had constant altijd een Duitse bij zich. 990 01:12:45,580 --> 01:12:54,100 Altijd. En ik moest met hem mee en ik ging mee. Ik ben toen ook binnen geweest. 991 01:12:54,100 --> 01:12:59,630 Maar die Duitser die bleef op mijn lip. 992 01:12:59,630 --> 01:13:03,350 En ze lieten ons..op gegeven moment kreeg ik een kuch van hem 993 01:13:03,350 --> 01:13:07,430 Dat is het laatste wat ik van hem gezien heb. 994 01:13:07,430 --> 01:13:16,210 Toen gingen ze, dat hoorde ik van Schimmel, de kantonnier, die vertelde. 995 01:13:16,210 --> 01:13:17,820 Wat is dat een ‘kantonnier’ 996 01:13:17,820 --> 01:13:22,449 Die gaat over het strand. En van de Rijkswaterstaat. Die zegt wat er gebeuren moet 997 01:13:22,620 --> 01:13:23,710 Oké 998 01:13:25,390 --> 01:13:34,300 Die zegt: ‘Thijs..’ Hij zegt: ‘Die gaan naar Texel.’ Hij 999 01:13:34,300 --> 01:13:40,430 zegt: ‘En dan had je zo een kleine officier, een Duitser. 1000 01:13:41,890 --> 01:13:50,180 Leanarts heette die. Leanarts. Nijdig rotventje. Ik had nooit last met hem maar goed. 1001 01:13:50,180 --> 01:13:51,559 Hij was niet makkelijk. 1002 01:13:51,560 --> 01:13:55,760 Hij zegt( Schimmel zegt dat): ‘Thijs, hij was geen twee uur op het 1003 01:13:55,760 --> 01:14:03,479 eiland of ze hadden zijn nek er al afgesneden.’ Dat zei Schimmel 1004 01:14:03,480 --> 01:14:04,630 Die kantonnier. Ik heb nog wel een…Nee. Dat kan niet, want die is lang al weg 1005 01:14:04,630 --> 01:14:11,220 Ja. Ja, op Texel is het natuurlijk heel heftig geweest 1006 01:14:11,220 --> 01:14:16,102 Ja. En soms rare dingen. Ik heb er een stuk of vier op een mijn zien lopen. Nee. 1007 01:14:16,103 --> 01:14:22,650 Ik heb ze niet op een mijn zien lopen. Je wordt van de grond gelicht of je hoort een klapper. 1008 01:14:22,650 --> 01:14:26,920 En dan kijk je en dan zie je het. 1009 01:14:26,920 --> 01:14:30,930 Maar echt, maar eentje daar heb ik met aandacht naar zitten kijken. Ik hoor een klap. 1010 01:14:30,930 --> 01:14:35,627 Moeten we natuurlijk even kijken. En we zien een Duitser in een mijnenveld liggen. 1011 01:14:35,627 --> 01:14:41,065 Hoe dat kan, weet ik niet. En er is een Duitser, die komt uit een bunker vandaan uitracen. 1012 01:14:41,066 --> 01:14:48,580 En springt over het hek heen. En die grijpt die vent bij zijn benen. 1013 01:14:48,580 --> 01:14:53,530 En zegt: ‘Hé.’ Ik zeg: ‘Nou jongens, daar gaat de tweede al.’ Verrek. Je zat maar te kijken. 1014 01:14:54,190 --> 01:14:59,660 Hoe is het mogelijk!? Helemaal niks. Hij trok aan zijn been en zo. Toevallig liggen er geen mijnen 1015 01:14:59,660 --> 01:15:08,680 De enigste die ik erop heb zien lopen dat is een hond, een Duitse herder. 1016 01:15:09,120 --> 01:15:14,172 Die liep daar zo en we zitten er zo naar te kijken. En hij loopt zo tegen een walletje op. 1017 01:15:14,172 --> 01:15:16,920 En ‘Wabbes!’, die vloog de lucht in 1018 01:15:16,920 --> 01:15:18,340 Die vloog wel de lucht in 1019 01:15:18,570 --> 01:15:18,899 Die ging wel de lucht in 1020 01:15:18,900 --> 01:15:23,480 Ja. Dus je maakte daar verschrikkelijk veel mee 1021 01:15:23,480 --> 01:15:24,960 Ach wat je meemaken noemt 1022 01:15:24,960 --> 01:15:27,060 En dan kwam je thuis. 1023 01:15:27,060 --> 01:15:32,730 Wat je vandaag de dag ziet. O ja daar zal ik je nog over vertellen. Wel lachen ook. 1024 01:15:32,730 --> 01:15:36,110 Mijn vader ging niet meer mee 1025 01:15:36,110 --> 01:15:37,450 Waarom niet 1026 01:15:37,450 --> 01:15:41,229 In de eerste plaats: de afstand was veels te veel. En hij is ook al op leeftijd. 1027 01:15:41,840 --> 01:15:44,670 En op de fiets was het maar net. 1028 01:15:44,670 --> 01:15:53,420 Hij ging al niet meer mee dat wij eenmaal verhuisd waren naar Uitgeest naar de Kleis. 1029 01:15:53,420 --> 01:15:58,085 Dat werd eerst met de trein en dan met Bello. Dat loco-motiefje 1030 01:15:58,460 --> 01:16:08,430 En dan nog een stuk lopen. Dat werd te gek. Maar zaterdag was ik er. Toen werkte we er ook. 1031 01:16:08,920 --> 01:16:12,979 Maar hij wachtte altijd tot ik thuis was. Hij was altijd nieuwsgierig of ik wat had. Nou 1032 01:16:12,980 --> 01:16:16,730 Of je wat wel had 1033 01:16:16,730 --> 01:16:21,400 Van het strand af. Maar of je door die posten heen kreeg. 1034 01:16:22,130 --> 01:16:29,310 Nou dan had ik op het strand, daar spoelde wel meer aan, dat waren blikken. 1035 01:16:29,310 --> 01:16:38,141 Daar zat ongeveer 3,5 liter vloeistof in. Ik begreep het niet. Want dat blik zaten twee doppen op. 1036 01:16:38,141 --> 01:16:49,900 Dus ik denk eentje voor lucht. Dat het niet klopt of zoiets. Maar ik draai de dop eraf en ik rook. 1037 01:16:49,900 --> 01:16:56,490 Hé, solutie. Nou dan denk ik: ‘Dan kan ik toch banden plakken.’ Ik mijn vinger erin. Ja, vet. 1038 01:16:56,490 --> 01:16:59,020 Benzinelucht. Rubberachtig 1039 01:16:59,020 --> 01:17:06,634 Maar ik denk: ‘Ik weet niet.’ De andere: een hele staaf. 1040 01:17:06,634 --> 01:17:09,289 Ik denk: ‘Dat is fout.’ Ik haalde die staaf eruit. 1041 01:17:09,290 --> 01:17:18,488 Nou ik denk: ‘Maar meenemen naar huis.’ Dus ik neem het mee. Ik nam het mee. 1042 01:17:18,489 --> 01:17:25,940 Dus met Bello, de trein en Uitgeest. Ik had nog een blikje, had ik gevonden. 1043 01:17:25,940 --> 01:17:34,040 En daar zat roomboter in. Maar het was een beetje gassig Dus het was al een tijdje geleden 1044 01:17:34,040 --> 01:17:34,330 Ja 1045 01:17:34,330 --> 01:17:42,370 En ik had nog wat rubberbandjes. Rubber was er ook niet. Dus elke elastieken ding Ik kom thuis. 1046 01:17:42,370 --> 01:17:49,456 Mijn prakkie stond klaar. En ik begin daar aan dat prakkie te eten. 1047 01:17:49,456 --> 01:17:54,100 Mijn vader: ‘Nou, wat zit er in dat blik?’ Ik zeg: ‘Goede boter.’ Nou het stonk een beetje. 1048 01:17:55,040 --> 01:17:58,780 Nou ja gassig naar hout. Hij zegt: ‘Ik vergeef het niet.’ Zo die pollepel erin 1049 01:17:58,780 --> 01:18:14,210 Ik zeg: ‘Ik ook niet.’ Ik ga eten en roer door. En toen greep hij dat apparaat. 1050 01:18:14,210 --> 01:18:15,078 Die pijp met..Hij greep hem. Ik zeg: ‘Kijk uit, want ik weet het niet. 1051 01:18:15,078 --> 01:18:21,109 Het kan wel eens dynamietpatroon wezen.’ Vader zegt) ‘Eruit met 1052 01:18:21,109 --> 01:18:24,890 dat ding!’. Nou ik zeg: ‘Drink eerst even.’ Het kon zo niet. 1053 01:18:24,890 --> 01:18:37,597 Ik moest met dat ding naar buiten. Dus ik neem dat ding. Prakkie opgegeten. 1054 01:18:37,598 --> 01:18:44,459 Boter was wel sterk, was toen. Ik haal voorzichtig dat dingetje eruit. Dat was een ijzer blokje. 1055 01:18:44,460 --> 01:18:58,880 Rond met een punt eraan en een veer. Dus het kon hobbelen. Daaronder slagpen 1056 01:19:00,520 --> 01:19:12,260 Dat als dat indrukt dan barst die bom. Slag. Dan zal er wat in die witte pijpjes zitten. 1057 01:19:12,260 --> 01:19:23,840 Aluminiumpijpjes. Dat knalde dan als je dat..Dus ik haalde voorzichtig dat roostertje eruit. 1058 01:19:23,840 --> 01:19:32,540 Aluminiumpijpje eruit. Dat is het rottigste goed wat er bestaat. Dat waren de bommen. 1059 01:19:32,910 --> 01:19:39,990 Goedkope blikken. Als zo een ding, zo een blik naar beneden valt. 1060 01:19:40,170 --> 01:19:47,330 En dan vallen ze net door het gewicht door het dak heen. Dan brand alles. 1061 01:19:48,080 --> 01:19:58,950 Dat rubber en die olie, die dieselolie of benzine dat vlamt overal tegenaan. Alles brandt. 1062 01:19:58,950 --> 01:20:01,390 Verschrikkelijk spul 1063 01:20:01,590 --> 01:20:05,440 Maar werd jij dan niet gecontroleerd inderdaad vanaf het strand naar huis? 1064 01:20:05,440 --> 01:20:09,840 Hoe nam jij dat soort spullen mee 1065 01:20:09,840 --> 01:20:17,270 Je moest er rekening mee houden. Ik hield soms rekening met de wind. Welke kant. 1066 01:20:17,600 --> 01:20:19,440 Je het wegstopte 1067 01:20:20,020 --> 01:20:21,780 Nee. Voor de lucht 1068 01:20:21,780 --> 01:20:22,440 Ja, ja 1069 01:20:22,440 --> 01:20:31,350 Als de wind van die kant afkwam, dan moest ik maken dat die wacht ook aan die kant was. 1070 01:20:31,350 --> 01:20:41,100 Dat als die gasolie wat had, dat die de lucht ingaat. Daar moest je allemaal rekening mee houden 1071 01:20:41,100 --> 01:20:44,860 Ja. Oké. We stoppen heel even. 1072 01:20:44,860 --> 01:20:49,930 Want het bandje...Jij zei: Ik keek altijd naar welke post ik moest.’ Waar waren die posten? 1073 01:20:49,930 --> 01:20:51,640 Bij Bergen aan Zee 1074 01:20:51,640 --> 01:20:57,920 Bergen aan Zee. Direct aan. Zodra je eruit kwam. Uit dat spoortje vandaan 1075 01:20:58,810 --> 01:20:59,230 En dan moest je je ‘Ausweis’ laten zien 1076 01:20:59,230 --> 01:21:01,090 Natuurlijk. Anders kan je niet verder 1077 01:21:01,090 --> 01:21:07,320 Anders kan je niet verder. Daar zei ik ook dat ik het strand afwou. Daar stonden ze al 1078 01:21:07,320 --> 01:21:07,670 Ja 1079 01:21:07,670 --> 01:21:07,993 En meestal Mongolen 1080 01:21:07,994 --> 01:21:08,590 Ja, ja. Die lieten ze dat werk doen 1081 01:21:08,590 --> 01:21:15,170 Ja. Daar had ik echt een hekel aan 1082 01:21:15,170 --> 01:21:25,208 En waren er niet meer mensen van het verzet die geïnteresseerd waren in wat jullie wisten? 1083 01:21:25,209 --> 01:21:25,569 Of zagen daar 1084 01:21:25,570 --> 01:21:30,040 Ach, verzet. Ik bedoel daar keek ik soms ook raar naar. Mijn broer was ook bij het verzet. En. 1085 01:21:31,000 --> 01:21:35,400 Maar je keek er raar? Wat wou je zeggen 1086 01:21:35,400 --> 01:21:42,606 Nou daar keek ik soms ook raar tegenaan. Maar het kwam daar op neer. Je hebt het nou over verzet. 1087 01:21:42,607 --> 01:21:50,410 Ik had ook blikken, spoelden eraan. Dat was op z’n Duits was dichtgeplakt. Dus het was waterdicht. 1088 01:21:50,410 --> 01:21:57,832 Ik haalde het open. Daar stond: ‘Achtung, Springkoppen.’ Dus het was Duits. 1089 01:21:57,833 --> 01:22:01,650 Dan zaten er vier dingen in 1090 01:22:01,650 --> 01:22:17,408 Oké. Ik woonde op de Kleis. Ik nam die dingen mee, want ik nam springstof mee. En ik had het daar. 1091 01:22:17,408 --> 01:22:24,215 Ik denk: ‘Wat ik doe’. Meestal elke nacht kwamen er treinen met oorlogsmateriaal over die lijn heen. 1092 01:22:31,010 --> 01:22:31,847 En die gingen zo bij Uitgeest op naar IJmuiden toe en zo. 1093 01:22:31,848 --> 01:22:34,681 Ik denk: ‘Wat ik doe, ik dauw zo een ding tussen de 1094 01:22:34,681 --> 01:22:39,260 rails in.’ Dus als die hem raakt, barst hij uit elkaar. 1095 01:22:39,260 --> 01:22:42,710 Zo eraan als ze die wissels omgooien. 1096 01:22:43,960 --> 01:22:49,580 Ik denk: ‘Zo ik zal wel een trein op een hoop laten lopen.’ Toen 1097 01:22:49,580 --> 01:22:52,443 was er om Krommenie hadden ze ook een stuk trein laten springen. 1098 01:22:52,443 --> 01:22:56,380 Dan gingen er een stuk of tien tegen de muur 1099 01:22:56,380 --> 01:22:57,950 Ja 1100 01:22:59,410 --> 01:23:01,650 Hier bij Castricum 1101 01:23:03,770 --> 01:23:11,300 Ik denk: ‘Thijs, als ze dat willen doen, laat dan in godsnaam één vliegtuig 1102 01:23:11,300 --> 01:23:16,310 dagelijks een bommetje hier of daar op vallen.’ Hierbij het tunneltje of zoiets. 1103 01:23:16,310 --> 01:23:21,219 Of daar op de kruising. Waarom bennen die mensen gestorven? Waarom 1104 01:23:21,220 --> 01:23:29,970 Ja. Je bedoelt dat het verzet eigenlijk niet veel effect heeft gehad en wel steeds. 1105 01:23:29,970 --> 01:23:39,380 Diegene die dat neerlegt, hebt geen last. Maar die er niks mee te maken heb. Hier op de hoek. 1106 01:23:40,390 --> 01:23:44,470 Hier bij Castricum ook. Lieten ze zich allemaal aardappelen halen, die mensen. 1107 01:23:44,470 --> 01:23:46,400 Met karretjes en dingetjes. 1108 01:23:46,400 --> 01:23:54,100 Wachten dat er genoeg stonden en dan werden ze stuk Maar degene die dat gedaan heeft, heeft geluk 1109 01:23:54,100 --> 01:23:59,070 En dat zag jij toen al in 1110 01:24:00,030 --> 01:24:00,810 Ja 1111 01:24:02,300 --> 01:24:08,180 Ja. Dat is net zoals die vliegtuigen die in zee storten. 1112 01:24:08,180 --> 01:24:11,590 Jongens, ze komen je niet halen van de overkant. 1113 01:24:11,590 --> 01:24:22,280 En dan dachten die Russen, die dachten ook dat ze daar op Texel hulp kregen van deEngelsen. 1114 01:24:22,280 --> 01:24:24,360 Het was alleen de bedoeling. 1115 01:24:24,360 --> 01:24:31,390 Het enigste wat ze niet te pakken konden krijgen dat was aan deze kant, die bunkers. 1116 01:24:31,390 --> 01:24:37,163 Dus ze konden aanvoer. De Duitsers kregen aanvoer van die kant. 1117 01:24:37,163 --> 01:24:40,680 En het was maar een klein kunstje geweest om dat plat te houden 1118 01:24:40,680 --> 01:24:43,500 Als ze van de Engelsen wel hulp hadden gehad? Ja 1119 01:24:43,500 --> 01:24:43,803 Over één kant 1120 01:24:43,803 --> 01:24:43,850 Ja 1121 01:24:43,850 --> 01:24:44,690 Hadden zo een slag (kunnen winnen??) 1122 01:24:45,660 --> 01:24:45,950 Ja 1123 01:24:45,950 --> 01:24:57,734 Ik ben misschien een beetje mallig. Maar dat had ik. Er zijn zoveel dingen. 1124 01:24:57,734 --> 01:24:59,990 Dat ik zeg: ‘Ja, had dat gehoeven?’ 1125 01:24:59,990 --> 01:25:06,470 Ik deed dat niet. Dan zeg je: ‘Je zwamt uit je duim?’. Helemaal niet! 1126 01:25:06,470 --> 01:25:14,490 Want dan kom je over, dan ben ik er helemaal niet meer wat zou ik zeggen..Dan kom je 1127 01:25:14,490 --> 01:25:20,300 over tien jaar of dan kom je over vijf jaar zal ik je dezelfde verhalen vertellen. 1128 01:25:20,510 --> 01:25:27,006 Ik heb hierboven honderden foto’s. Grijp je een boekje en laat je me een foto zien. 1129 01:25:27,007 --> 01:25:33,860 Ik zal je een verhaal vertellen wat erin staat. En dat komt omdat ik hartstikke slecht zie. 1130 01:25:33,860 --> 01:25:41,050 Ik was al een tijdje terug was ik weer blind. Nou kan ik je weer een beetje bekijken. 1131 01:25:41,050 --> 01:25:46,389 Er zit alleen een druppel voor en die is als een klok gaat die heen en weer 1132 01:25:46,390 --> 01:25:49,520 Maar doordat je zo slecht ziend was. 1133 01:25:49,520 --> 01:25:53,840 is de computer goed gebleven. Ik moest het vastleggen 1134 01:25:53,840 --> 01:25:54,060 Ja 1135 01:25:54,060 --> 01:25:56,920 Dat zegt een verslaggever 1136 01:25:58,160 --> 01:25:58,409 Jij kan het niet opschrijven 1137 01:25:58,410 --> 01:25:58,656 Nee 1138 01:25:58,656 --> 01:26:09,747 Ik kan wel schrijven. Blokletters. Maar lezen nee. En toch als je naar buiten kijkt. 1139 01:26:09,748 --> 01:26:15,258 Ik heb echt helemaal geen opleiding gehad. Maar als je naar buiten kijkt daar al die stoelen en zo. 1140 01:26:15,259 --> 01:26:21,720 Die heb ik allemaal gemaakt uit drijfhout. Kijk je hier naar het zonnescherm. Komt uit drijfhout 1141 01:26:21,720 --> 01:26:22,816 Geweldig ja 1142 01:26:22,816 --> 01:26:33,403 Ja. Zelfs. Het is wel aardig, want ik zeg: ‘Ik trouw nooit.’ Maar de natuur is sterker. 1143 01:26:34,744 --> 01:26:40,717 En dat ik eenmaal getrouwd was, moest ik zelf de meubeltjes maken. Meeste uit allemaal drijfhout. 1144 01:26:40,717 --> 01:26:42,304 Maar het leukste is, of het leukste, aardig. 1145 01:26:42,305 --> 01:26:53,865 Dat mijn vrouw eenmaal in verwachting was en we kregen hulp. En toen had ik ook een commode gemaakt. 1146 01:26:54,332 --> 01:27:03,570 Rechtstandig. Boven stukken blatium. Dat is een soort vloerbedekking, was dat 1147 01:27:03,830 --> 01:27:14,990 Als zeil, want verf had ik niet. Ik maakte twee laatjes eronder. Nee, een laatje eronder. 1148 01:27:14,990 --> 01:27:24,830 En eronder een plankje. Dan kon ze kleertjes. En twee deurtjes zo. 1149 01:27:24,830 --> 01:27:29,790 Maar als de hulp het laatje opentrok, dan schoot ze altijd in een lach. 1150 01:27:29,790 --> 01:27:35,960 Want aan de binnenkant stond: ‘Schotse whisky’, want die had ik van whisky kistjes gemaakt 1151 01:27:35,960 --> 01:27:42,833 Ja. Dus zo. Je hebt eindeloos..En toch eventjes vertellen. Want hoe nam je dat dan mee? 1152 01:27:42,834 --> 01:27:46,720 Gewoon in je broekzak alle spullen die je van het strand haalden 1153 01:27:47,410 --> 01:27:49,560 Nou dat hout. Dat was dan zo 1154 01:27:49,560 --> 01:27:51,860 Ja, maar in de oorlog. Toen het niet mocht 1155 01:27:51,860 --> 01:27:58,110 Tussen je goed in. Melkpoeder, ook volle melkpoeder. Wist ik ook, maar je kon niet alles meenemen 1156 01:27:58,110 --> 01:27:59,530 En werd je nooit betrapt 1157 01:27:59,530 --> 01:28:00,340 Nee 1158 01:28:01,000 --> 01:28:08,940 Ik ben nog nooit. Nou wel eens. Ik heb één keer een kleine rubberboot meegenomen. 1159 01:28:08,950 --> 01:28:15,290 Rubber maar van dat dunne zeil. Het was een hele kleine. En die kwam uit een jager vandaan. 1160 01:28:15,620 --> 01:28:19,640 En die nam ik mee achter op de fiets. Die kwam door de controle heen. 1161 01:28:19,640 --> 01:28:24,913 Ik had hem helemaal dichtgevouwen. Ook in een zak had ik hem. 1162 01:28:24,914 --> 01:28:33,380 Maar wij hadden altijd als kaftent, om in te eten zou ik zeggen dan, hadden we een linnen tentje. 1163 01:28:34,170 --> 01:28:40,980 En die Duitsers kenden daar allemaal dat linnen tentje. En ik kom bij de post. 1164 01:28:40,980 --> 01:28:45,430 Hij zegt: ‘Was machen Sie daar?’ Ik zeg: ‘Ganz kaput’. Dat moet gemaakt worden. 1165 01:28:45,431 --> 01:28:48,950 Zo heb ik dat bootje meegenomen 1166 01:28:49,130 --> 01:28:49,860 Ja. Oké 1167 01:28:50,370 --> 01:28:57,185 En daar zat een zuurstofflesje aan. En die vuur stuurt het, want hij was vol. 1168 01:28:57,490 --> 01:28:59,082 Want dat ding hebben ze naast hun liggen 1169 01:28:59,270 --> 01:29:05,450 Net zoals een parachute. Maar zodra ze in zee komen, trekken ze dat ding open. Die zit vol. 1170 01:29:05,450 --> 01:29:11,190 Maar ik zat er mee. Toen heb ik die zuurstoffles eraf gesneden. 1171 01:29:11,190 --> 01:29:20,545 En weetje waarvoor ze die gebruikten? Hij is mee geweest naar Uitgeest. 1172 01:29:20,545 --> 01:29:26,930 Hebben ze er stukken van gesneden voor zeiltjes voor in de kinderwagens en zo 1173 01:29:26,930 --> 01:29:27,840 Oké. Ja mooi 1174 01:29:27,840 --> 01:29:28,200 Plaszeiltjes 1175 01:29:28,200 --> 01:29:34,730 O ja! En waar ik ook zo benieuwd naar ben is: Hoe dat contact was tussen jou en die andere vier? 1176 01:29:37,290 --> 01:29:37,569 Want jullie waren dus altijd met z’n vijven 1177 01:29:37,570 --> 01:29:40,151 Ik beland elke keer weg. Dan krijg je een ander 1178 01:29:41,090 --> 01:29:43,950 En had je daar wel een band mee met die mensen 1179 01:29:43,950 --> 01:29:48,180 Nou ja ik bedoel. Misschien ben ik een beetje grof. 1180 01:29:48,180 --> 01:29:55,640 Maar dat was net zoals Piet Valkering zou ik zeggen. Cor Druiven, Piet Valkering en Schimmel dus. 1181 01:29:55,640 --> 01:29:59,860 De zoon van Schimmel. Van die kantonnier. (camera even uit 1182 01:29:59,860 --> 01:30:07,126 Ja, noem maar op. Maar dan kwam Piet Valkering. Dat is ook een Castricummer, was dat. 1183 01:30:07,127 --> 01:30:18,290 Die zal er ook wel niet meer wezen. Want ik ben nogal oud. We komen aan in Bergen met Bello. 1184 01:30:19,060 --> 01:30:33,890 We stappen uit op een maandag. Het was een rij bommenwerpers. Kwamen echt. Het is ongelofelijk. 1185 01:30:33,890 --> 01:30:36,820 Het is echt als vliegen. Zoveel. 1186 01:30:36,820 --> 01:30:42,138 En toen zegt hij:’Thijs, kijk nou!’ Ik zeg: ‘Jij..’ Hij dronk ook nogal veel. 1187 01:30:42,139 --> 01:30:48,660 Ik zeg: ‘Jij hebt gister je griet een beurt gegeven en nou krijgen we hem.’ Hij zegt: O ja? 1188 01:30:49,310 --> 01:31:00,230 O ja?’ Hij stapt in Bello en ging weg. Ik heb hem niet meer gezien. Zo ging dat. Echt. 1189 01:31:00,230 --> 01:31:08,730 Geloof me of geloof me niet 1190 01:31:09,760 --> 01:31:10,059 En waarom bleef jij wel 1191 01:31:10,060 --> 01:31:15,980 Wat moest ik anders? Evengoed ik prakiseerde er niet over. Ik had af en toe nog eens wat. 1192 01:31:15,980 --> 01:31:30,452 Ik had tenminste nog wat. Ik heb een beetje boter. Ik zeg wat ik ook deed. 1193 01:31:30,453 --> 01:31:40,030 Blokken paraffine nam ik mee. En dan ging ik heen En had ik thuis een fietspomp. 1194 01:31:40,030 --> 01:31:51,290 Die is zo hè. Afgezaagd dan. En die dop eraf. Dus je hebt een pijp. Stukje hout. 1195 01:31:52,310 --> 01:31:53,382 Katoen haalden we eraf. Stuk of vijf draadjes erin gedropt. Punaise, katoentje. Pijpje erop. Zo. 1196 01:31:53,383 --> 01:32:01,190 Goed in het midden vastzetten. En dan paraffine. Even goed laten warm maken 1197 01:32:01,190 --> 01:32:04,400 En dan goot ik dat erin. Zo eerst een beetje. 1198 01:32:05,760 --> 01:32:08,340 En als het dan eenmaal vastzat, gieten we hem helemaal vol. 1199 01:32:08,340 --> 01:32:15,282 Nou en als het dan goed koud was, dan haalde je dat eraf. Punaise vloog er wel af. Nou. 1200 01:32:15,282 --> 01:32:22,644 Dan ging je hem warm maken en trok je hem eruit. Want we hadden geen elektriciteit meer. 1201 01:32:22,645 --> 01:32:31,490 Dan zette je het op tafel. Dat ging niet. Hij was zo zwart als de pest, want dat loefde. 1202 01:32:31,880 --> 01:32:41,030 Dus dat ging niet. Gasolie ook geprobeerd. Want ik had gasolie genoeg van het strand. Ging ook niet. 1203 01:32:41,570 --> 01:32:49,387 Loefde ook als de pest. Kon je elkaar ook niet meer zien. Of je zat met een zwarte neus van de loef. 1204 01:32:49,387 --> 01:32:49,818 Zulke dingen dacht je toen 1205 01:32:49,880 --> 01:32:55,010 En toen de oorlog afgelopen was. Kan je dat nog herinneren? Hoe liep het af voor jou 1206 01:32:58,960 --> 01:33:01,350 Ik kwam natuurlijk, ik bleef bij de kust 1207 01:33:01,350 --> 01:33:01,502 Ja 1208 01:33:01,502 --> 01:33:06,910 Kan je het nog herinneren? Hoorde je..Hoe wist je dat het afgelopen was 1209 01:33:07,780 --> 01:33:12,550 Nou. Ik bedoel je krijgt die feesten en weet ik het allemaal. Maar ik ging meteen. 1210 01:33:12,550 --> 01:33:18,310 De laatste die kuch kreeg. Toen was het bij mij over. Toen was het gebeurd. 1211 01:33:18,311 --> 01:33:22,480 Dan ging ik niet meer heen. Over 1212 01:33:22,480 --> 01:33:24,019 Toen je die kuch van die Rus kreeg 1213 01:33:24,020 --> 01:33:28,930 Ja, ja. Dat was het laatste. Ik zeg van de week nog. 1214 01:33:28,930 --> 01:33:34,984 Ik zeg tegen mijn vrouw nog: Volgens mij was dat het galgenmaal.’ Dat hij me bedankte. 1215 01:33:34,985 --> 01:33:41,170 Vermoedelijk hoor. Ik weet het niet. Dat is zwammen van me misschien 1216 01:33:41,170 --> 01:33:42,840 Maar jij ging toen ook niet meer 1217 01:33:42,840 --> 01:33:43,830 Nee 1218 01:33:43,830 --> 01:33:45,110 Waarom niet 1219 01:33:45,320 --> 01:33:48,440 Nou ik praktiseerde er niet over. Ik kreeg hier me werk. 1220 01:33:48,440 --> 01:33:54,210 Ik was verplicht om daar naartoe te gaan toen. Dus daarom. 1221 01:33:54,330 --> 01:33:57,364 En na de oorlog ging ik hier weer aan de kust. En daar heb ik een leuk filmpje van. 1222 01:33:57,365 --> 01:34:05,530 En dan ben ik ook in die jaren ben ik veertig jaar strandvonder geweest 1223 01:34:05,530 --> 01:34:11,709 In die jaren heb ik acht mensen uit zee gehaald. Want ik heb dat wel eens gevraagd aan mijn vrouw. 1224 01:34:12,460 --> 01:34:15,300 Ze zegt: ‘Acht.’ Waarvan twee dood. 1225 01:34:15,750 --> 01:34:20,670 Daarentegen heb ik er ook wel een stuk of acht uitgehaald van zelfmoord. 1226 01:34:20,960 --> 01:34:27,950 En uit al die zestien die ik zo een beetje uit zee gehaald heb. Dooien, levenden. 1227 01:34:27,950 --> 01:34:30,891 Oké. Zijn er twee geweest die me bedankt hebben. 1228 01:34:30,891 --> 01:34:37,236 Dat is Heliomare, waar ik een vrouw uit haalde(?). Die het later nog overleefde dan. 1229 01:34:37,236 --> 01:34:43,670 Die heb ik helemaal naar, hoe heet het, Rode Kruis ziekenhuis gebracht. Verhaal apart. 1230 01:34:43,670 --> 01:34:49,520 En ook ja hier. Wie hebt me nog meer bedankt? 1231 01:34:49,520 --> 01:34:54,100 O dat mannetje uit Krommenie met zo een portemonnee open. 1232 01:34:54,100 --> 01:35:01,040 Dat is de tweede, hoeveel geld krijg je van me, ik zeg ‘Niks’ 1233 01:35:00,890 --> 01:35:02,730 Je bent dus altijd op het strand gebleven. 1234 01:35:02,730 --> 01:35:07,710 Je hebt ook altijd risico’s blijven nemen om mensen te blijven redden in de zee 1235 01:35:07,710 --> 01:35:12,500 Ja, maar je wordt wel een beetje rouwig. 1236 01:35:13,220 --> 01:35:20,549 Want ik maakte het ook wel mee dat er eentje… Nou de badman hier ook in Castricum. Afijn. 1237 01:35:20,550 --> 01:35:34,534 Verdrinken is een ongeval. En die heb ik er dan ook uit. Vier dagen later spoelde hij aan. 1238 01:35:34,534 --> 01:35:35,969 Hij riep mij, hij zei: ‘Thijs, ik zag een hand boven 1239 01:35:35,970 --> 01:35:41,531 water.’ Maar ze zeggen het overal en doen het niet. 1240 01:35:41,532 --> 01:36:02,440 Maar fijn. Ik ga er naartoe driehonderd meter verder van Castricum af van het Noorden. 1241 01:36:02,440 --> 01:36:06,550 En ik zie een hand boven water. En ik ga de zee in en ik trek hem eruit. 1242 01:36:06,550 --> 01:36:11,010 Ik zeg: ‘Kom op!’. Want een brancard hadden we al meegenomen van de reddingsbrigade. 1243 01:36:11,011 --> 01:36:13,779 Het was een roestig ding want het was net zo vlak na de oorlog zo een beetje 1244 01:36:13,780 --> 01:36:22,056 We hadden nog niks. En ik zeg: ‘Pak op!’. Hij zegt: ‘Ja, nee!’. Mensen zijn zo bang. 1245 01:36:22,057 --> 01:36:23,800 Lijkenvergiftiging. Ik zeg: ‘Man maak het, het is nog hartstikke vers’. Kom je bij de slager binnen. 1246 01:36:23,800 --> 01:36:24,835 En hij pakte hem op. Eerst nog een paar stukken papier. 1247 01:36:24,835 --> 01:36:31,350 Hij lag op een brancard en ik loop géén honderd meter. Het was een Egmonder. 1248 01:36:31,410 --> 01:36:33,449 Hij zegt: ‘Jongens, zet hem nog even neer!’ Ik zette hem neer. 1249 01:36:34,740 --> 01:36:40,317 Ik denk: ‘Wat moet hij nou?’ Want onder, nou heb je apparaten om geld te 1250 01:36:40,420 --> 01:36:46,160 zoeken, maar toen moest je kijken wat er bloot spoelde, vond hij een cent. 1251 01:36:46,660 --> 01:36:49,040 We lopen nog geen honderd meter verder. 1252 01:36:49,040 --> 01:36:58,670 Hij zegt: ‘Onze jongen, zet hem nog even neer.’ Ik zette hem neer. Één dubbeltje. 1253 01:36:58,670 --> 01:37:00,510 Dat was een rit van elf centen met een lijk 1254 01:37:00,510 --> 01:37:06,200 Dat is hem 1255 01:37:07,880 --> 01:37:08,490 Ja 1256 01:37:08,490 --> 01:37:09,079 Lees het in het boekje 1257 01:37:09,080 --> 01:37:11,300 Ja, ik heb het gelezen. Het komt me wel bekend voor. 1258 01:37:11,300 --> 01:37:16,310 Maar als ik nog eventjes want daar gaat nou eenmaal ons onderzoek over hè. Als je nou terugkijkt 1259 01:37:16,310 --> 01:37:21,263 op die vijf jaar oorlog hè. Je was vijftien toen hij begon en je was twintig toen hij afliep. 1260 01:37:21,264 --> 01:37:27,228 Wat heeft dat…Heb je nou dingen dat je achteraf gedacht 1261 01:37:27,229 --> 01:37:30,810 hebt: ‘Dat heb ik nou spijt van dat ik dat gedaan heb’ 1262 01:37:30,810 --> 01:37:36,820 Ik heb nergens spijt van. Het is mijn wil geweest 1263 01:37:36,820 --> 01:37:41,350 Ja. En heb je ook het idee: ‘Hoe heeft die periode mij gevormd? 1264 01:37:41,660 --> 01:37:42,080 Wat 1265 01:37:42,560 --> 01:37:48,128 Die periode hè, wat je allemaal meegemaakt hebt in de oorlog, hoe heeft dat jou als persoon gevormd? 1266 01:37:48,129 --> 01:37:48,680 Kan je daar. 1267 01:37:48,680 --> 01:38:02,340 Ik beschouw een oorlog: dat is een afslachting van 1268 01:38:02,340 --> 01:38:05,880 mensen en materialen, om weer opnieuw te beginnen. 1269 01:38:05,960 --> 01:38:16,511 Als je een hele overproductie krijgt, onverschillig wat, krijg je rottigheid. Overal mee. 1270 01:38:16,511 --> 01:38:22,770 De boel moet weer gevlakt worden maar als je ertussen zit, ben je de pineut 1271 01:38:23,440 --> 01:38:28,880 Je zegt eigenlijk: ‘Een oorlog is, dat is bijna niet te voorkomen? 1272 01:38:29,150 --> 01:38:33,878 Is niet te voorkomen dan. Maar spijtig. 1273 01:38:33,878 --> 01:38:39,460 Ik zeg toch net zoals ik die mongolen van die stelling afriep. 1274 01:38:39,460 --> 01:38:44,868 Kan je in je handen wrijven van: ‘Dat gaat lekker.’ Dat ruimt lekker op. 1275 01:38:44,869 --> 01:38:49,750 Nog voordat ik daar kwam, toen hoorde ik van één: ‘Dat heb ik 1276 01:38:49,750 --> 01:38:55,535 echt niet gezien.’ Er was een bommenwerper in zee gestort daar. 1277 01:38:58,540 --> 01:39:07,090 Net voor die strekdammen, net voor die dijkrag Petten. Kampen daar bij Petten. Gloed. 1278 01:39:08,170 --> 01:39:14,640 Hij zegt: ‘Die jongens weten in een rubberbootje te komen.’ Net zoals dat peddeltje ook hè? En die 1279 01:39:14,640 --> 01:39:20,453 mongolen die daar bij ons, waar ik het nou over had, die schoten hem aan flarden, die rubberboot. 1280 01:39:20,453 --> 01:39:27,060 Voordat we aan kant kwamen. Er weet er nog eentje op die strekdam te komen. 1281 01:39:27,060 --> 01:39:32,480 Strekdammen zijn die, die in zee zijn. Die werd ook de zee ingeschoten. 1282 01:39:32,480 --> 01:39:39,040 ‘Dat heb ik niet gezien.’Maar die bericht kreeg ik. 1283 01:39:39,140 --> 01:39:41,110 Dus ik had al niet echt een leuk idee van die heren 1284 01:39:41,110 --> 01:39:41,580 Van dit werk 1285 01:39:41,580 --> 01:39:52,650 Je kunt ze niet zien lachen. lachen. Dat zijn de mongolen. Dat maakte ik mee 1286 01:39:53,290 --> 01:40:00,590 Ja. Je was geen soldaat, maar je hebt absoluut oorlogservaringen. 1287 01:40:00,590 --> 01:40:03,190 Ik bedoel, je hebt midden ertussen gezeten 1288 01:40:03,190 --> 01:40:03,449 Ja 1289 01:40:03,450 --> 01:40:15,650 Ja, maar ik bedoel daarom zeg ik: ‘Een mens, het waren voor ons, voor mij tenminste obstakels. 1290 01:40:15,930 --> 01:40:16,170 Ja 1291 01:40:16,170 --> 01:40:17,710 Want ze moesten blijven liggen. 1292 01:40:17,710 --> 01:40:21,680 Want als die ene eventueel ging zitten, als we op het strand werk hadden. 1293 01:40:21,680 --> 01:40:29,391 Dan zei je: ‘O, daar ligt hij. De wind is zo. Je moet hier gaan zitten.’ Begrijp je 1294 01:40:29,740 --> 01:40:30,530 ja 1295 01:40:30,670 --> 01:40:37,650 Dat bedoel ik 1296 01:40:39,160 --> 01:40:39,540 Ja 1297 01:40:39,540 --> 01:41:10,490 Zo praktisch werd je 1298 01:41:10,490 --> 01:41:11,840 Maar ik bedoel.. Ja. Er zijn nog veel meer dingen. Maar ik zeg nogmaals: ‘Ja,het laat je niet los. 1299 01:41:11,840 --> 01:41:13,556 Nee. Het komt terug hè 1300 01:41:13,556 --> 01:41:14,726 Ja knikkend) Ja 1301 01:41:14,726 --> 01:41:19,085 Ach ja, ik bedoel er zijn zoveel dingen. Thuis ook. Ik zeg: ‘Mijn vader schold me uit. 1302 01:41:19,085 --> 01:41:28,690 Ik leefde voor galg en rat. En mijn moeder, (?verstallen), die schold me uit voor moordenaar 1303 01:41:28,690 --> 01:41:29,974 Waarom 1304 01:41:29,974 --> 01:41:31,900 En waarom 1305 01:41:31,900 --> 01:41:33,520 Ja, waarom 1306 01:41:34,200 --> 01:41:41,080 Omdat ik als de kat gejongd had, moest ik de jonkies afmaken. 1307 01:41:41,990 --> 01:41:48,243 En het rottigste vond ik daarvan: dan liep ik daar dat 1308 01:41:48,930 --> 01:41:53,010 werk te doen, terwijl mijn andere broers ouder waren. 1309 01:41:53,010 --> 01:42:14,546 Dan had ik daar, die had een beffie, die was niet goed. Nou dan liep ik daar van die moet weg. 1310 01:42:14,547 --> 01:42:17,730 En dan was ik ermee weg en dan moest ik weer terugkomen 1311 01:42:17,730 --> 01:42:26,027 En dan moest hij weer geruild worden voor een ander. Dan werden de kippen doodgemaakt of afgemaakt. 1312 01:42:26,027 --> 01:42:26,491 Dat deed ik. Konijnen, hetzelfde. De konijnen hadden soms namen: Keesie, Jaapie of wat. 1313 01:42:26,492 --> 01:42:31,820 Maar onverschillig wat, ik heb enorm veel beesten ook gewoon doodgemaakt. Ook langs het land. 1314 01:42:31,820 --> 01:42:39,078 Tientallen vogels. Stijf onder de olie. Hielden mensen me aan. Want u weet het wel. 1315 01:42:39,079 --> 01:42:42,250 Ik heb toen ook wel voorzichtig gedaan, als ik zag dat er herrie was. 1316 01:42:42,250 --> 01:42:47,826 Maar als ze helemaal onder de olie zaten, dan kwamen er mensen. 1317 01:42:47,826 --> 01:42:50,389 Ja natuurlijk, ik had een kist bij me. Daar deed ik hem. 1318 01:42:50,390 --> 01:42:59,150 Maar nog geen kilometer verder, was dat beestje uitgegleden. Begrijp je? 1319 01:42:59,150 --> 01:43:04,970 Als ik dat doe, waar die mensen bijzijn, dan had ik daar gelegen 1320 01:43:06,110 --> 01:43:07,490 Zo ging dat 1321 01:43:08,440 --> 01:43:13,410 Ja. Maar dat maakt je ook wel hard lijkt me, als je moeder je moordenaar noemt 1322 01:43:13,410 --> 01:43:17,630 Ach nee. Het was soms zo erg. 1323 01:43:18,560 --> 01:43:25,665 Ze zegt, omdat ik altijd alles.., en ik was niet zo makkelijk thuis hoor echt niet. 1324 01:43:25,665 --> 01:43:33,630 Ze heeft wel eens gezegd, ze zegt: ‘Als je eenmaal in de hel bent, zal ik takkenbos 1325 01:43:33,630 --> 01:43:38,750 aandragen.’ Ik heb nooit nog geweten dat je boven een regenwoud had met hout 1326 01:43:38,750 --> 01:43:39,785 Zei jij dan 1327 01:43:39,786 --> 01:43:46,470 Nee, dat zei ik niet, want dan had ik nog meer voor mijn hoofd gekregen 1328 01:43:46,470 --> 01:43:47,040 Ja, ja 1329 01:43:47,040 --> 01:43:49,620 Maar dat echt hoor..Dat kan ik me wel indenken 1330 01:43:50,090 --> 01:43:50,390 Ja 1331 01:43:50,390 --> 01:43:59,460 Ik was niet makkelijk, maar ach. En net zoals die pastoor. We woonden op gegeven ogenblik. 1332 01:43:59,460 --> 01:44:05,410 Ja inwoning. Wat nou hier was een manufacturen zaak 1333 01:44:05,670 --> 01:44:08,340 En nou is dat een. 1334 01:44:08,340 --> 01:44:09,350 Garage 1335 01:44:09,350 --> 01:44:10,670 Nee daarnaast 1336 01:44:10,670 --> 01:44:10,790 Oké 1337 01:44:10,790 --> 01:44:13,240 De muur ertegenaan Het is nou de Chinees 1338 01:44:13,240 --> 01:44:13,470 Ja 1339 01:44:13,470 --> 01:44:19,700 Ja. Nou oké, wij woonden daarboven. Toen was die verhuurd die zaak. Ik was op straat aan het werk. 1340 01:44:19,700 --> 01:44:26,400 Ik was toch getrouwd. Pastoor komt in die dagen, kwamen ze ook huizen bezoeken. 1341 01:44:26,500 --> 01:44:33,874 Hij komt daar langs en vraagt aan de eigenaar: ‘Wie woont er bij jullie 1342 01:44:33,874 --> 01:44:40,520 boven?’. Nou hij zegt: ‘Thijs Bakker’. ‘O!’, hij zegt: ‘Thijs Bakker, die 1343 01:44:40,520 --> 01:44:46,700 vrijbuiter?’ Ik stond bekend als een vrijbuiter, waarom weet ik niet. 1344 01:44:46,700 --> 01:44:48,280 En toen later kom ik thuis. 1345 01:44:48,281 --> 01:44:58,607 Hij zegt: ‘Zo vrijbuiter.’ Ik zeg: ‘Ja?’. Hij zegt: ‘Zo en zo..’. Hij zegt: ‘Daar bezorgen 1346 01:44:58,607 --> 01:45:00,910 ze goede snaren, daar kun je hem goed mee omkrikken.’ Dat was ‘Peist’, een manufacturen zaak 1347 01:45:00,910 --> 01:45:04,751 Ach. Dan schud je maar een keer met je hoofd 1348 01:45:05,130 --> 01:45:11,060 Het is toch al een mooie...vrijbuiter, lijkt mij een mooie naam toch? Mooie geuzenaam 1349 01:45:13,850 --> 01:45:14,410 Ja 1350 01:45:14,410 --> 01:45:21,240 Ik denk dat we het hier even bij laten. En dat we nog even gaan filmen wat jij allemaal hebt hangen. 1351 01:45:21,240 --> 01:45:21,830 Mag dat 1352 01:45:21,830 --> 01:45:27,100 Ja natuurlijk! Ik heb allemaal dingen. Je bent al langs de spullen gegaan. Ik zal je. 1353 01:45:27,100 --> 01:45:30,480 Moeten we even de camera van het statief halen 1354 01:45:30,480 --> 01:45:37,250 Ik wil hem ook wel..Nou ja. Kom maar mee. Je had hier bij Castricum..Staat hij nog aan dat ding 1355 01:45:37,250 --> 01:45:38,180 Ja, hij staat nog aan 1356 01:45:42,350 --> 01:45:45,830 Bij Castricum had je ook van die hele grote stellingen 1357 01:45:45,830 --> 01:45:46,240 Ja 1358 01:45:46,240 --> 01:45:47,350 Langs de kust 1359 01:45:47,350 --> 01:45:48,280 ‘The Elephant’ 1360 01:45:48,810 --> 01:45:49,120 Wat 1361 01:45:49,120 --> 01:45:50,580 Heette die niet: ‘The Elephant’ 1362 01:45:50,580 --> 01:45:52,370 Dat weet ik niet 1363 01:45:52,370 --> 01:45:53,292 Nee, oké 1364 01:45:53,293 --> 01:46:04,830 Je had een leienstrand en je had vier stukken zeegeschut, had je. En je had ongeveer tachtig bunkers 1365 01:46:04,900 --> 01:46:08,390 Aan munitiebunkers, landschapsbunkers, aan geschutbunkers en noem maar op. Tachtig. 1366 01:46:08,390 --> 01:46:15,710 En allemaal gangen onder de grond door. Daar ben ik overal in geweest. 1367 01:46:15,710 --> 01:46:21,660 Ik bedoel als ik langs het strand ging.. Dat was dan weer na de oorlog, toen ik springstof had. 1368 01:46:21,750 --> 01:46:25,060 Landmijnen of wat, ik nam ze mee achter op de fiets. 1369 01:46:25,370 --> 01:46:30,000 En als de mijnopruiming dienst kwam op het strand bij me, had ik het klaarliggen. 1370 01:46:30,000 --> 01:46:35,560 En dan had ik een landmijn of zo. Of die van die versperringen afkwam. 1371 01:46:35,561 --> 01:46:40,210 Daar kan ik hele verhalen van doen. Deed ik dat in die gangen. 1372 01:46:40,510 --> 01:46:45,740 En dan zei hij: ‘Bakker, waar heb je het?’ Ik zeg: ‘In die gang.’ Nou dan liet hij ze springen. 1373 01:46:45,740 --> 01:46:51,417 Dat liet ik speciaal doen voor de kinderen. Dan sprong dat ding en dan was dat dicht. 1374 01:46:51,417 --> 01:46:51,610 Dat heb ik, ik weet niet hoeveel, gedaan 1375 01:46:51,610 --> 01:46:58,440 Dus je hebt ook na de oorlog geholpen om de mijnen op te ruimen 1376 01:46:58,440 --> 01:47:02,510 Ik heb al die, ik weet niet honderden versperringen, aangetrokken(?) 1377 01:47:02,510 --> 01:47:05,720 Ik had zelf ook een halve truck. Ik had er drie 1378 01:47:05,720 --> 01:47:10,000 Want er waren ook veel Duitsers die moesten helpen na de oorlog toch 1379 01:47:10,000 --> 01:47:16,480 Dat was voor de mijnenvelden die binnen lagen. Maar dat strand, die palen bewaar ik meestal. 1380 01:47:16,480 --> 01:47:18,540 Overal waar je die dingen ziet, die punten 1381 01:47:18,540 --> 01:47:19,140 Ja 1382 01:47:19,140 --> 01:47:21,490 Nou die heb ik er meestal allemaal uitgehaald. En er waren er ook met springstof 1383 01:47:21,810 --> 01:47:25,500 Die nu hier allemaal in het duingebied staan als markeerplekken 1384 01:47:25,500 --> 01:47:27,256 Ja. Dat hebben ze gevraagd de provincie, of ze die mochten hebben. Ja. 1385 01:47:27,257 --> 01:47:35,920 Ik bemoei me er helemaal niet mee. Wij ruimden. Ik heb ze zien komen, ik heb ze zien gaan. 1386 01:47:35,920 --> 01:47:37,870 Ook de bunkers 1387 01:47:37,870 --> 01:47:41,469 Ja. En die gangen zijn er ook allemaal niet meer 1388 01:47:41,470 --> 01:47:42,128 Die zijn allemaal weg, meeste gesloopt. 1389 01:47:42,129 --> 01:47:45,330 Misschien hier en daar wat, maar die zie je niet meer bewegen 1390 01:47:45,330 --> 01:47:54,260 Ja. En je hebt nog meer spulletjes uit de oorlog, toch 1391 01:47:54,270 --> 01:47:56,210 Heel weinig 1392 01:47:56,210 --> 01:47:58,610 Je liet me gister een lampje zien 1393 01:47:58,610 --> 01:48:00,990 O, dat lampje! Die gasten die soms aanspoelen 1394 01:48:00,990 --> 01:48:01,970 Willen we eigenlijk wel op de film hebben 1395 01:48:01,970 --> 01:48:02,530 Dat kan 1396 01:48:02,530 --> 01:48:09,010 Ja hoor, het kan 1397 01:48:09,610 --> 01:48:12,570 Nou, dit was nou eigenlijk het geschut wat hier bij Castricum stond. 1398 01:48:12,570 --> 01:48:19,030 Daar stonden vier stukken geschut. En dit was de lading die erachter hing. 1399 01:48:19,030 --> 01:48:25,820 Dat was een soort, wij noemden dat: pijpkruit. Allemaal lange stelen is dat. 1400 01:48:26,330 --> 01:48:34,190 En dat kwam in ene tot explosie en dat werd dat eraf geknald. Dus ongeveer tien centimeter geschut. 1401 01:48:34,190 --> 01:48:42,130 Deze die ik hier heb, die komen eigenlijk weer bij IJmuiden vandaan. Stuk zwaarder. 1402 01:48:42,130 --> 01:48:47,810 Ik heb er een stuk afgezaagd voor paraplubak 1403 01:48:47,810 --> 01:48:52,080 Kijk maar naar mij. Ja..Oké. Is je paraplubak geworden 1404 01:48:52,080 --> 01:48:59,430 Is een paraplubak. Maar mijn vrouw vond het een beetje..Ze heeft een hekel aan koper poetsen. 1405 01:48:59,430 --> 01:49:01,990 Dus het feest ging niet door 1406 01:49:02,050 --> 01:49:04,830 Maar ik heb ze evengoed nog bewaard 1407 01:49:04,830 --> 01:49:10,139 Maar wat is er dan met dat geschut? Hoe zat dat? Wat deden ze met dat geschut 1408 01:49:10,140 --> 01:49:16,630 Nou zodra de enkels onder de kust kwamen. Echt zeegeschut om schepen de grond in te boren. 1409 01:49:16,630 --> 01:49:23,470 Daarvoor waren ze. En ja. Ik heb er tientallen heb ik er uit die bunkers gehaald. 1410 01:49:23,470 --> 01:49:28,790 Ik nam er elke keer drie mee achter op de fiets tussen mijn snelbinder. 1411 01:49:28,790 --> 01:49:37,980 Want ik kreeg een rijksdaalder per stuk. Een heel stapeltje had ik van die dingen 1412 01:49:37,980 --> 01:49:39,330 Van wie kreeg je dat rijksdaalder per stuk 1413 01:49:39,330 --> 01:49:39,366 Hè 1414 01:49:39,367 --> 01:49:40,210 Van wie kreeg je dan een rijksdaalder per stuk 1415 01:49:40,210 --> 01:49:42,440 Nou, wou jij er eentje? Geef mij een knakie. Dan had je er een 1416 01:49:46,310 --> 01:49:47,690 Na de oorlog 1417 01:49:47,690 --> 01:49:50,370 Ja. Niet dat die Duitsers het waren 1418 01:49:50,370 --> 01:49:52,100 Nee, precies 1419 01:49:52,100 --> 01:49:56,850 Nee. Maar dat zijn die stukken geschut. Maar ik wou je ook nog wat laten zien 1420 01:49:56,850 --> 01:49:57,310 Nou, laat maar zien 1421 01:49:57,310 --> 01:50:01,390 Ja, maar dan moet je mee naar buiten 1422 01:50:01,390 --> 01:50:02,228 We gaan ook mee naar buiten 1423 01:50:02,000 --> 01:50:26,540 Hé, word je het al zat? Vrouw zegt: Ik niet hoor. Jij? Nou ze wou alleen dat ik te bed ging. 1424 01:50:26,540 --> 01:50:35,120 Kijk dit haal ik allemaal uit zeehout vandaan. Stoelen. 1425 01:50:37,040 --> 01:50:48,140 En dit heb ik hieraan..Ik weet niet of je binnen kan filmen want anders haal ik het eruit. 1426 01:50:48,140 --> 01:50:55,570 Kijk, dat heb ik dan nog een beetje gevonden. 1427 01:50:55,570 --> 01:51:01,430 Kijk dit waren die granaten die..Dit waren de granaten die ze afschoten hier 1428 01:51:03,020 --> 01:51:15,492 Zie je dat? Het is aan brokken. Dat zijn de granaten. Dit waren de kisten die ze hadden. 1429 01:51:15,492 --> 01:51:19,949 Niet zo..Deze werden gebruikt voor in de bootjes, de rubberboten, die hadden ze. 1430 01:51:19,950 --> 01:51:28,770 En er is vermoedelijk nog één van die toestellen, die hier bij Castricum neergestort is. 1431 01:51:29,540 --> 01:51:41,240 En dit zijn…Je kunt wel zien, hij heeft een tijdje in zee gelegen. 1432 01:51:41,240 --> 01:51:50,030 Dat zijn hoge druk tanken voor die bommenwerpers die op hoogte vliegen. 1433 01:51:50,030 --> 01:51:59,670 Want dan krijg je gebrek aan zuurstof. En dan gebruikte ze dit als zuurstof 1434 01:52:01,760 --> 01:52:04,090 Dat was gewoon een zuurstoftank 1435 01:52:04,270 --> 01:52:11,400 Ja. En dat zijn oefengranaten die er staan. Die zijn leeg hoor. Dat zijn gewoon lege 1436 01:52:12,160 --> 01:52:15,120 En die kistjes trouwens ,die je liet zien, wat deden ze daar mee? Weet je dat 1437 01:52:15,120 --> 01:52:23,640 Daar zaten patronen in. Kijk, want deze dingen die spoelden wel aan maar die zijn leeg. 1438 01:52:23,640 --> 01:52:28,800 Ik heb er wel een puntje opgezet hoor maar. Een aardigheid voor in de museum. 1439 01:52:28,990 --> 01:52:31,630 Dan is dat natuurlijk leuk. Ja 1440 01:52:31,630 --> 01:52:36,900 Die kisten wat deden ze daarmee? Thijs 1441 01:52:40,440 --> 01:52:45,980 Allemaal patronen lagen erin. Mitterieur banden. Je weet toch een band 1442 01:52:45,980 --> 01:52:46,939 Al die. 1443 01:52:46,939 --> 01:52:59,000 Ja. Dan trokken ze hem zo open. Zo open en dan rrrrrr. Dan konden ze hem er zo uit halen 1444 01:53:00,350 --> 01:53:07,570 Hadden ze die bij hun bepakking of bij hun fiets of wat? Hadden ze zo een bak. 1445 01:53:07,570 --> 01:53:09,653 Gewoon bij de bunkers ook. 1446 01:53:09,653 --> 01:53:13,400 Dan..(?) Als ze er aankwamen hadden ze er misschien 1447 01:53:13,400 --> 01:53:17,993 wel dertig/veertig in zo een wagen, van die dingen. 1448 01:53:17,994 --> 01:53:26,840 Maar daar zaten allemaal mitterieur banden in. Geen losse patronen, mitterieur banden. 1449 01:53:26,840 --> 01:53:29,410 Pasten er echt voor een mitterieur 1450 01:53:29,410 --> 01:53:31,170 Maar ik heb ook begrepen dat er helemaal niet zoveel 1451 01:53:31,170 --> 01:53:32,620 auto’s waren, dat ze ook veel met paard en wagen deden 1452 01:53:32,620 --> 01:53:33,080 Wat met paard en wagen 1453 01:53:33,080 --> 01:53:35,090 Of niet die Duitsers 1454 01:53:36,160 --> 01:53:44,580 Ja die reden veel met paard en wagen maar niet daar zo bij een stelling. Ja. Bevoorrading of zo. 1455 01:53:44,580 --> 01:53:54,030 Maar niet met munitie. Nee weinig. In het begin misschien een beetje, maar..Ik zeg nee. 1456 01:53:54,030 --> 01:53:57,100 Maar dit komt er al een beetje..Het is helemaal nog niks wat hier ligt 1457 01:53:57,100 --> 01:54:00,397 Nee, want je hebt nog veel meer hè 1458 01:54:00,600 --> 01:54:06,539 Ik heb nog een container vol. Aan het plantsoen staat er een. 1459 01:54:06,540 --> 01:54:15,270 En die platen die hangen daarboven(?). Daar ook planken 1460 01:54:15,270 --> 01:54:16,346 Wat zijn dat voor platen 1461 01:54:17,320 --> 01:54:22,210 Nou die handsspul..Het is denk van een firma vandaan. Daar ook. 1462 01:54:22,210 --> 01:54:26,470 Heb ik ook, maar dat is wel leuk voor een museum of zo 1463 01:54:26,470 --> 01:54:32,550 En wat is dit eigenlijk voor een ding 1464 01:54:32,550 --> 01:54:36,580 Deze? Die worden gebruikt voor bij vliegveld 1465 01:54:36,580 --> 01:54:36,990 O ja 1466 01:54:36,990 --> 01:54:47,829 Die gaat omhoog en er zit een grote ballon op. Een grote ballon en die neemt hem omhoog. 1467 01:54:47,829 --> 01:54:48,280 En als die..En dan gaat hij kalm aan omhoog. 1468 01:54:48,280 --> 01:54:58,220 En dan geeft hij de windsnelheid door, de temperatuur, vochtigheid en hoogte. 1469 01:54:58,500 --> 01:55:03,590 Maar doordat hij kalm aan omhoog gaat, komt hij al hoger al hoger 1470 01:55:03,590 --> 01:55:08,538 Op gegeven moment zit hij al boven Noorwegen of wat. Op die luchtlagen. 1471 01:55:08,538 --> 01:55:11,690 En dan op gegeven moment is die lucht zo ijl. Dan zegt hij: ‘Bam!’, zo uit elkaar. 1472 01:55:11,690 --> 01:55:20,340 En dan komt hij naar beneden. En daarom hangt er een parachuutje aan. 1473 01:55:20,760 --> 01:55:25,480 Want als je hem van zo een hoogte naar beneden op je hoofd krijgt, is niet gezellig 1474 01:55:27,080 --> 01:55:27,320 Ja 1475 01:55:27,320 --> 01:55:29,510 Dus zodoende 1476 01:55:29,540 --> 01:55:33,130 En daar halen ze informatie vandaan dus? Het is voor informatie 1477 01:55:33,130 --> 01:55:41,470 En om de zoveel tijd, laten ze bij het vliegveld weer zo een ding los 1478 01:55:41,470 --> 01:55:42,420 Ja 1479 01:55:42,420 --> 01:55:50,360 Dus ja. Er zit tamelijk mechanisme in. Ik wil hem wel even openmaken hoor, tenminste als het gaat 1480 01:55:50,360 --> 01:55:54,090 Maar dat is niet iets van de oorlog hè. Dat is. 1481 01:55:54,090 --> 01:56:01,680 Evengoed wel aardig. Nou 1482 01:56:01,680 --> 01:56:19,820 Moet zeuren dit.(?) Kijk want er zit nog tamelijk mechanisme in 1483 01:56:19,820 --> 01:56:27,440 Even die eruit trekken. Ja. Ja,ja 1484 01:56:27,440 --> 01:56:30,170 Zie je wat er allemaal inzit 1485 01:56:30,170 --> 01:56:31,510 Ja. Waanzinnig 1486 01:56:32,400 --> 01:56:40,000 En als dat op een hoogte van dertig meter naar beneden komt op je hoofd. 1487 01:56:40,000 --> 01:56:49,320 Nee, dat doet niet gezellig aan 1488 01:56:55,040 --> 01:57:00,300 Nou, daar hangt hij weer 1489 01:57:01,090 --> 01:57:03,050 Maar die worden speciaal op het vliegveld gebruikt 1490 01:57:03,050 --> 01:57:03,460 Ja 1491 01:57:03,460 --> 01:57:13,780 En vroeger was het zo dat je zou zeggen..Dan leverden we ze in. Want dat is tamelijk peperig. 1492 01:57:13,780 --> 01:57:17,625 Maar die arbeidsuren zijn zo duur, dat ze zeggen: ‘Jongens, weg met die hap. 1493 01:57:17,625 --> 01:57:17,760 We kunnen beter een nieuwe nemen. 1494 01:57:17,760 --> 01:57:18,331 Ja 1495 01:57:18,331 --> 01:57:21,757 Dus zodoende 1496 01:57:21,758 --> 01:57:33,750 Zullen we ook nog even je huis voor filmen 1497 01:57:41,840 --> 01:57:44,640 Nou ja. Dit is allemaal rommeltjes uit zee vandaan. Want dit is overal dingetjes. 1498 01:57:44,640 --> 01:58:02,240 Je kunt het bij mij zo gek niet verzinnen Overal zit bij mij hier of daar 1499 01:58:02,240 --> 01:58:09,150 Zelfs die vogelkooitjes, die maak ik ook allemaal zelf. Deze was bewoond van het jaar. 1500 01:58:09,150 --> 01:58:11,220 Je kunt hem niet bekijken tegen de zon in, denk ik 1501 01:58:11,220 --> 01:58:12,918 Leuk is die met al die takken 1502 01:58:12,918 --> 01:58:16,490 Ja. Haal ik een stukkie boomstam of zo en daar maak ik ze uit 1503 01:58:16,490 --> 01:58:54,680 Mooi. Zullen we nog even naar de voorkant lopen van je huis. Kan dat 1504 01:58:55,170 --> 01:58:56,670 Ja natuurlijk 1505 01:58:56,670 --> 01:58:59,440 Wacht even Thijs. Heb je die ook van het strand afgehaald 1506 01:58:59,440 --> 01:59:00,490 Deze komt van het strand af ja. Het is niet de originele 1507 01:59:00,490 --> 01:59:09,500 Maar er zitten twee banden om en dat is een teken dat er nog twee palen staan erachter. 1508 01:59:10,120 --> 01:59:12,725 En hier staat vijf en veertig op. 1509 01:59:12,860 --> 01:59:16,640 Dat is een teken dat we vijf en veertig kilometer van Den Helder af zijn 1510 01:59:16,640 --> 01:59:19,105 Oké. Ja hier niet natuurlijk 1511 01:59:19,106 --> 01:59:19,370 Nee 1512 01:59:19,370 --> 01:59:25,545 Maar als je op het strand een paal ziet en er staat een nummer 1513 01:59:25,545 --> 01:59:28,380 op, dan weet je hoeveel kilometer je van Den Helder aankomt. 1514 01:59:28,468 --> 01:59:37,600 En waar hij vandaan komt weet ik niet hoor. Dat weet ik niet. Is altijd rustig hoor 1515 01:59:39,690 --> 01:59:40,690 En dat is dat. 1516 01:59:40,690 --> 01:59:51,020 En dat is dat peddeltje, vermoedelijk van die bommenwerper, die bij Castricum neergestort is. 1517 01:59:51,020 --> 01:59:54,570 Ik geloof dat ze bij Bergen begraven zijn 1518 01:59:54,570 --> 01:59:55,550 Heeft u dat ook gezien 1519 01:59:55,800 --> 02:00:01,840 Wat? Dat hij neerstort niet nee. Ik heb er wel ingezeten ja 1520 02:00:01,840 --> 02:00:08,626 Tenminste. Toen was hij niet gangbaar meer. Ik zat er in te roken ’s nachts. Niet altijd. 1521 02:00:08,626 --> 02:00:12,432 Alleen met slecht weer, zocht ik het droogte op. 1522 02:00:12,432 --> 02:00:17,826 Als het stormde, dan deed ik wat de vasel(?), dan ging ik erin. 1523 02:00:17,826 --> 02:00:23,990 Dan kroop ik zo in de staart en dan zat ik daar zo. Sigaretje te roken 1524 02:00:24,050 --> 02:00:25,960 Dat was de eerste twee jaar van de oorlog 1525 02:00:25,960 --> 02:00:29,370 De eerste jaar. Nee, na de oorlog 1526 02:00:29,370 --> 02:00:30,810 O, na de oorlog 1527 02:00:30,810 --> 02:00:35,920 Want die bommenwerper hebben ze de laatste keer dat stuwmeer te barsten gegooid. 1528 02:00:35,920 --> 02:00:42,030 Kostte een hoop slachtoffers. Er waren maar een paar toestellen die weer terugkwamen. 1529 02:00:42,600 --> 02:00:49,089 En hier was er eentje bij Castricum. Ik geloof dat hij bij IJmuiden naar beneden is gekomen. 1530 02:00:49,089 --> 02:00:53,640 Tenminste door geschut of zo. Daar bleef weinig van over 1531 02:00:53,640 --> 02:00:55,569 Hij bleef hier bij Castricum liggen 1532 02:00:55,570 --> 02:01:01,750 Maar ja ik bedoel al die dingen. Het laat mij niet meer los 1533 02:01:02,800 --> 02:01:13,590 Nou vertel ik het en denk ik: ‘Jongens, nou ben ik er lekker af’. Maar dat is niet zo. 1534 02:01:13,590 --> 02:01:15,716 En anders gaan jullie er weer mee door. 1535 02:01:15,717 --> 02:01:16,600 Maar afijn, het is misschien ook wel aardig dat ik het verteld heb 1536 02:01:16,600 --> 02:01:16,919 Zeker 1537 02:01:16,920 --> 02:01:19,670 En ik hoop dat ik er een dingetje van krijg 1538 02:01:19,670 --> 02:01:21,210 Zeker 1539 02:01:21,210 --> 02:01:26,550 En ik heb er een hekel aan dat wat ik vertel dat ze er, ik weet niet wat, bijrijmen. 1540 02:01:27,750 --> 02:02:05,880 Vertellen wat ik verteld heb, niet uitbreiden. Zoals het is. Oké? Oké 1541 02:02:05,880 --> 02:02:07,570 We doen ons best 1542 02:02:10,510 --> 02:02:14,060 Oké. Doe maar 1543 02:02:14,060 --> 02:02:15,343 Thijs. Hartstikke fijn 1544 02:02:15,343 --> 02:02:17,677 Raar geluidje met de mond) Gelegd/gezegd 1545 02:02:17,677 --> 02:02:18,843 Hup, ga naar binnen. 1546 02:02:18,844 --> 02:02:21,936 Goh, goh. Even kijken toch hoor. Dat is dat vliegtuig 1547 02:02:21,936 --> 02:02:27,070 Daar werken we mee aan van die vaartuigen. Dan haalden we de versperring uit zee vandaan 1548 02:02:27,070 --> 02:02:28,360 Oké. Na de oorlog 1549 02:02:28,360 --> 02:02:28,700 Ja 1550 02:02:28,700 --> 02:02:38,519 Ja, ja. Kijken wat dit is 1551 02:02:38,520 --> 02:02:54,910 Kijken. O, dat is een halve truck van me. Dat waren die oorlogsspullen, had ik drie van 1552 02:02:54,910 --> 02:02:56,013 Even kijken 1553 02:02:56,013 --> 02:03:01,930 Kijk dat is die leistrand/lijnstand(??). Hier bij Castricum 1554 02:03:01,930 --> 02:03:05,299 Dan had je hier twee zware bunkers, geschut 1555 02:03:05,300 --> 02:03:05,775 Ja. Oké 1556 02:03:05,775 --> 02:03:06,930 En over deze kant 1557 02:03:06,930 --> 02:03:10,780 O ja. En wat je zei dat ze dan naar de zijkant. 1558 02:03:10,780 --> 02:03:11,130 Nee 1559 02:03:11,130 --> 02:03:11,870 Deze niet hè 1560 02:03:11,870 --> 02:03:13,290 Nee, deze zeegeschut 1561 02:03:13,290 --> 02:03:14,820 Ja, ja. 1562 02:03:15,330 --> 02:03:19,390 Heb je ook nog van die, van die..Waar die Duitsers, 1563 02:03:19,550 --> 02:03:22,100 hoe noem je dat, die barak waar die Duitsers zaten 1564 02:03:22,440 --> 02:03:22,580 Nee 1565 02:03:22,580 --> 02:03:27,940 Daar heb je geen foto’s van? Volgens mij mocht je ook niet meer fotograferen hè 1566 02:03:27,940 --> 02:03:33,920 Nee, natuurlijk niet. Nee want die kat gaat aan het. 1567 02:03:33,920 --> 02:03:34,030 En dit 1568 02:03:34,030 --> 02:03:35,580 O, dan bennen we aan het werk en steken we op een mijn. Of een. 1569 02:03:35,580 --> 02:03:45,000 Ben jij dit, Thijs 1570 02:03:45,000 --> 02:03:51,140 Nee, nee. Wim Mauer, denk ik. Ja, Wim Mauer denk ik 1571 02:03:51,140 --> 02:03:53,730 Dat was een maatje van je 1572 02:03:53,730 --> 02:03:56,830 Ja. Daar was ik bij natuurlijk 1573 02:03:56,830 --> 02:04:15,830 Hm. Ja. En daar waren er alweer kindertjes 1574 02:04:16,770 --> 02:04:17,720 O, dat is ook. 1575 02:04:17,720 --> 02:04:20,120 Wat is dit 1576 02:04:20,120 --> 02:04:22,950 Ja, laat me even kijken 1577 02:04:22,950 --> 02:04:26,120 Want moest jij nog in dienst eigenlijk na de oorlog 1578 02:04:26,120 --> 02:04:28,200 Dit zijn de Engelsen. I 1579 02:04:28,200 --> 02:04:28,650 Oké 1580 02:04:28,650 --> 02:04:33,420 Ik denk dat mijn vrouw er hier nog bijstaat 1581 02:04:33,510 --> 02:04:34,920 De Engelsen hier uit Castricum 1582 02:04:34,920 --> 02:04:35,640 Ja 1583 02:04:35,640 --> 02:04:36,250 Bij de bevrijding 1584 02:04:36,250 --> 02:04:36,790 Ja 1585 02:04:36,790 --> 02:04:43,967 Even vragen aan je vrouw. 1586 02:04:43,967 --> 02:04:48,389 Want kan je dat nog herinneren, wat er met die Duitsers gebeurden na de oorlog? En met NSB-ers 1587 02:04:48,390 --> 02:04:48,634 Ja, maar ik bedoel het zijn hele verhalen 1588 02:04:48,634 --> 02:04:48,670 Nou ja 1589 02:04:48,670 --> 02:04:57,160 Ik ben wel in gevecht geweest met die gasten 1590 02:04:57,160 --> 02:05:00,790 Met welke gasten 1591 02:05:00,790 --> 02:05:02,680 Kijk, dat is die lijstand 1592 02:05:03,010 --> 02:05:05,990 Ja. Dat is diezelfde hè? Diezelfde bunker 1593 02:05:05,990 --> 02:05:11,810 Diezelfde bunker. En dan had je daar twee stukken zwaar zeegeschut. Ken je net niet zien. 1594 02:05:12,210 --> 02:05:14,180 En die kant ook niet. Daar en daar 1595 02:05:14,180 --> 02:05:23,150 Ja. En dit hier, wat is dit? Al die ribbeltjes hiervoor. O, dat is gewoon riet. 1596 02:05:23,150 --> 02:05:27,099 Dat is gewoon het..Dat is wat jullie deden hè, denk ik 1597 02:05:27,100 --> 02:05:29,080 Ja. Daar heb ik een hele film over 1598 02:05:29,080 --> 02:05:34,560 Oké. ‘Wat zei de helmgrasbeplanting?’ 1599 02:05:34,560 --> 02:05:46,960 Nee riet. Dat is de riet 1600 02:05:46,960 --> 02:05:55,440 Oké. Ja. Even kijken wat dit is. Matheus. Je heet eigenlijk Matheus 1601 02:05:55,440 --> 02:05:55,810 Ja klopt 1602 02:05:55,810 --> 02:06:05,080 Oktober 1944. Ja. Nou jongens, het is mooi geweest